عرب هاشمی | شهرآرانیوز؛ صبح روز گذشته، رئیس جمهور کشورمان برای دومین بار در دولت سیزدهم به عشق آباد ترکمنستان سفر کرد.
اولین سفر آیت ا... سید ابراهیم رئیسی به منظور شرکت در نشست سازمان همکاری‌های اکو بود و این سفر با هدف شرکت در ششمین نشست کشور‌های حاشیه دریای خزر انجام شده است.
حقوق ایران در خزر، از مهم‌ترین محور‌های سفر رئیس دولت است و هیئت ایرانی در این سفر کوتاه راهبردی می‌کوشد ضمن حراست از منافع ملت، از فرصت این سفر برای بهبود تراز‌های تجاری با استفاده از ظرفیت‌های مغفول در آسیای میانه نیز بهره گیرد.
رؤسای پنج کشور ایران، روسیه، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان و قزاقستان، امروز درباره مهم‌ترین موضوعات مربوط به دریای خزر از یک سو و منطقه آسیای میانه و قفقاز از سوی دیگر بحث و تبادل نظر می‌کنند تا به دیدگاه مشترکی درباره این حریم آبی و خاکی دست یابند.
از این رو سفر آیت ا... رئیسی به ترکمنستان را می‌توان از دو بُعد حائز اهمیت دانست: تبیین منافع و خطوط قرمز ایران در حوزه دریای خزر، گفتگو با همتایان منطقه‌ای درباره تعاملات دو و چندجانبه به ویژه در حوزه اقتصاد و تجارت. رئیس جمهور همچنین در حاشیه این سفر، با رؤسای جمهوری ترکمنستان و آذربایجان دیدار و گفتگو کرد.
رئیسی پیش از ترک تهران به مقصد عشق آباد، پایتخت ترکمنستان، گفت: دریای خزر، میراث و سرمایه مشترک کشور‌های ساحلی این دریاست و بیش از ۲۷۰ میلیون نفر از این دریا بهره مند می‌شوند. ما روابط خوبی با کشور‌های همسایه دریای خزر داریم، لکن در این اجلاس، آنچه مورد بحث قرار می‌گیرد، علاوه بر رژیم حقوقی دریایی خزر و استفاده صلح آمیز با مقصد ارتقای امنیت در دریایی خزر، همکاری میان کشور‌ها در حوزه حمل ونقل، ترانزیت، تجارت و هکاری میان کشور‌ها در مدیریت منابع زنده در دریای خزر و حفظ محیط زیست و مانع شدن برای حضور بیگانگان در دریای خزر است که مورد اتفاق همه کشور‌های ساحلی است.
رئیس جمهور در دیدار با رئیس مجلس مصلحت خلق شورای ملی ترکمنستان با بیان اینکه دو کشور ظرفیت‌های مناسبی برای ارتقای سطح همکاری با یکدیگر دارند، افزود: دولت سیزدهم در عرصه سیاست خارجی، برنامه ویژه‌ای برای توسعه روابط همسایگی دارد و روابط ایران و ترکمنستان در همین راستا بر پایه همکاری‌های گسترده و بر اساس اعتماد متقابل به سرعت در حال گسترش است.
قربانقلی بردی محمداف نیز در این دیدار با قدردانی از تلاش‌های دولت ایران در چند ماه گذشته برای تحکیم و گسترش روابط با این کشور تصریح کرد: دو کشور در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، تجاری و فرهنگی از اشتراکات و ظرفیت‌های فراوانی برخوردارند که زمینه مناسبی برای افزایش و ارتقای بیشتر سطح روابط فراهم کرده است.
امنیت منطقه خزر به همکاری‌های کشور‌های حاضر در آن بستگی دارد و با توجه به برخی تحریکات و تحرکات در پی آن، هوشیاری هر پنج کشور حاضر در حاشیه این دریا ضروری‌تر از همیشه است که در دیدار‌های آیت ا... رئیسی با همتایان خود در این نشست‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد؛ موضوعی که حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، هم برآن تأکید و تصریح کرده است: سازوکار همکاری جمعی در زمینه‌های حفظ ثبات و امنیت و گسترش همکاری‌های اقتصادی پنج جانبه در دریای خزر همواره مورد تأکید جمهوری اسلامی ایران بوده است.
این موضوع از لحاظ امنیت و منافع ملی همه کشور‌های ساحلی دریای خزر بسیار حائز اهمیت است. در این زمینه از سازوکار‌های پنج جانبه از جمله پیشنهاد اخیر روسیه به منظور تکامل و تشکیل ساختار همکاری در دریای خزر حمایت می‌کنیم و معتقدیم این ابتکار باعث نظام‌مند کردن و تقویت همکاری‌ها در دریای خزر خواهد شد.»
وزیر امور خارجه روسیه هم سه شنبه شب در نشستی مطبوعاتی گفت: سران پنج کشور ساحلی دریای خزر (روسیه، ایران، قزاقستان، جمهوری آذربایجان و ترکمنستان) با تسریع کار روی توافقنامه تقویت اقدامات اعتماد ساز و همکاری نظامی در دریای خزر موافقت کردند و طرفین با قاطعیت و بدون ابهام، بر اصل کنوانسیون درباره وضعیت دریای خزر تأکید و تصریح کردند که هیچ گونه حضور نظامی کشور‌های غیرخزری و غیر ساحلی در اینجا پذیرفتنی نیست.
از سوی دیگر، کارشناسان مسائل بین الملل هم با تأیید رویکرد دولت سیزدهم در استفاده از ظرفیت کشور‌های منطقه‌ای به تحلیل سفر رئیس جمهور به ترکمنستان پرداختند. جعفر قنادباشی، کارشناس مسائل منطقه ای، دراین باره گفت: دولت سیزدهم در تلاش است با سیاست اولویت همسایگی، از ظرفیت‌های مغفول همسایگان استفاده کند.
محسن پاک آیین، سفیر پیشین ایران در آذربایجان، با «بسیار مهم» خواندن سفر رئیسی به ترکمنستان افزود: سفر رئیس جمهور ایران به این اجلاس، سفر بسیار مهمی است و در کنار بحث درباره رژیم حقوقی دریای خزر و سخنرانی، ایشان با همتایان خود نیز ملاقات و مذاکره خواهند کرد و من فکر می‌کنم دیدار با آقای الهام علی اف، رئیس جمهور آذربایجان، هم دیدار مهمی خواهد بود و درباره موضوع سوآپ گاز ترکمنستان از مسیر ایران به آذربایجان و همچنین آینده مناسبات تجاری و اقتصادی دو کشور از جمله اقدام مشترک برای اجرای خط آهن رشت -آستارا مذاکره خواهد شد.
سیدهادی افقهی، کارشناس مسائل غرب آسیا، هم با تحلیل اقتصادی این سفر تصریح کرد: دولت با سیاست دیپلماسی همسایگی، فروش نفت و بازار ارز را مدیریت کرد.