امین صادق‌پور- امروز قرار است به شهر ملی خوسف که در خراسان جنوبی قرار دارد برویم و با یکی از صنایع دستی ویژه‌ی این شهر به نام «مله‌بافی» آشنا شویم.
شاید برایتان جالب باشد بدانید خاستگاه پنبه‌ی مله در ایران شهر ملی خوسف است و در مزارع این شهر، امروزه این نوع پنبه کشت می‌شود.
خاص بودن پنبه‌ی مله به دلیل رنگ آن است. مله رنگ قهوه‌ای روشن و تیره‌ای دارد. در مله‌بافی همه‌ی مراحل کاشت، داشت، برداشت، نخ‌ریسی و حتی بافت پارچه‌ی مله دستی است و ماشینی انجام نمی‌شود.
پس از برداشت پنبه‌ی مله از مزرعه، آن‌ها را با استفاده کامیون یا وانت به کارگاه‌های نخ‌ریسی می‌برند. در نخستین مرحله، پنبه‌دانه و وش پنبه با استفاده دستگاه حلاجی که به صورت دستی است از همدیگر جدا می‌شوند.
سپس به مرحله‌ی بالشت‌زنی یعنی آماده‌سازی پنبه برای تبدیل به نخ یا همان نخ‌ریسی می‌رسیم. سپس با دستگاه نخ‌ریسی، پنبه‌ی مله به نخ تبدیل می‌شود و خانم‌های شهر خوسف نخ‌های مله را برای بافت پارچه به دارها و کل‌کارها می‌بندند و شروع به بافت پارچه مله می‌کنند.
از انواع پارچه‌های مله، می‌توان به سجاده و جانماز، روفرشی، کیف، حوله‌ی حمام، حوله‌ی دست و صورت، انواع سفره و پارچه‌های مخصوص نان اشاره کرد.
هم‌چنین شهر خوسف در مرداد سال ۱۳۹۸ به عنوان شهر ملی مله‌بافی در شورای ملی صنایع دستی ثبت ملی شده است. خوب است بدانید پنبه‌ی مله سه برابر بیش از پنبه‌ی سفید ارزش دارد.
قدمت مله‌بافی از دوره‌ی صفویه، یعنی حدود ۴۰۰ سال پیش، است. هم‌چنین در کنار بازدید از کارگاه‌های مله‌بافی، می‌توانید به آرامگاه ابن حسام خوسفی، بافت تاریخی خوسف و دریاچه‌ی گواب نیز سری بزنید.
شهر ملی خوسف در ۳۵ کیلومتری بیرجند، مرکز استان خراسان، جنوبی قرار دارد.