سینماگری برای تمام نسل‌ها

زوزنی| آن دوره‌ای که ما (علاقه‌مندان به سینما) یکی‌دوبار بیشتر «هامون» را ندیده بودیم، استادی داشتم که بیشتر از صدبار، هامونِ مهرجویی را دیده بود و هنگامی که نام هامون را به زبان می‌آورد، چنان آه از نهادش بلند می‌شد که گویی درباره عشقی ازدست‌داده حرف می‌زند.
یکی دیگر از استادان حوزه فیلم و سینما که دستی بر نقد و تحلیل هم داشت، می‌گفت «گاو» مهرجویی عاشقانه‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران است. می‌گفت رابطه مش‌حسن با گاوش، رابطه‌ای عاشقانه است که تنها میان دو انسان عاشق می‌توان آن را یافت.
درباره سینمای مهرجویی از این جملات و اتفاقات فراوان است. مهرجویی در سینمای خود برای هر نسلی یک یادگاری به‌جا گذاشته است و از آن جمله بعد از «گاو» و «هامون»، می‌توان به فیلم‌هایی نظیر «دایره مینا»، «اجاره‌نشین‌ها»، «لیلا»، «مهمان مامان» و... اشاره کرد.
با مقایسه سینما‌گران امروزی و جوان‌تر‌هایی که پا به عرصه سینما گذاشته‌اند، با هم‌نسل‌های مهرجویی، می‌توان دریافت که چرا آن‌ها هرکدامشان یک پشت برای سینمای ایران هستند و سینماگران امروزی به پشتوانه آن‌ها در سینما پیش می‌روند.
ادبیات، مهم‌ترین تکیه‌گاهی است که مهرجویی را به یکی از سینماگران نامور تاریخ سینمای ایران تبدیل کرده است. او که یکی از پیشروان سینمای موج نو ایران است، به پشتوانه ادبیات موفق شده است سیاهه‌ای از فیلم‌های مهم و تاثیرگذار را برای تاریخ سینما خلق کند. غلامحسین ساعدی، هوشنگ گلشیری، هوشنگ مرادی‌کرمانی و بزرگانی همانند این‌ها چهارچوب فیلم‌نامه‌های مهرجویی را بنا کرده و به آن‌ها قوام و دوام بخشیده‌اند. درکنار همه این بزرگان که نامشان را بردیم، مهرجویی که بزرگ سینمای ایران است، تنها به نگارش فیلم‌نامه و ساخت فیلم مشغول نبوده و چند رمان هم برای ادبیات به یادگار گذاشته و چند کتاب هم ترجمه کرده است.
داریوش مهرجویی هفدهم آذر ۱۳۱۸ متولد شده است و امروز در آستانه ورود به نهمین دهه زندگی‌اش است. او بیش از ۵۰ سال در سینمای ایران کوشیده است و با خلق آثاری که نام بردیم و نبردیم، بخش مهمی از تاریخ فرهنگی‌هنری ایران را شکل داده است. مرحوم عزت‌ا... انتظامی، مرحوم خسرو شکیبایی، علی نصیریان، علی مصفا، نیکی کریمی، ایرج راد، لیلا حاتمی و... بازیگرانی هستند که بی‌شک هر کاری که در سینما انجام داده اند یا می‌دهند، با نقش‌آفرینی‌شان در فیلم‌های مهرجویی ارزیابی می‌شود.