شهامت - لغو فعالیت بانک آرین در افغانستان در حالی وارد ماه پنجم شده که برای صدور ضمانت نامه های بانکی، هنوز هیچ راه حل جایگزینی تعریف نشده است. معنای این جمله ایجاد محدودیت چشمگیر برای حضور شرکت های ملی و بومی در بازار خدمات فنی و مهندسی افغانستان است.
این بانک با مجوز بانک مرکزی افغانستان، در سال 2004 میلادی راه افتاد. سرمایه گذاری اولیه آن 10 میلیون دلار بود که از سوی بانک های ملی و صادرات تأمین شد. آرین تنها بانکی بود که گره ضمانت نامه های بانکی را از کار صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی ایران باز می کرد. فارغ از شائبه های سیاسی در لغو فعالیت این بانک که البته با تکذیب رئیس کل بانک مرکزی افغانستان همراه بود، انفعال مدیران اقتصادی کشور در یافتن راه برون رفت از شرایط کنونی قابل تأمل است.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی خراسان رضوی در گفت و گو با شهرآرا به راه های گریزی اشاره می کند که به صورت جسته و گریخته از سوی برخی از صادرکنندگان کشور اجرا می شود اما به دلیل هزینه زیاد و ضعف بنیه مالی شرکت های خراسانی، از عهده صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی استان خارج است. حمید بابازاده به افتتاح حساب در بانک های ترکیه و دریافت ضمانت نامه بانکی برای اجرای پروژه در کشور ثالث، به عنوان یکی از این راه ها اشاره می کند که به دلیل فراگیر نبودن، صادرات خدمات فنی و مهندسی را به چیزی حدود 15 درصد دوران اوج خود در سال های 89 تا 91 کاهش داده است.
رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان نیز به طرحی اشاره می کند که از یک ماه پیش با پیشنهاد سفارت ایران در افغانستان در دستور کار قرار گرفته است اما از نتیجه آن خبری در دست نیست. ورود صندوق ضمانت صادرات وابسته به سازمان توسعه تجارت ایران و بانک توسعه صادرات برای حل مشکلات پیش روی مبادلات پولی و مالی با افغانستان تنها اطلاعاتی است که درباره پیشنهاد یادشده رسانه ای شده است.
محمود سیادت می گوید: محدودیت ها و شرایط افغانستان را می دانیم. از دخالت های آمریکا در این کشور و فشارهایی که وارد می کند خبر داریم. بنابراین توقع نداریم که همه چیز زود به نتیجه برسد اما این را هم قبول نداریم که صندوق و بانک توسعه بنشینند و ببینند چه پیش می آید. این قبیل ساختارها برای چنین روزهایی به وجود آمدند. انتظار داریم برای حل مسائل پیش آمده قدم هایشان را سریع تر بردارند و نتیجه را اعلام عمومی
کنند.
انتخابات ریاست جمهوری افغانستان که ششم مهر برگزار می شود، مؤلفه دیگری است که این فعال اقتصادی به آن اشاره و بر اهمیت آن در چگونگی مناسبات اقتصادی و سیاسی 2 کشور تأکید می کند.