به گزارش شهرآرانیوز، عضوی از بدن که رشدش برای هر دختری اولین و شاید شیرینترین نشانه بلوغ است، شیرین از این بابت که بعد از آن بدن کم کم فرم و شکل تن یک زن را با همه ظرافتها و خم و قوسهایش نشان میدهد. عضوی که هویت زنانه ما را کامل میکند و فلسفه آفرینش آن، تغذیه نسل بشر است.
امروز، یکم اکتبر، به منظور آگاهی از روشهای پیشگیری، علائم و درمان سرطان سینه، روز جهانی سرطان سینه نام گرفته است و موضوع این گزارش نیز همین است، موضوعی که شاید برای برخیها کابوس باشد چراکه علاوه بر سختی بیماری و تلخی واژه سرطان ممکن است منجر به از دست دادن عضو زیبایی از بدن شوند که بارزترین و زیباترین عنصر ظاهری زنانگی شان است.
دکتر آسیه سادات فتاحی معصوم فلوشیپ جراحی سرطان در این خصوص میگوید: بروز سرطان سینه در کل کشور افزایشی است، سن متوسط سرطان پستان در ایران ۴۶ سال بوده و الان بر اساس آخرین مطالعات به ۴۹ سال رسیده که هنوز از میانگین جهانی که بین ۵۶ تا ۶۰ سال میباشد، بسیار جوانتر است. این عدد در خراسان رضوی از میانگین کشوری هم کمتر و حدود ۴۴ سال است.
وی اضافه میکند: نرخ شیوع سرطان سینه در کشور ایران ۳۳ در ۱۰۰ هزار است که در مقایسه با آمار بهداشت جهانی که ۱ از ۱۲ است (معادل ۸ هزار و ۳۳۳ در ۱۰۰ هزار) عدد خیلی کمتری است که این موضوع به عوامل مختلفی مانند ژنتیک، سبک زندگی، بارداری و تغذیه بستگی دارد. البته باید توجه داشت که ما در نرخ شیوع از کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی کمتر هستیم، اما نسبت به کشورهای خاور دور شیوع بیشتری داریم.
دبیر انجمن علمی جراحان جنرال خراسان ادامه میدهد: میزان مرگ و میر کلی در سرطان پستان حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد در پنج سال است که بسته به مرحله تشخیص و شروع درمان متفاوت است، در ایران این عدد ۲۵ درصد است چراکه بیماری در مراحل بالاتر و پیشرفته تری تشخیص داده میشود، این موضوع اهمیت غربالگری و تشخیص زودرس را نشان میدهد. ماموگرافی ۲ سال زودتر تشخیص سرطان را تشخیص میدهد و این تشخیص زودهنگام میزان موفقیت درمان را تا حد زیادی افزایش میدهد. اما اگر سرطان پستان در مرحله ۴ یا آخر که سایر ارگانها هم درگیر شده اند تشخیص داده شود میزان طول عمر در پنج سال زیر ۲۵ درصد میرسد.
«آیا ارتباطی بین کاهش سن یائسگی و افزایش ابتلا به سرطان پستان وجود دارد»، سوالی که دکتر فتاحی در پاسخ به آن میگوید: سن بالاتر یائسگی ریسک ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهد.
همانطور که اشاره شد تشخیص زودهنگام و مرحله شروع درمان نقش موثری در افزایش موفقیت درمان و کاهش احتمال بازگشت بیماری دارد؛ دکتر فتاحی در این خصوص متذکر میشود: ما یک سری مراقبتهای پیشگیرانه و غربالگری را توصیه میکنیم مانند معاینات دورهای که بعد از ۳۰ سالگی باید هر دو سه سال یکبار تکرار شود و بعد از ۳۵ سال باید هر ساله انجام شود. همچنین بعد از سن ۴۰ سالگی که ریسک ابتلا به بیماری افزایش مییابد توصیه میشود افراد هرساله ماموگرافی انجام دهند چرا که با این روش تشخیص ابتلا به سرطان سینه دو سال جلو میافتد و این تشخیص زودهنگام درمان را راحتتر میکند.
وی خاطرنشان میکند: اگر شخصی سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پستان یا سرطانهای مرتبط مانند روده و تخمدان را در افراد درجه یک و دو خانواده دارد، ریسک بیشتری برای ابتلا به سرطان سینه دارد بنابراین باید غربالگری را ۱۰ سال زودتر پیگیری کند، بعنوان مثال فردی که مادرش در سن ۴۵ سالکی سابقه ابتلا به سرطان پستان داشته باید در سن ۳۵ سالگی غربالگری را آغاز کند.
دبیر انجمن علمی جراحان جنرال خراسان با اشاره به اینکه از هر ۱۰ مراجعه ۹ مورد تودهها خوش خیم هستند و سرطانی نیست، بیان میکند: اکثر تودههای سرطانی درد ندارند و کاملا بدون علامت هستند، اما علایم نگران کننده، تودههای نامنظم و سفت است که حدود واضح ندارد و پوست سینه حالت ضخیم و پرتقالی پیدا کرده است، در نوک سینه فرورفتگی ایجاد شده یا ترشحات خونی دارد، بطور کلی هر تغییری که در شکل و اندازه بین دو سینه احساس شود باید فرد در اسرع وقت به پزشک مراجعه کند. اگر فردی یک بار معاینه شده و پزشک برایش تشخیص توده خوش خیم و کیست داده باید با هر تغییر مجدد، دوباره مراجعه کند.
دکتر فتاحی در ادامه گفتگو با شهرآرانیوز، به نگرانی بیماران در خصوص اشعه ماموگرافی اشاره میکند و میگوید: برخی مراجعان نگران هستند اشعه ماموگرافی ریسک ابتلا به سرطان را افزایش دهد در حالی که اینطور نیست و میزان اشعه در ماموگرافی خیلی پایین است و ریسک سرطان ندارد.
طبق گفته این جراح متخصص، نداشتن حاملگی یا بارداری بعد ۳۰ سالگی، عدم شیردهی، مصرف هورمونهای ضدبارداری به مدت طولانی، سقط جنین مکرر، تجرد و سابقه خانوادگی همگی از عوامل افزایش ریسک ابتلا به سرطان پستان هستند.
وی در ادامه به برخی شبهات در خصوص سرطان پستان اشاره و اظهار میکند: علیرغم تصوری که بعضی افراد دارند، استفاده از مام، تیغ و لیزر موهای زائد زیر بغل ریسک ابتلا به سرطان را افزایش نمیدهد. همچنین تاتو و لیزر، چون سطحی هستند به بافت سینه آسیب نمیزنند و چیزی در این خصوص اثبات نشده است. اما تزریق چربی و ژل میتواند در صورت وجود توده در سینه، کار تشخیص را با مشکل مواجه کند. پروتزهای سیلیکونی ژلهای نیز ریسک سرطان معمولی پستان را افزایش نمیدهند، اما به شکل نادر در صورت ورود مواد سیلیکونی به خون، باعث ایجاد سرطان سلولهای لنفی و خونی میشود.
دکتر فتاحی ادامه میدهد: در مورد عمل ماموپلاستی کاهنده (کاهش حجم پستان)، چون حجم زیادی از بافت سینه کم میشود ریسک سرطان افزایش نمییابد، اما از آنجا که در این کار جراحی صورت میگیرد و محلهایی در سینه از این جراحی متاثر میشود، کار تشخیص را مشکل میکند.
او در ادامه عنوان میکند: غیر از درمانهای معمول مانند شیمی درمانی، طی سالهای اخیر تقریبا اغلب درمانهای روز دنیا برای سرطان سینه در مشهد انجام میشود که از آن جمله میتوان به بیوپسی غده پیشاهنگ با پزشکی هسته ای، نمونه برداری از توده غیر قابل لمس و روشهای حفظ پستان اشاره کرد. تنها نکتهای که برای درمان سرطان پستان وجود دارد این است که وقتی داروهای جدیدی که اخیرا مطالعات علمی آنها را برای درمان پیشنهاد میکنند، برای بیماران تجویز میکنیم بیمهها هزینه را تقبل نمیکنند.
دکتر بابک اقبال رییس پیشگیری از بیماریهای غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز در گفتگو با خبرنگار شهرآرانیوز، سرطان پستان را شایعترین سرطان در کل جمعیت استان خراسان رضوی و ایران عنوان میکند و میگوید: میزان بروز (مورد جدید در سال) این سرطان در استان خراسان رضوی ۳۴ در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت میباشد و این میزان در کشور به عدد ۴۴ در ۱۰۰ هزار نفر میرسد.
او تاکید میکند که افراد با شرکت در برنامههای غربالگری و تشخیص زودهنگام و معاینه ماهانه توسط خود فرد در مراکز جامع سلامت و یا مراکز خصوصی نسبت به تشخیص زودهنگام این بیماری اقدام کنند.
به گفته رییس پیشگیری از بیماریهای غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی مشهد، غربالگری و تشخیص زودهنگام بیماری سرطان پستان در کلیه مراکز جامع خدمات سلامت فعال (خانههای بهداشت و پایگاههای بهداشتی) برای کلیه بانوان ۳۰ تا ۵۹ سال و تمامی افراد خارج از این گروه سنی که دارای عامل خطر باشند توسط کارشناسان مامایی انجام میپذیرد و معاینات تکمیلی توسط پزشک مرکز انجام شده و سپس جهت انجام ماموگرافی و سونوگرافی ارجاع شده و در صورت داشتن مشکل در ماموگرافی یا سونوگرافی و یا در بالین به متخصص جراح عمومی ارجاع میگردند.
دکتر اقبال ادامه میدهد: در سال ۱۴۰۲ حدود ۲۳۰ هزار نفر خانم با سن ۳۰ تا ۵۹ سال در مراکز خدمات جامع سلامت، غربالگری شده اند و مواردی که مشکوک و یا دارای علائم خطر بودند جهت پیگیری به سطوح تخصصی ارجاع شدند.
او تاکید میکند: اقداماتی مانند تغذیه صحیح و حفظ وزن مناسب و جلوگیری از اضافه وزن، فعالیت بدنی مناسب (حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته)، عدم مصرف دخانیات، الکل، گوشتهای فراوری شده و کنسرو شده و عدم مصرف خودسرانه داروهای هورمونی (استروژن) مانند قرصهای پیشگیری از بارداری میتواند در پیشگیری از سرطان پستان موثر باشد.