به گزارش شهرآرانیوز؛ تبلیغات وسوسه‌انگیز، وعده کاهش وزن سریع و فشارهای اجتماعی، مصرف قرص‌های لاغری را به انتخابی رایج برای بسیاری از شهروندان، به‌ویژه زنان، تبدیل کرده است. اما پشت این ظاهر فریبنده، خطرات جدی پنهان شده‌اند؛ از آسیب‌های جسمی گرفته تا تأثیرات روانی جبران‌ناپذیر. آرش انیسیان، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی اقتصاد سلامت سازمان نظام‌پزشکی، اخیرا هشدار داده است که برخی از این داروها حاوی آمفتامین و سایر روان‌گردان‌های خطرناک هستند؛ موادی که نه‌تنها سلامت مصرف‌کنندگان را تهدید می‌کنند، بلکه می‌توانند وابستگی شدید ایجاد کنند، با این حال بازار این قرص‌ها همچنان داغ است و نظارت‌های وزارت بهداشت و سازمان غذاودارو دربرابر هجوم آن‌ها به جامعه، مرحله‌ای سخت را پیش‌رو دارد.
حامد بخشی، جامعه شناسی است که صحبتش را با خبرنگار ما، با طرح پرسشی آغاز می کند مبنی بر اینکه چرا امروزه زنان به ظاهر و زیبایی خودشان بیشتر توجه می کنند و درنتیجه بیشتر سراغ روش هایی می روند که آن ها را به معیارهای زیبایی در جامعه نزدیک کند؟ او پاسخ این پرسش را این طور می دهد: یکی از دلایل این موضوع، می تواند ضرورت به رسمیت شناختن آن ها در جامعه باشد.
او یکی از اقدامات زیبایی را در حوزه پزشکی و کاهش وزن می داند و بیان می کند: آنچه باعث می شود زنان به سمت کاهش وزن یا جراحی بینی و گونه بروند و خود را به معیارهای زیباشناسانه نزدیک کنند و این موضوع حتی به بهای سلامتی شان ختم شود، این است که افراد با به دست آوردن معیارهای زیبایی، می توانند ارزش هایی را که برایشان مهم است، کسب کنند.
به گفته بخشی، این ارزش ها می تواند احترام، تحسین دیگران و کسب دیگر هیجانات مثبت از سمت اطرافیان باشد، اما آنچه مهم است، این است که این هیجانات مثبت به دلیل روابط اجتماعی افراد با یکدیگر، نه تنها برایشان مهم است، بلکه از این هیجانات لذت می برند.
این جامعه شناس با بیان اینکه برای شهروندان اهمیت دارد که از واکنش هایی همچون تحقیر و کم احترامی دیگران دوری کنند، ادامه می دهد: آن ها از طریق نزدیک شدن به معیارهای زیباشناختی، سعی می کنند هیجانات مثبت را از دیگران دریافت کنند.
اما از نظر بخشی، علاقه مند بودن به دریافت هیجانات مثبت، موضوع جدیدی نیست، بلکه در طول تاریخ، آدم ها همواره دنبال تحسین و احترام بوده اند. او در ادامه این پرسش را مطرح می کند که چه ویژگی های اجتماعی باعث شده است تمایلات و بازخوردهای مثبت اجتماعی ما مرتبط با ظاهر فیزیکی مان باشد؟ پاسخ این است که امروزه دیگر مانند گذشته، موقعیت های خانوادگی و روابط مبتنی بر پیوندهای خانوادگی، تعیین کننده احترام افراد نیست، بلکه افراد خودشان به تنهایی و مستقل از این نسبت ها در جامعه باید این معیارهای احترام را کسب کنند و ما بیش از پیش در جامعه مدرن، با افرادی سروکار داریم که در گام اول با ویژگی های ظاهری شان، آن ها را قضاوت می کنیم.
جامعه شناس کشورمان با تأکید بر اینکه شاهد هستیم جامعه امروز نسبت به دیروز خیلی «بدن مند» شده است، در این باره توضیح می دهد: بدن مند یعنی مطرح شدن بدن به عنو ان قالبی که ما در این دنیا، در آن زیست می کنیم و با آن با دیگران در تعامل هستیم؛ بدن به نوعی در کانون توجه ما در زندگی روزمره و تعاملاتمان قرار گرفته است.
او یادآوری می کند: سوی دیگر ماجرا این است که چگونه می شود معیارهای ارزشی بدن مندی را به گونه ای تغییر داد که افراد کمتر ناچار شوند خودشان را اذیت کنند؟ باید به گونه ای فرهنگ سازی کنیم که افراد دربرابر ویژگی های بدنی خودشان، احساس راحتی داشته باشند و کمتر تلاش کنند که خودشان را به معیارهای انتزاعی یا غیرواقعی نزدیک کنند.
بخشی تصریح می کند: با وجود اینکه در جامعه شاهد استقلال و اشتغال زنان هستیم، این باور هم وجود دارد که یک زیبایی مطلوب، می تواند موفقیت اولیه را ایجاد کند تا شهروندان بتوانند با فردی که موردعلاقه شان است، رابطه ای بلندمدت داشته باشند که بعدا این رابطه تبدیل به ازدواج شود.
نباید فراموش کرد که اگر قرص های لاغری را پزشک برای بیمار تجویز می کند، شرط و شروطی دارد. مهرداد مزاری، پزشک فعال در زمینه زیبایی، تناسب اندام و مشاور روان، درباره این شرط وشروط به خبرنگار شهرآرا می گوید: داروهای لاغری که پزشک به صورت خوراکی یا تزریقی تجویز می کند، زمانی توصیه می شوند که یا بیمار اضافه وزن شدید دارد و تمایلی به جراحی های لاغری ندارد یا به علت مشکلات روحی یا مفصلی، امکان و انگیزه ورزش و سبک زندگی سالم برایش فراهم نیست.
نکته قابل توجه این است که مصرف قرص های لاغری تجویزشده، پایان ماجرای درمان بیماران نیست. مزاری در این باره توضیح می دهد: البته در این وضعیت هم داروی لاغری، یک اقدام موقت محسوب می شود؛ چراکه با ارجاع بیماران دچار اختلالات افسردگی به تراپیست یا روان پزشک و تجویز رژیم غذایی متناسب، می توان در مراحل بعدی آن ها را برای ورود به یک زندگی سالم آماده کرد.
او با تأکید بر اینکه داروهای لاغری حتما باید مورد تأیید سازمان غذاودارو باشد، برچسب سیب سلامت داشته باشد و صرفا از داروخانه ها تهیه شود، بیان می کند: قرص های لاغری ارائه شده توسط برخی عطاری ها و باشگاه های ورزشی، بیشتر حاوی شیشه و مشتقات آن هستند که سبب اعتیاد مصرف کننده می شود و آن ها را در آینده ای نزدیک مستعد ابتلا به اسکیزوفرنی می کند. همچنین پارانویا یا شک شدید به دیگران و بدگمانی، رفتارهای پرخاشگرانه خطرناک و بی خوابی و ریزش موی شدید، از عوارض این قرص ها محسوب می شود.
این پزشک فعال در حوزه تناسب اندام و زیبایی بیان می کند: افرادی که اضافه وزن شدید ندارند و مانعی برای ورزش کردن در آن ها وجود ندارد، با فعالیت بدنی منظم و تغذیه سالم می توانند در هر ماه، تا چهار کیلو کاهش وزن داشته باشند. بیش از این مقدار کاهش ماهانه، می تواند فرد را دچار ریزش موی شدید و شلی و افتادگی پوست صورت و بدن کند.
مزاری با یادآوری این نکته که متأسفانه برخی مراجعان، عجله زیادی برای کاهش وزن دارند و انتخاب آن ها راه های میان بر و آسان است که البته این مسیرها اثر موقت و عوارض زیادی دارد، اضافه می کند: به یاد داشته باشیم که هر کسی باید در حوزه تخصصی خود کار کند، بنابراین اگر ورزش می کنید و نیاز به رژیم درمانی دارید، فقط از پزشک یا کارشناس تغذیه کمک بگیرید و تجویز مکمل فقط توسط پزشک صورت بپذیرد؛ چراکه مربی باشگاه صرفا در حیطه تمرینات ورزشی، دانش و تجربه کافی را دارد. قرص ها و مکمل های باشگاهی می تواند سلامتی شما را در معرض خطرهای جدی برگشت ناپذیر مانند کبد چرب شدید، به هم خوردن تعادل هورمونی، مشکلات پوست و مو و آسیب های روان و حتی اعتیاد قرار دهد.
از آنجایی که کارشناسان تأکید می کنند تهیه قرص های لاغری باید با تجویز پزشک و از داروخانه های با تأیید معاونت غذاوداروی دانشگاه های علوم پزشکی باشد، به سراغ دکتر جواد دانایی باغکی، رئیس اداره دارو های طبیعی سنتی و مکمل و شیرخشک معاونت غذاوداروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، می رویم تا بدانیم نظارت بر عطاری ها به چه نحوی انجام می شود. همچنین، معاونت غذاودارو چه اقداماتی در حوزه کشف داروهای لاغری بدون مجوز کرده است.
دانایی در ابتدا از ابلاغ نامه ای توسط وزارت بهداشت وقت در سال۹۷ به تمام دانشگاه های علوم پزشکی کشور می گوید که براساس آن، عطاری ها می توانند گیاه را فقط به صورت خشک یا تک و جزئی به شهروندان بفروشند و فروش داروهای فشرده حاوی چند گیاه دارویی در قالب های مختلف ازجمله قرص و کپسول در عطاری ها، از همان سال۹۷ تاکنون ممنوع اعلام شده است.
او به نظارت ها و بازدیدهایی اشاره می کند که در مرحله اول لازم است توسط اتحادیه عطاری ها انجام شود و در ادامه بیان می کند: این نظارت براساس مواد قانونی ۵۹ و ۶۰ قانون نظارت بر اصناف انجام می شود و در مرحله بعد، بازرسان نظارتی معاونت غذاوداروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تمام دستگاه های نظارتی همچون صنعت، معدن و تجارت بازدیدهای مشترکی به صورت روزانه از عطاری ها انجام می دهند.
دانایی علاوه بر اینکه فروش داروهای لاغری در عطاری ها را خلاف قانون می داند، بیان می کند: معمولا این داروها در آرایشگاه ها، باشگاه های ورزشی و عطاری ها در فضای حقیقی فروخته نمی شود، بلکه از طریق توصیه شهروندان به یکدیگر و در فضای مجازی به فروش می رود.
نتیجه نظارت های روزانه همکاران دانایی و بازرسان دیگر دستگاه های نظارتی، نشان می دهد که آن ها در سال۱۴۰۳، حدود ۸۰۰بازدید انجام داده اند و طی این بازدیدها ۴۰۶هزار قلم کشفیات به ارزش ریالی ۲۰میلیارد ریال صورت گرفته که بین آن، قرص های لاغری بدون مجوز هم بوده، اما چون آمار اعلام شده کلی است، سهم داروهای لاغری کشف شده مشخص نیست.
او درباره معرفی داروهای لاغری که شهروندان به یکدیگر توصیه می کنند و زمینه علمی ندارد و صرفا تجربه افراد بوده است، هشدار می دهد و می گوید: کشفیات داروهای بدون مجوز لاغری در آرایشگاه های زنانه و باشگاه های ورزشی زیاد نیست؛ زیرا فروش بیشتر به صورت مجازی است.
