به گزارش شهرآرانیوز؛ اغلب زنان ایرانی را میبینیم که محتاطتر رانندگی میکنند. این احتیاط، برخلاف چیزی که بعضیها آن را ضعف یا ناتوانی میدانند، نتیجه احساس مسئولیت است. حضور فرزند یا عزیزان در خودرو، ترس از حادثه، یا حتی نگاه سنگین جامعه باعث میشود زنان بیشتر به پیامدها فکر کنند و کمتر به ریسکهای بیهوده تن دهند. بررسیهای روانشناختی نشان میدهد زنان معمولاً نسبت به خطر حساسترند و اضطراب اجتماعی در رفتار آنان نقش بیشتری دارد. همین امر باعث کاهش ارتکاب رفتارهای پرخطر میشود، نه ناتوانی در مدیریت موقعیت.
بیایید سراغ اعداد و مستندات برویم. طبق آمارهای معتبر سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) و سازمان جهانی بهداشت (WHO) مردان سهم عمدهای در تصادفات مرگبار دارند. مثلاً در بیشتر کشورهای جهان، سهم مردان در تصادفات منجر به مرگ ۳ تا ۴ برابر زنان است. البته مطالعات بینالمللی نشان داده مردها بیشتر مرتکب تخلفهای جدی مانند سرعت غیرمجاز، سبقت خطرناک یا عبور روی خط ممتد میشوند. زنان به طور معناداری قوانین را بیشتر رعایت میکنند. در نهایت خانمها بیش از مردان به ایمنی، قضاوت دیگران و آسیب احتمالی فکر میکنند و همین باعث کاهش تمایل به رفتارهای ریسکی میشود. این یافتهها را حتی در ایران هم میتوان با کمی تفاوت ردگیری کرد.
سالهاست هر وقت پای بحث رانندگی زنان وسط میآید، عدهای به سراغ «تفاوتهای زیستی» میروند. بعضی با سرهم کردن ایدههایی از روانشناسی تکاملی و… میگویند: «مردها رانندگی را ذاتاً بهتر بلدند، چون هوش فضایی بیشتری دارند» یا «زنان دچار دلهره و ترس بیشتری پشت فرمان میشوند». اما اگر با ذرهبین علم و تجربه به ماجرا بنگریم، تصویر متفاوتی میبینیم. پژوهشهای مدرن حوزه علوم اعصاب و روانشناسی، حتی مقالاتی که در نشریه معتبر Nature منتشر شده روی این موضوع تأکید میکنند که آنقدرها تفاوت معناداری در توانایی هوش هندسی و فضایی بین مردان و زنان نیست که کل ماجرای رانندگی را با آن توضیح دهیم! در واقع، بخش اعظمی از تفاوت عملکردها، نه از ژن و جمجمه، بلکه از آموزش نابرابر و فشارهای اجتماعی بیرون میزند.
عجیب است! همیشه در آموزش رانندگی به احتیاط، قانونمداری و آرامش پشت فرمان تأکید میشود، اما همین ویژگیها اگر در یک راننده زن دیده شود، ناگهان به نقطه ضعف تبدیل میشوند. زنان به خاطر فاصله گرفتن از مانورهای ناگهانی یا تخلفات، بارها «ضعیف»، «بیدست و پا» یا «فاقد اعتماد به نفس» قلمداد میشوند. در حالی که آمارهای تازه (مانند مطالعات OECD) نشان داده میزان تصادفات مرگبار زنان راننده و تخلفات سنگینشان به طور محسوسی پایینتر از مردان است. بااینحال، نگاه قالب جامعه این است: احتیاط نشانه ضعف است نه بلوغ. همین نگاه در صف رعایت نکردن نوبت را خوب جلوه میدهد؛ در امتحان تقلب را و در خیلی کارهای دیگر با فشار اجتماعی ناهنجاری را تبدیل به هنجار میکند.
منبع: روزنامه خراسان