آزیتا حسین‌زاده عطار| شهرآرانیوز؛ روز نوجوان، فرصتی است برای بازنگری در نقش و وضعیت جوان‌ترین نسل جامعه‌مان. نسلی که خانواده‌ها را همیشه با چالش‌ها و پرسش‌های تازه‌ای روبه‌رو می‌کند، مانند موضوع عادت ماهیانه زودهنگام دختران که از یک سو، ظهور نشانه‌های جسمی در سنین پایین سبب نگرانی‌ها و مشکلات زیادی برای دخترانمان می‌شود و از سوی دیگر خانواده‌ها را نه‌تنها از نظر مشکلات جسمی، بلکه از منظر سلامت روان، تعاملات اجتماعی و آینده تحصیلی و زندگی روزمره فرزندشان با دغدغه‌های فراوانی روبه‌رو خواهد کرد. برای همین در این گزارش قصد داریم با کمک توصیه‌های دکتر زهرا عیدیان، فوق تخصص غدد و رشد کودکان با تحلیل داده‌های پژوهشی درباره خانواده‌هایی که با این مسئله روبه‌رو هستند، تصویری روشن‌تر و کاربردی‌تری از این مسئله ارائه بدهیم تا خانواده‌ها بتوانند گام‌های مؤثرتر و هماهنگ‌تری برای حمایت از دختران نوجوانشان در این دوره حساس بردارند.
سن شروع نشانه‌های بلوغ جنسی در دختران بسته به نژاد و جغرافیای محل زندگی بین هشت تا سیزده سال است. شروع نشانه‌های بلوغ در دختر‌ها در قبل از هشت‌سالگی به عنوان بلوغ زودرس از آن یاد می‌شود و حتما باید بررسی شود.
رشد جوانه پستان‌ها که در ابتدا می‌تواند غیر قرینه و همراه با درد باشد.
رویش مو‌های زیر بغل و ناحیه تناسلی
تغییر بوی عرق
بروز آکنه و جوش‌هایی در صورت و بدن
افزایش ناگهانی رشد قدی
بروز عادت ماهیانه
وقتی نشانه‌های بلوغ زودرس در دختران دیده می‌شود پدر و مادر‌ها سراغ علت آن می‌روند، اما واقعیت این است که در بیشتر موارد علت بلوغ زودرس در دختران ناشناخته است و در موارد کمتری مربوط به ضایعات مغزی، عوامل ژنتیک و دیگر عوامل می‌تواند باشد. اکنون سن بلوغ در بسیاری از کشورهای دنیا نسبت به دهه‌های گذشته پایین آمده است. هر چند دلیل واضحی برای آن شناخته نشده، اما این علت‌ها در بروز زودهنگام نشانه‌های بلوغ مؤثر هستند.
چاقی
کم‌تحرکی
استرس
آلودگی‌های محیطی
غذا‌های هورمونی
ترکیبات شیمیایی
با اینکه تشخیص سریع بلوغ زودرس خیلی مهم است، اما همه موارد نیاز به درمان دارویی ندارند. برخی از علائم بلوغ زودرس پیشرفت می‌کنند یا ممکن است پس‌رفت داشته باشند یا رشدشان کند باشد. خبر خوش اینکه بلوغ زودرس و ظهور برخی از علائم بلوغ در سن کم هم همیشه ختم به آسیب در رشد قدی بچه‌ها نمی‌شود. د‌راین‌باره رعایت چند نکته مهم می‌تواند تأثیرگذار است.
ویزیت‌های منظم و معاینات دقیق در فواصل زمانی مشخص
کنترل وزنی
ورزش منظم
سبک زندگی سالم
در این موارد حتما باید زیر نظر پزشک متخصص باشیم. اگر پیشرفت نشانه‌های بلوغ سریع باشد یا احتمال کوتاه‌قدی در آینده داشته باشد درمان دارویی برای توقف رشد بلوغ شروع می‌شود که این درمان‌ها به شکل تزریق دارو در فواصل زمانی مشخص انجام می‌شود و بسته به شرایط و سن کودک ممکن است چندین سال طول بکشد. با وجود نگرانی والدین برای درمان‌های دارویی، به خاطر چیز‌هایی که والدین از افراد غیر‌متخصص شنیده‌اند، باید گفت دارویی که برای توقف بلوغ در بچه‌ها استفاده می‌شود یکی از دارو‌های بسیار کم‌عارضه است. بهتر است بدانید محتمل‌ترین عارضه آن می‌تواند مربوط به موضع تزریق یا تکنیک انجام آن اتفاق بیفتد. اگر دارو و تزریق درست و صحیح و در فواصل منظم انجام شود نتایج رضایت‌بخشی خواهد داشت. هر زمان با تشخیص پزشک و نظر خانواده دارو قطع شود بلوغ طبیعی به‌تدریج و طی یک تا یک سال‌و‌نیم برمی‌گردد.
در ابتدا باید سلامتی و سرعت رشد فرزندتان را با کمک پزشک متخصص بررسی کنید.
هیچ قرص و مکملی برای افزایش قد فرزندتان تأیید علمی ندارد، پس سرخود اقدامی نکنید.
طب سوزنی به‌تنهایی هیچ تغییری در رشد قدی فرزندتان ایجاد نمی‌کند.
جراحی افزون‌بر اینکه یک اقدام دردناک و پرعارضه است، برای رشد قدی بچه‌ها هم اصلا توصیه نمی‌شود.
برخی از خانواده‌ها تصور می‌کنند عادت ماهیانه شروع بلوغ است در حالی که نخستین علائم بلوغ رشد جوانه‌های پستان است که می‌تواند پس از هشت‌سالگی اتفاق بیفتد. به دنبال این قضیه رشد مو‌های ناحیه شرمگاهی و رشد قدی سریع اتفاق می‌افتد و پس از اتمام مراحل شاهد عادت ماهیانه‌ایم که جزو مراحل پایانی بلوغ است. در این مرحله رشد قدی تقریبا به مراحل پایانی خودش می‌رسید؛ بنابراین اگر منتظر هستید تا دخترتان عادت ماهیانه شود و تازه متوجه بلوغ او بشوید ممکن است فرصت مهمی را برای ارزیابی قد فرزندتان و کمک به او از دست بدهید.
اغلب دختران بین یازده تا سیزده سالگی دوران عادت ماهیانه را تجربه می‌کنند، اما نکته مهم این است که باید پیش از آن، مطلع باشند که قرار است چه اتفاقی برای آنها بیفتد. اگر اولین خون‌ریزی بدون آمادگی قبلی اتفاق بیفتد ممکن است باعث ایجاد حس ترس یا خجالت یا تصور بیمار بودن در نوجوان شود. پس باید کاری کنید که این تجربه برای دخترتان امن و محترمانه باشد.
بهتر است که از همان سنین هشت‌سالگی با بیان ساده اینها را به دخترتان بگویید، برای نمونه: «دخترم تو داخل بدنت جای مخصوصی داری، برای اینکه وقتی بزرگ شدی، اگر دلت خواست مامان بشی، نی‌نی کوچولوت اولش تو این جای مخصوص رشد کنه. این جای مخصوص هر ماه خودشو نو و تمیز می‌کنه. دیواره قبلی‌اش به شکل خون از بدنت خارج میشه و این یعنی بدنت سالمه و داری بزرگ میشی و من در این مراحل همیشه در کنارت هستم و بهت کمک می‌کنم.»