امین صادق‌پور- امروز می‌خواهیم به روستای کلپورگان شهرستان سراوان واقع در استان پهناور و زیبای سیستان و بلوچستان مسافرت کنیم تا با یکی از قدیم‌ترین سفال‌های ایران آشنا شویم.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید سفال نخستین ظرفی است که انسان اختراع کرد و باعث شد خیلی از مشکلات خورد و خوراکش برطرف شود. در کشور ما سرزمین‌هایی که خاک برای سفال دارند کم نیستند اما سفال کلپورگان به این دلیل که صددرصد دستی است مورد توجه است.
خاک این سفال زیبا را از محلی به نام «مشکوتک» می‌آورند که در فاصله دوسه‌کیلومتری این روستا قرار دارد. این خاک در قدیم با چهارپایان یا سبد‌های مخصوص (کچو) به کارگاه حمل می‌شد اما امروزه با بیل مکانیکی از زمین برداشته و با کامیون به کارگاه سفالگری حمل می‌شود.
بانوان این روستا با خمیر کردن گل و بدون استفاده از چرخ سفالگری، اشیای مورد نیاز و دلخواه خود را از گل می‌سازند. بعد در کوره سفالگری می‌گذارند تا سفال پخته شود.
پیش از پخت، باید با استفاده از پودر سنگی مرطوب‌شده به نام «تیتوک» به این اشیا نقش‌های زیبا اضافه کنند. از نقش‌های سفال کلپورگان می‌توان به گیلو (زنجیر)، کبل (قفل)، بالوک (پروانه)، چُتَل (خوشه گندم) و چت (برگ‌های سوزنی‌شکل درخت نخل) اشاره کرد.
پارچ، لیوان، قوری، نعلبکی، قندان، کپل (کاسه) و سینی از سفالینه‌های زیبای دست‌ساز هنرمندان بلوچ هستند که قدمت آن‌ها به هزاره هفتم پیش از میلاد برمی‌گردد.
روستای کلپورگان نخستین موزه زنده سفال جهان است. جالب‌ترین نکته‌ای که این سفال‌ها دارند این است که با چرخ سفالگری ساخته نشده‌اند.
روستای کلپورگان به عنوان نخستین روستای سفال در جهان در سال ۱۳۹۶ خورشیدی در فهرست شورای جهانی صنایع دستی ثبت شده است و تاکنون هیچ تغییری در فرایند تهیه سفال اعمال نکرده‌اند.
امیدوارم به روستای کلپورگان سفر کنید و از خرید این سفالینه‌های زیبا غافل نشوید تا به تولیدکنندگان این سفال کمک کرده باشید.