مرتضی محمدپور | شهرآرانیوز؛ کمی بیش از یک سال از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ می‌گذرد و دولت سیزدهم درحالی وارد دومین سال فعالیت خود می‌شود که کشور، در میانه اجرای اصلاحات بزرگ اقتصادی ازسوی دولت قرار دارد و مردم، رهاشده از برخی مشکلات، گرفتار چالش‌های جدیدی شده اند. به اذعان همه کارشناسان، دولت در نخستین سال فعالیت خود، اقداماتی شجاعانه در عرصه اقتصاد انجام داده و در عرصه‌های مختلف هم موفق عمل کرده است، اما هر قدر که هدفمندسازی یارانه‌ها و اصلاح سازوکار‌های مالی برای نظام اقتصادی کشور مؤثر بود، از جراحی اقتصادی بزرگ دولت، چیزی جز افزایش چندبرابری قیمت‌ها و تنش در بازار نصیب مردم نشده است.
شهرآرا در گزارش خود به بررسی نظرات کارشناسان و تحلیلگران درباره مشکلات فعلی کشور و راه حل‌های خروج از آن‌ها پرداخته است.
اگرچه شانه خالی کردن از پذیرش مسئولیت اقدامات دولت قبل، راهبرد مشترک چهار رئیس جمهور قبلی کشور بوده است و مردم ما در ۳۳ سال گذشته با ادبیات رؤسای جمهور مبنی بر مقصر دانستن همتای سابق خود آشنایی کامل دارند، حقیقت این است که رئیس دولت سیزدهم، نخستین رئیس جمهوری بود که حتی در اوج سخنرانی‌های انتخاباتی خود از مسیر اخلاق خارج نشد و مسئولیت اقدامات همه دولت‌های پیش از خود را برعهده گرفت.
با این حال تحلیلگران بر این باورند که راهبرد رئیس دولت سیزدهم در انتخابات ریاست جمهوری، شرایط کشور و جهت گیری اذهان عمومی را به نحوی تغییر داد که بسیاری از مردم، به تغییر وضعیت اقتصادی کشور در چهارساله نخست ریاست جمهوری سیدابراهیم رئیسی امیدوار شده اند؛ درحالی که اصلاح وضع اقتصادی کشور موضوعی است که در چشم انداز فعالیت چند دولت ایجاد شده، لذا نباید انتظار داشت که مشکلات درهم تنیده‌ای که در بلندمدت به وجود آمده است، در کوتاه مدت برطرف شود.
عباس سلیمی نمین، کارشناس مسائل سیاسی، در گفتگو با «اقتصاد آنلاین» می‌گوید: دولت سیزدهم با مسائل دشواری روبه روست و تورم بیش از ۵۰ درصدی، چالشی است که ایشان از دولت قبل به ارث برده است. کسانی که در دوران مسئولیت خود فقط به کوتاه مدت می‌اندیشیدند و با انتشار اوراق قرضه، حجم بزرگی از بدهی را برای دولت سیزدهم باقی گذاشتند، می‌دانستند که اقداماتشان چه پیامد‌هایی دارد، اما حقیقت این است که برای آن ها، رفع مقطعی مشکلات، مهم‌تر از حل ریشه‌ای آن بود؛ با این حال، آقای رئیسی براساس اعتبار پایگاه اجتماعی خود دست به اصلاحات در عرصه اقتصادی زدند و به نظر من، ایشان در بسیاری از زمینه‌ها هم موفق بودند.
وی می‌افزاید: با این حال، آقای رئیسی بیش از حد به توان کابینه خود اعتماد کرده است و ایشان در ارزیابی توان دولت خود که می‌تواند بار همه این مسائل را یک جا به دوش بکشد، خیلی دقیق نبوده است. ذات اصلاحات اقتصادی همیشه این است که مرحله به مرحله اجرایی شود و به ویژه در شرایط کنونی کشور ما، حل مشکلات معیشتی مردم به زمانی بیش از بازه چهارساله یک دوره ریاست جمهوری نیاز دارد. از این حیث باید باور کنیم که این مشکلات یک شبه ایجاد نشده اند که اکنون بخواهیم انتظار حل آن‌ها را در کوتاه مدت داشته باشیم.
هم زمانی فعالیت دولت سیزدهم با دوره یازدهم مجلس از این نظر حائز اهمیت مضاعف است که هر دو قوه، جهت گیری سیاسی همسو دارند و از این حیث، میان وکلای ملت و اعضای کابینه دولت زمینه همکاری‌های فراگیری فراهم است که می‌توان در سایه آن به تسریع در مدیریت نابسامانی‌ها و حل مشکلات کشور امیدوار بود. بیژن مقدم، تحلیلگر سیاسی و مدیرمسئول پایگاه خبری «الف»، در این باره تأکید می‌کند: حل مشکلات کنونی کشور محدود به اختیارات و توانمندی‌های یک قوه نیست و هر کدام از قوا وظایف مستقلی از هم دارند که می‌تواند در تعامل با یکدیگر، اثربخش و اثرگذار باشند.
وی می‌افزاید: این طور نیست که حل همه مسائل بر عهده دولت یا مجلس باشد. مجلس با ریل گذاری درست می‌تواند به دولت کمک کند، اما این طور نیست که به تنهایی بتواند همه مشکلات را حل کند؛ زیرا مجموعه‌ای از اتفاقات در کشور رخ داده است که اتفاقا محصول عملکرد این دولت هم نیستند و ریشه در گذشته دارند. به نظر می‌رسد که علی رغم همه ارزیابی ها، کماکان باید به کارگزاران ملت در قوه مجریه فرصت داد تا تلاش‌های شبانه روزی آنان در نخستین سال عمر دولت سیزدهم، همچنان ادامه پیدا کند. انتظار از دولت برای تبدیل ویرانه اقتصادی کنونی کشور به یک مدینه فاضله، آن هم در کوتاه مدت، قطعا غیرمنصفانه خواهد بود.
همچنین یک نماینده مجلس در صحن علنی دیروز مجلس گفت: در این برهه حساس کشور و در جریان کار دولت که بیش از یک سال از آن نگذشته است، باید با تأمل بیشتری عمل کرد و تعامل میان مجلس و دولت را افزایش داد و از همگرایی استفاده کرد. همان طورکه رهبر معظم انقلاب فرمودند، دچار احساسات نشویم. اقبال شاکری با اشاره به اینکه مجلس با چهار موضوع شدید تحریم، آثار جنگ اوکراین، جراحی اقتصادی و از همه مهم‌تر با آواربرداری از ویرانه‌های قبل روبه روست، عنوان کرد: دولت انقلابی باید به فکر معلمان، بازنشستگان، تبدیل وضعیت ایثارگران و سامان دهی نیرو‌های شرکت باشد و به داد مسکن برسد تا در نیمه راه نماند. دولت انقلابی باید به دانشگاه و دانشگاهیان اعتماد کرده و با آن‌ها بیشتر ارتباط برقرار کند.