به گزارش شهرآرانیوز؛ محمود فرشچیان را بیشتر بهعنوان احیاگر مینیاتور و هنرمندی نوآور میشناسیم، اما اگر آثار او را از دریچهی جامعهشناسی خانواده نگاه کنیم، متوجه میشویم که بومهایش صرفاً صحنههایی زیبا نیستند، بلکه سندهایی تصویری از «تصور ایرانیان از خانواده» در دوران معاصرند.
در جامعهای که خانواده سنتاً مهمترین کانون تربیت و حمایت است، فرشچیان این نقش را در قالبی بصری بازآفرینی کرده است. تابلوی «پناه» تنها یک اثر مذهبی در مورد حضرت علی ع نیست؛ بلکه بازنمای یک الگوی فرهنگی است که حمایت از آسیبپذیران—چه فرزند باشد چه یتیم—را وظیفهی خانواده و جامعه میداند. این تصویر، بازتاب همان ایدهای است که در فرهنگ ایرانی و اسلامی، «کودک بیپناه، فرزند همه» تلقی میشود.
اثر «شکار» با تصویر خانواده آهو در سوگ یکی از اعضایش، استعارهای از تجربه مشترک غم و همدلی است. این تصویر، از سطح روایت حیوانات فراتر میرود و پیام اجتماعی میدهد: خانواده نخستین شبکه همیاری در زمان بحران است. در ایران امروز که فشارهای اقتصادی و اجتماعی گاه انسجام خانواده را تهدید میکند، چنین تصاویری یادآور ارزش همدلی و پایداری جمعی هستند.
در بسیاری از آثار مذهبی فرشچیان، خانواده نه فقط بهعنوان واحد زیستی، بلکه بهعنوان «میدان انتقال ارزشها» دیده میشود. در روایتهای اهل بیت (ع) که او به تصویر کشیده، خانواده مرکز رشد ایمان، اخلاق و فداکاری است—مفاهیمی که در فرهنگ ایرانی برای ثبات اجتماعی حیاتیاند.
آثار فرشچیان بخشی از حافظه تصویری جمعی ما را میسازند. کودک یا نوجوانی که در خانه یا فضای عمومی چنین تابلوهایی را میبیند، ناخودآگاه با الگوی خانواده همدل، معنوی و مسئولیتپذیر آشنا میشود.
فرشچیان در زبان بصری خود، خانواده را مرکز نور، گرما و حیات به تصویر میکشد؛ مفهومی که هم با آموزههای دینی همخوان است و هم با تجربه زیسته جامعه ایرانی. در روزگاری که شبکههای اجتماعی و فردگرایی مدرن گاه پیوندها را سست میکنند، چنین آثاری میتوانند روایت متفاوتی از «با هم بودن» ارائه دهند؛ روایتی که ریشه در فرهنگ و ایمان دارد.
آثار فرشچیان در حوزه خانواده، از «پناه» تا «شکار» و صحنههای مذهبی خانوادگی، نهفقط بازتابدهنده زیباییشناسی ایرانی، بلکه حامل پیامهای اجتماعی و فرهنگیاند. آنها یادآوری میکنند که خانواده، نخستین و پایدارترین سنگر همبستگی، اخلاق و امید است. سنگری که جامعه ایرانی بدون آن هویت خود را از دست میدهد.
منبع: فارس