میثاق حرفهای رسانهها، پیمانی است که مدیران رسانههای امضا کننده در پی تحقق اصول حرفهای در رسانه خود و به منظور ایفای صحیح رسالت مطبوعاتی و نظارتی رسانه، داوطلبانه آن را امضا کردهاند و همه ارکان رسانه تحت مدیریت خود را به اجرای تعهدات آن هدایت میکنند. امضا کنندگان مخیرند بنا به مقتضیات رسانه خود، بندهایی را به این میثاق اضافه کنند.
امضا کنندگان انی میثاق به منظور ایجاد ضمانت اجرای میثاقنامه، 2 نفر از میان خود، یک نفر استاد ارتباطات، یک نفر پیشکسوت مطبوعاتی و یک نفر حقوقدان مسلط به حقوق مطبوعات را به عنوان "شورای داوری" به مدت یک سال انتخاب میکنند. آییننامه این شورا، الزامات و اقدامات تنبیهی مترتب بر عدم التزام و یا عدم اجرای این میثاق، توسط امضا کنندگان تصویب میشود. همچنین رسیدگی به شکایت اشخاص از رسانههای امضا کننده میثاق، اعتراض رسانهها به یکدیگر و روزنامهنگاران آنها به رسانه متبوع خود به عهده این شورا است. آییننامه و تصمیمات شورا نمیتواند ناقض قوانین جاری به ویژه قانون مطبوعات باشد.
شورای داوری علاوه بر رسیدگی به مواردی که از سوی ذینفعان به شورا ارجاع میشود، هر سال در موعد معینی گزارش رعایت مفاد این منشور از سوی همه امضا کنندگان را تهیه و منتشر میکند.
اگر چه رسانهها، وظیفه دیدهبانی دارند اما به این معنا نیست که خود را مبرا از نظارت شهروندان و نظام خود کنترلی ببینند. از این رو ما، امضا کنندگان این میثاقنامه،علاوه بر الزامات قانونی و در راستای آزادی مسئولانه، خود را متعهد به اصول زیر میدانیم و در صورت تخطی، به رای شورای داوری درباره خود گردن مینهیم:
۱- به قانون اساسی به عنوان منشور ملی، التزام عملی داریم.
۲- براساس تکلیف امر به معروف و نهی از منکر، از ارزشهای دینی، انقلابی، اخلاق اسلامی و هنجارهای عمومی حمایت میکنیم.
۳- به اصول دینی، اعتقادات مذهبی، آداب و سنن قومی و ملی احترام میگذاریم و از هرگونه تحریم قومیتها، اقلیتهای دینی و مذهبی میپرهیزیم.
۴- از انتشار هرگونه محتوای مبتذل و مستهجن و صحنههای خشن که موجب مخدوش شدن بهداشت روانی جامعه یا نادیده گرفتن کرامت انسانی است، پرهیز کنیم.
۵- خود را موظف به انتشار سریع و به موقع مشکلات جامعه میدانیم و در این مسیر از ملاحظاتی که منجر به خودسازی میشود پرهیز میکنیم.
۶- راستگوی و نقل صحیح و دقیق اخبار را به عنوان نخستین اصل حرفهای، سرلوحه کار خود قرار میدهیم.
۷- اخباری را که منبع آنها مشخص و معتبر نباشد منتشر نمیکنیم و اعتقاد داریم منبعی که حتی با رعایت اصل محفوظ ماندن هویتش توسط رسانه، باز هم مسئولیت خبری را که در اختیار رسانه قرار میدهد، نمیپذیرد قابل اتکا و اعتماد نیست.
۸- خبر را از تحلیل و تفسیر آن جدا کرده و در نگارش به گونهای عمل کنیم که مخاطب، متوجه تمایز این دو گونه بشود.
۹- آگهی و رپرتاژ آگهی را صریحا از مطالب و محتوای رسانه تفکیک میکنیم.
۱۰- در نقل هر گونه محتوا خود را ملزم به درج نام منبع و یا پدیدآورنده میدانیم.
۱۱- در مواردی که به دلیل موانع و یا ملاحظات اخلاقی و یا حقوقی نام بردن از اشخاص محدویت دارد، از کاربرد حروف اختصاری برای اشخاص و سایر شیوههای مشابه در کنار نشانی دادن به نحوی که بر همان اشخاص، تعیین پیدا کند خودداری میکنیم.
۱۲- در انتشار اخبار و تحلیلها ضمن رعایت انصاف،از سیاهنمایی و یاس آفرینی پرهیز میکنیم.
۱۳- در صورتی که در نقل خبر و انتشار آن دچار اشتباه شویم، صراحتا و از طریق رسانه، از مخاطبان و آسیب دیدگان از خطای خودمان عذرخواهی میکنیم.
۱۴- برای کسب خبر، خود و رسانه خود را معرفی میکنیم و به صورت مخفیانه از دستگاههای ضبط صدا و تصویر و ویدئو استفاده نمیکنیم.
۱۵- از ایراد اتهام، اهانت و نشر مطلب کذب علیه رسانههای قانونی به ویژه امضا کنندگان این میثاق، پرهیز میکنیم و انتقادات خود را طبق دستور قرآنی "و جادلهم بالتی هی احسن" مطرح میکنیم.
۱۶- برای انجام مصاحبه با هر کس از او اجازه میگیریم و در صورتی که بخواهد پیش از انتشار مصاحبه خود را بازبینی کند این حق را برای او محفوظ دانسته و به خواست او عمل میکنیم.
۱۷- حریم خصوصی افراد را محترم میشماریم و اسرار زندگی دیگران را فاش نمیکنیم.
۱۸- متوجه حقوق کم ناتوان، آسیب دیدگان، متهمان و حتی مجروحان هستیم و در مصاحبه یا گرفتن عکس از آنها به اجازه خودشان بسنده نمیکنیم و به اصولی فراتر از آن پایبند هستیم و در نشر محتوای مرتبط با آنان کرامت انسانیشان را در حال و آینده را مورد توجه قرار میدهیم.
۱۹- حقوق کودکان را محترم میشماریم و از انتشار مصاحبه، تصویر و فیلم کودکان در حالات غیر متعارف، آرایش کرده و غیرمتناسب با شخصیت کودکی و ناسازگار با حفظ کرامت انسانی آنان در حال و آینده خودداری میکنیم و همین طور از شناساندن کودکانی که مورد ازار و سوء استفاده قرار گرفتهاند از طریق انتشار نام و تصویر آنان خودداری میکنیم.
۲۰- حمایت از شأن و کرامت خبرنگاران رسانه متبوع خود را وظیفه خود میدانیم و حقوق مادی و معنوی آنان از جمله در امور بیمه تامین اجتماعی، دفاع در محاکم قضایی و غیر آن رعایت میکنیم. همچنین در لیست بیمه خود برای همکاران تحریریه از سمتهای غیر روزنامهنگارانه استفاده نمیکنیم.
۲۱- در هنگام جذب و به کارگیری همکاران تمام وقت، به ویژه اگر در یکی از رسانههای عضو میثاق، مشغول به کار باشند، صرفا پس از تسویه حساب و اظهار رضایت مدیر رسانه محل اشتغال قبلی، آنان را برای همکاری میپذیریم.
۲۲- برای پیشگیری از تطمیع رسانه و روزنامه نگاران،دریافت هدیه غیرمتعارف از سازمانها و اشخاص را امری ناپسند میدانیم و به هیچ وجه چنین هدیههایی را نمیپذیریم و همکاران خود را هم از پذیرش چنین هدایایی منع میکنیم. میزان هدیه متعارف را شورای داوری در ابتدای هر سال اعلام میکند.
۲۳- وابستگیهای مالی و تشکیلاتی و گرایشهای خود را رسما اعلام میکنیم و مناسبات مالی خود با وابستگان اشاره شده و حامیان خود را به طور آشکار و شفاف اعلام میکنیم.میثاق اخلاق حرفهای رسانهها