محسن موسوی زاده | شهرآرانیوز؛ هرچند بعد از اجرای طرح مردمی سازی و اصلاح یارانه‌ها و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از نهاده‌های دامی، تصور می‌شد قیمت مواد پروتئینی افزایش بیابد، مشاهده‌های میدانی نشان می‌دهد که قیمت‌ها نسبت به ابتدای امسال کاهش یافته است؛ به عنوان نمونه اکنون در بازار مشهد هرکیلو ران گوسفندی حدود ۱۷۶ هزار تومان، سردست گوسفندی ۱۸۰ هزار تومان و چرخ کرده مخلوط ۱۴۵ هزار تومان عرضه می‌شود، این درحالی است که ۳۱ فروردین امسال هرکیلو ران گوسفندی ۲۰۰ هزار تومان، سردست گوسفندی ۲۰۱ هزار تومان و چرخ کرده مخلوط ۱۵۰ هزار تومان به فروش می‌رسید. فعالان بازار، افزایش عرضه گوشت توسط دامداران را دلیل این موضوع بیان می‌کنند.
جدیدترین آمار منتشرشده ازسوی مرکز آمار ایران نیز نشان می‌دهد که براساس نتایج طرح آمارگیری کشتار دام کشتارگاه‌های رسمی کشور در اردیبهشت امسال، وزن گوشت قرمز عرضه شده انواع دام ذبح شده در کشتارگاه‌های رسمی کشور، ۵۰هزارو ۷۶۱ تن گزارش شده که سهم گوشت گاو و گوساله از آن، بیش از سایر انواع دام بوده است. مقایسه عملکرد کشتارگاه‌های رسمی کشور در اردیبهشت امسال با ماه مشابه سال۱۴۰۰ نشان دهنده افزایش ١١درصدی میزان عرضه گوشت قرمز در کشتارگاه‌های رسمی کشور است.
فعالان صنعت دام، افزایش عرضه گوشت در هفته‌های اخیر را ناشی از کشتار دام‌های مولد در بازار به دلیل افزایش هزینه‌های تولید بیان می‌کنند. آن‌ها می‌گویند افزایش هزینه‌های تولید سبب شده است در عمل نگهداری دام برای برخی تولیدکنندگان صرفه اقتصادی نداشته باشد و آن‌ها دام‌های مولد خود را روانه کشتارگاه کنند. پیش از این احمد مقدسی، رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی گاوداران ایران، به اقتصادآنلاین گفته بود: با افزایش شش برابری قیمت در سامانه توزیع سهمیه دولتی نهاده‌های خوراک دام (بازارگاه)، دامداران با چالش تامین نقدینگی برای خرید نهاده‌ها رو به رو شده اند.
براساس اعلام سازمان جهادکشاورزی، میزان تولید روزانه گوشت قرمز در خراسان رضوی حدود ۳۰۰تن است. از این مقدار ۱۰۰تن در مشهد و ۱۰۰تن در شهرستان‌های استان تولید می‌شود و حدود ۱۰۰تن هم مربوط به تولید گوشت گوساله است که از این رقم، ۷۰تن در مشهد و ۳۰تن در شهرستان‌های استان تولید می‌شود.
تعداد کل دام سبک و سنگین خراسان‌رضوی، ۸ میلیون‌و۶۱۶هزارو۳۴۱راس است.
براساس اعلام محمود جوادی‌نژاد، رئیس شبکه دام‌پزشکی شهرستان مشهد، از ابتدای امسال تاکنون، ۱۸۱ هزارو ۷۲۶ راس دام سبک و سنگین در کشتارگاه‌های دام شهرستان مشهد، تحت نظارت دام‌پزشکی کشتار شده که منجر به تولید ۷ هزارو ۳۴۶ تن گوشت قرمز شده است.
مدیرعامل اتحادیه دامداران خراسان رضوی در گفتگو با شهرآرا، با تایید افزایش کشتار دام مولد توسط تولیدکنندگان می‌گوید: افزایش هزینه‌های تولید سبب شده است برای برخی تولیدکنندگان، نگهداری دام هایشان صرفه اقتصادی نداشته باشد و آن‌ها را روانه کشتارگاه کنند. به عنوان نمونه تا پیش از این نرخ هرکیلوگرم جو با ارز ۴ هزارو ۲۰۰ تومانی، هزارو ۸۰۰ تومان بود و اکنون این نهاده در گمرک به نرخ ۱۱ هزارو ۳۰۰ تومان رسیده است. همین جو با احتساب سایر هزینه‌ها به قیمت کیلویی ۱۲ هزار تومان به دست تولیدکننده می‌رسد.
مجید مهدوی می‌افزاید: تولیدکنندگان انتظار داشتند همان طور که دولت قیمت مرغ را بعد از اصلاح یارانه‌ها اعلام کرد، قیمت گوشت را هم اعلام کند، اما این کار انجام نشد و همین مسئله سبب شد برخی دامداران درباره بهبود وضعیت دام در آینده دچار تردید شوند و عرضه دام هایشان را افزایش دهند.
مهدوی ادامه می‌دهد: قیمت نهاده‌های دامی در بازار افزایش یافته و هزینه تولید هم به دنبال افزایش قیمت خوراک دام و هزینه‌های نگهداری بیشتر شده، اما قیمت فروش محصولات دامداران، چندان تغییری نکرده است و این امر باعث شده است تولید برای دامدار صرفه اقتصادی نداشته باشد. وی همچنین درباره راهکار‌های حمایت از دامداران می‌گوید: مقرر شده است پشتیبانی اموردام به دامداران نهاده مدت دار بدهد. براساس این طرح، دامدار‌ها نهاده‌ها را به صورت مدت دار دریافت می‌کنند و مبلغ آن را در یک بازه مشخص پرداخت کرده یا در قبال آن لاشه تحویل می‌دهند.
مدیر اموردام سازمان جهادکشاورزی خراسان رضوی نیز در گفتگو با شهرآرا، با بیان اینکه هرساله ۲۵ درصد از دام‌های مولد به دلیل افزایش سن کشتار می‌شوند، می‌گوید: کشتار دام‌های مولد، مسئله جدیدی نیست. اگر عمر یک گاو را پنج سال درنظر بگیرید، بعد از این مدت بخشی از دام‌های مولد به دلیل مسن شدن، روانه کشتارگاه می‌شوند.
احمد داوطلب می‌افزاید: البته قبول داریم در برهه‌هایی که هزینه تولید افزایش می‌یابد، بر میزان دام‌هایی که روانه کشتارگاه می‌شوند، افزوده می‌شود. وی ادامه می‌دهد: افزایش هزینه‌های خوراک و همچنین هزینه‌های کارگری، به زیاد شدن هزینه دامداری‌ها انجامیده و درنتیجه موجب شده است برخی از آن‌ها به سمت حذف دام‌های مسن خود بروند. درواقع زمانی که هزینه‌های تولید افزایش می‌یابد، سبب می‌شود دامداران، دام‌های مسن‌تر خود را که نگهداری آن‌ها دیگر برایشان صرفه اقتصادی ندارد، روانه کشتارگاه کنند.
وی درباره تامین نهاده‌های دامی نیز می‌گوید: بعد از حذف ارز ۴ هزارو ۲۰۰ تومانی، تامین نهاده‌های خوراک دام از داخل برای دامداران صرفه بیشتری از تامین نهاده‌هایی دارد که با ارز نیمایی وارد می‌شود که درنتیجه آن، تقاضا برای تامین نهاده‌های دامی از محل ارز نیمایی کم شده است. وی همچنین درباره راهکار‌های حمایت از دامداران بیان می‌کند: برای حمایت از دامداران، می‌توان خرید تضمینی گوشت قرمز و شیر از آن‌ها را در پیش گرفت.