به گزارش شهرآرانیوز؛ ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست خبری هفتگی با اصحاب رسانه، پاسخگوی سئوالات خبرنگاران شد.
کنعانی درباره روز خلیج فارس گفت: خلیج فارس با همین نام نه فقط یک پهنه آبی جغرافیایی بلکه بخشی از هویت تاریخی و فرهنگی مشترک منطقه است. ایران تقویت روابط مبتنی بر سیاست همسایگی را مهمترین عامل دستیابی به امنیت مشترک می‌داند. سیاست اصولی ایران اول همسایگان است.
سخنگوی وزارت خارجه درباره پیگیری حق آبه هیرمند اظهار کرد: تاکید می‌کنم که این موضوع به طور عام مورد توجه دولت و دستگاه دیپلماسی است. به ویژه رییس جمهور هم همواره بر ضرورت پیگیری حق آبه تاکید مضاعفی دارند. این موضوع نه فقط در بحث افغانستان که در مذاکرات با دیگر همسایگان مشخصا ترکیه در دستور کار دائمی ما است.
ایران در بحث افغانستان بر تحقق حق آبه ملت ایران از رودخانه هیرمند به طور جدی پیگیر است. در گفتگوهای اخیر وزیر خارجه با سرپرست وزارت خارجه افغانستان و قبل از آن این موضوع را به طور جدی مورد پیگیری قرار داد. اطلاع دارید که وزارت نیرو هم موضوع را در دست پیگیری دارد و مذاکرات تخصصی انجام شده در آن دخیل است. قبلا با توافقی که با طرف افغانستانی داشتیم وزیر نیرو به این کشور سفر کردند و طرف افغانستانی خوشبختانه به حق آبه ایران اعتراف کرده است، البته در این زمینه آنها دلایل و معذوراتی را مطرح می‌کنند که چرا حق آبه کامل را ادا نمی‌کنند که این موضوع برای ما قانع کننده نیست. علاوه بر دستگاه دیپلماسی نماینده ویژه آقای رییس جمهور در امور افغانستان در حال پیگیری و مذاکره هستند.
طرف افغانستانی هم اولا به عنوان نشان التزام به یک قرارداد بین‌المللی و نشان دادن حسن همسایگی خود در انجام تعهد خود کوتاهی نکند و نسبت به اعطای کامل حق آبه همه اقدامات را انجام دهد. با توجه به اینکه طرف افغانستانی برخی نکات فنی را مشخصا سازه انحرافی را به عنوان مانع اعلام می‌کنند، ایران با توجه به دانشی که در اختیار دارد به طرف افغانستانی وزیر خارجه پیشنهاد کرد که آماده هستیم هیات فنی مشورتی ایران تعیین شود و در کنار تیم افغانستانی برای رفع مشکل اقداماتی را انجام دهد.
وی درباره روابط با کشور اروپایی گفت: روابط دوجانبه همواره بک مسیر دو طرف است و تحقق توسعه و پیشرفت مناسبات منوط بر اراده سیاسی و هم اتخاذ و برداشتن گام‌های عملی به منظور اجرای آن اراده است. ایران هیچگاه در حوزه روابط خارجی خودش را محدود به حوزه خاصی نکرده است. همانطور که عرض کردم تاکید بر حوزه آسیا، همسایگان و شرق به معنای نادیده گرفتن دیگر حوزه‌ها نیست.
در ارتباط با اروپا به طور جدی این موضوع مصداق دارد. تلاش ما این بود که روابط را بر احترام متقابل پی‌ریزی کنیم اما متاسفانه طرف اروپایی بر موضوعات خاصی نگاه کرد و متاسفانه به عنوان عوامل بازدارنده عمل کردند. در بحث برجام هم متاسفانه طرف اروپایی و مشخصا شرکای برجام با تبعیت از سیاست غلط آمریکا روابط دوجانبه را به وضعیت پیچیده ناشی از سیاست غلط آمریکا گره زدند و مانع از روابط در حوزه اقتصادی شدند. روابط می‌بایست همواره بر احترام متقابل و منافع مشترک باشد. نگاه از موضع برتر، تحمیل ارزش‌های خاص سیاسی و مشروط کردن روابط دوجانبه به موضوعات خاصی سیاست غلطی است و اروپا همینطور عمل کرده است.
آمادگی ایران برای کمک به رفع انسداد سیاسی در لبنان
کنعانی درباره سفر وزیر خارجه به لبنان گفت: متعاقب توافق ایران و عربستان برای ازسرگیری روابط رسمی میان دو کشور فضای رسمی و عمومی لبنان از این تحول استقبال کردند و به شدت منتظر بودند که مطلع شوند فضای جدید چه تاثیری می‌تواند بر مشکلات پیچیده داخلی لبنان بگذارد. در این ارتباط نیاز بود که سفر وزیر خارجه انجام شود و گفتگوها با مقامات لبنان انجام شود. گفتگوهای خوبی با مقامات لبنانی انجام شد. در هر حال متاسفانه ما در حوزه سیاسی در لبنان شاهد یک انسداد سیاسی هستیم و انتخاب رییس جمهور می‌تواند بر رفع این انسداد کمک کند.
ایران همواره بر عدم مداخله در امور داخلی لبنان تاکید داشته به ویژه در مبحث انتخاب رییس جمهور و اشاره شد که راه حل مشکلات لبنانی‌ها در خود لبنان و توسط لبنانی‌ها است و ایران آمادگی دارد از توانمندی‌های خودش در راستای کمک به رفع انسداد سیاسی استفاده کند. در مبحث اقتصادی طبیعتا کمک به رفع مشکل لبنان جزو اولویت‌های ایران است. ما پیشتر هم پیشنهادات خودمان را در این ارتباط ارائه کردیم که ایران هم آمادگی دارد و هم توانمندی تکنیکی را دارد که بخشی از نیازهای لبنان را به ویژه برق رفع کند. متاسفانه تحت تاثیر فشارهای آمریکا مقامات لبنان محدودیت‌هایی را مطرح می‌کنند. ایران تاکید کرده که چنانچه اراده سیاسی در لبنان شکل گیرد امکان شکل گیری همکاری دوجانبه برای رفع برخی از مشکلات این کشور وجود دارد.
سفر به لبنان دارای اهداف خاص در حوزه دوجانبه بود و همواره ما موضوعات مشترک منطقه‌ای هم داریم. موضوع روابط لبنان و عربستان یک موضوع دوجانبه است. امیدواریم شاهد نقش آفرینی همه کشورهای منطقه‌ای در روابط لبنان و عربستان باشیم.
وی درباره توقیف کشتی ایران توسط آمریکایی‌ها و پیش از توقیف نفتکش آمریکایی گفت: ما بارها تاکید کردیم هر کجا که منافع ملی ایران مورد تهدید هر طرفی قرار گیرد ایران در عمل اثبات کرده که دست بسته نیست و حداقل آن اقدام متقابل است. ما در دفاع از مناقع ملی خودمان کوتاهی نکردیم.
وی درباره سفر رییس جمهور به سوریه گفت: سفر جناب آقای رییسی به سوریه برنامه ریزی شده و طبق برنامه انجام می‌شود. ما پیش از این شاهد سفر رییس جمهور سوریه به ایران بودیم و توافقات خوبی هم انجام شده بود. دو کشور ایران و سوریه همکاری‌های راهبردی دارند به ویژه مبارزه با تروریسم یکی از نمونه‌های موفق همکاری دو کشور است. سوریه وارد مرحله بازسازی شده و ایران همانطور که در فصل مبارزه با تروریسم در کنار سوریه بود، با توجه به طرفیت‌های فنی و مهندسی آمادگی دارد در کنار سوریه باشد. ایران همواره نشان داد که دوست دوران سخت ملت‌های منطقه است. در سوریه ناشی از حمله تروریسم‌های چندملیتی ما کنار سوریه بودیم.
سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر رییس جمهور عراق به ایران اظهار کرد: سفر آقای رییس جمهور عراق در چارچوب استمرار مشورت‌های سطوح عالی دو کشور بود. ما موضوعات مختلفی با عراق داریم که این موضوعات هم در حوزه دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی تعریف می‌شود. در مبحث حق آبه، موضوع آب یکی از موضوعات قابل توجه در گفتگوهای مشترک ایران است. در موضوع آب طبیعتا ما با بعضی از کشورها موضوعات دوجانبه داریم و بهترین روش‌ها را برای تامین منافع مشترک تعریف می‌کنیم. در برخی از موضوعات در مورد آب هم نیازمند چارچوب‌های منطقه‌ای هستیم. بخشی از منابع آبی عراق از حوزه آبی ترکیه و سوریه سرریز می‌شود.
کنعانی در خصوص نشست دوحه و حضور ایران در این نشست گفت: ما در چارچوب تاکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر کمک به ملت افغانستان، همواره اعلام کردیم که علاوه بر نشست دوجانبه، در نشست‌های فرامنطقه‌ای برای بازگرداندن آرامش به این کشور همواره فعال خواهیم بود. نشست دوحه هم مهم است و اولین گردهمایی سیاسی در این شکل و در این سطح به میزبانی سازمان ملل است. طبیعتا ایران در این نشست هم حضور جدی خواهد داشت و دیدگاه‌های خودش را درباره مسائل افغانستان بیان خواهد کرد. در این نشست تلاش می‌کنیم که مواضع اصولی خودمان را در ارتباط با نحوه کمک به افغانستان مظرح کنیم. آقای کاظمی قمی مسئولیت هیات ایرانی را برعهده دارند. بر این نشست با بر راهکارهای منطقه‌ای تاکید می‌کنیم.
وی درباره ازادی دیپلمات ایرانی در بلژیک گفت: در بحث آقای اسدی لازمه تاکید کنیم که از نظر ما تمامی مراحل بازداشت، محاکمه و صدور حکم برای ایشان نقض کنوانسیون وین می‌دانیم و مراتب اعتراض خودمان را اعلام کردیم. ما بر آزادی بدون قید و شرط ایشان تاکید می‌کنیم. ما از حقوق شهروندانمان همواره حمایت می‌کنیم به ویژه که ایشان دیپلمات ما بودند. در ارتباط با موافقت نامه انتقال محکومان پیش از این بین طرفین امضا شد و پس از حدود دو سال طی فرایند حقوقی لازم الاجرا شد. ما بر همین مبنا درخواست انتقال آقای اسدی را تسلیم مقامات باژیک کردیم و متقابلا بلژیک هم درخواستی را برای آزادی زندانی خودشان تسلیم کردند. این بر اساس همان موافقت نامه صورت گرفته و امیدواریم با حسن نیت شاهد انتقال آقای اسدالله اسدی به ایران باشیم.
وی در خصوص گفته معاون حقوقی رییس جمهور درباره مذاکره با آمریکا گفت: نباید موضوعات را ترکیب کرد. موضوعات حقوقی دارای مباحث خاصی هستند. در ارتباط با نکته‌ای که معاون حقوقی رییس جمهور اشاره کردند، هرگونه مذاکره با طرف آمریکایی به عنوان پیش فرض در این ارتباط در چارچوب رای مارس 2023 دادگاه بین‌المللی است. این تعهد ناشی از رای دیوان است و آمریکا به پرداخت غرامت محکوم شده اما روش را به طرفین موکول کرده که با هم برای نحوه پرداخت مذاکره کنند. با فرض مذاکره صرفا به موضوعات فنی و حقوقی ناشی از رای دیوان و نقض تعهدات بین‌المللی آمریکا اختصاص خواهد داشت. بر اساس رای دیوان حدودا 23 ماه دیگر مهلت داریم که در این زمینه اقدام شود و با اثبات حقانیت ادعاهای ایران و دریافت خسارت از طرف آمریکایی ما تاکید داریم که باید اقدام لازم صورت گیرد، اما درباره نحوه اقدام کلیه جوانب مرتبط با این موضوع را مورد توجه قرار خواهیم داد.
کنعانی درباره تبادل زندانیان با آمریکا گفت: روندی است که از مدت‌های پیش میان طرفین با نقش آفرینی طرف ثالث استمرار پیدا کرد و متاسفانه با بدعهدی آمریکا خوب پیش نرفت. ما این موضوع را یک موضوع انسانی می‌دانیم و امیدواریم در طرف مقابل هم شاهد اقدام عملی باشیم.
وی درباره روابط با آذربایجان گفت: در چارچوب توافق میان دو کشور به ویژه سه دور گفتگو ما شاهد هم آرام سازی فضای رسانه‌ای میان دو کشور بودیم و هم شاهد برداشتن برخی گام‌های عملی برای برطرف کردن سوءتفاهمات. بر اساس همین تلاش انجام شده و حسن نیتی که شاهدیم ما به عنوان دیپلمات همواره خود را خوشبین به روند سیاسی می‌دانیم.
سخنگوی وزارت خارجه درباره اقدامات مقامات اروپایی علیه برجام گفت: عدم برگزاری نشست‌های مذاکراتی در مبحث برجام به معنای رکود کامل در این زمینه یا متوقف شدن تلاش‌های دیپلماتیک نیست. مسیر دیپلماسی همچنان باز است و تبادل پیام هم همچنان ادامه دارد. تاکید می‌کنم که ایران با رعایت خطوط قرمز خودش آماده جمع بندی مذاکرات است اما مسیر مذاکره هم برای همیشه باز نخواهد بود. ما در خبرها خواندیم که احیانا تحرکاتی را از سوی برخی طرف اروپایی شاهدیم. چنانچه طرف مقابل دچار خطای محاسباتی شود و اقدامات غیرمنطقی انجام دهد، آنها در پیامی که قبلا از سوی طرف ایرانی دریافت کردند، به طور دقیق می‌دانند که واکنش ایران چه خواهد بود. این پیام به طور کافی گویا است.
وی درباره سالروز تخریب بقیع گفت: ائمه ما سرمایه‌های معنوی همه مسلمانان و ملجا همه مسلمانان عالم هستند. ما معتقدیم که تکریم اهل البیت تکریم پیامبر اسلام است و اهل البیت می‌تواند نقطه اشتراک میان مذاهب اسلامی باشد. ایران بر همین مبنی بر جایگاه و اهمیت اهل بیت نگاه می‌کند.
کنعانی درباره گفته‌های وزیر خارجه در خصوص ایده‌های برجامی در عمان گفت: ما با عمان سرفصل‌های مشترک زیادی برای گفتگو داریم که این موضوعات هم دوجانبه است و هم منطقه‌ای. طرف عمانی همواره انگیزه‌های خوبی داشتند تا در برخی موضوعات پیچیده منطقه‌ای ایفای نقش کنند. در موضوع برجام و رفع تحریم‌های ظالمانه و بازگشت همه طرف‌ها، طرف عمانی در این زمینه هم قبلا تلاش‌هایی انجام داد و هم ایده‌هایی را مطرح کرده است. ایران به حسن نیت عمان احترام می‌گذارد. ما در این ارتیاط با طرف عمانی گفتگوهایی را انجام دادیم.
وی در خصوص بازگشایی سفارت در عربستان و سفرهای رییس جمهور گفت: سفرهای رییس جمهور تابع پروتکل‌های خاصی است. سفر به سوریه قریب الوقوع است و سفرهای دیگری هم برای رییس جمهور پیش بینی شده است و در زمان مقتضی اطلاع رسانی می‌شود. در ارتباط سفر به عربستان دعوت رسمی از سوی پادشاه عربستان صورت گرفته و پاسخ رسمی هم داده شده است. ما در مرحله آغازین از سرگیری روابط و بازگشایی سفارتخانه‌ها هستیم. تیم ما در آنجا مستقر هستند و کارها در حال انجام است. ما خوشبینیم که در سقف زمانی تعیین شده شاهد فعالیت سفارتخانه‌های دو کشور باشیم.
سه نمایندگی ایران در ریاض، جده به طور معمولی فعالیت خودشان را آغاز کردند. اتفاقا در همین گام‌های آغازین فعالیت‌های دیپلماتیک ما شاهد هماهنگی خوب دو کشور در موضوع انسانی هم بودیم. حوادث تلخی که در سودان شاهد هستیم در کنارش فرصت‌هایی برای اقدامات انساندوستانه شکل می‌گیرد. انتقال 65 شهروند ایرانی از سودان یک رخداد مثبت بود که در سایه همکاری مقامات عربستان با ایران شکل گرفت. لازم می دارم تشکر کنم از همکاری‌های ارزشمند مقامات عربستان سعودی. واقعا یک موضوع کاملا پیچیده بود و از همکاری مقامات دولت سودان هم تشکر می‌کنم.
کنعانی درباره دستگیری چند تن از سران گروه‌های اسلامگرای آذربایجان در ایران گفت: خبرهایی که منتشر می‌شود بعضا یا دقیق نیست و یا در ورای آن انگیزه‌های خاصی نهفته باشد. در این ارتباط اطلاعات ریز و دقیقی ندارم اما به طور عام هر فردی اعم از ایرانی و خارجی مرتکب تخلف شود و قوانین را نقض کند طبیعتا با اقدام مراجع ذی ربط رو به رو خواهد شد و استثنایی هم وجود ندارد. از طرح موضوعات غیردقیق در این گونه زمینه‌ها پرهیز شود و مراجع ذی ربط نیز اطلاع رسانی خواهند کرد.
وی در خصوص ادعای غربی‌ها در خصوص کارشنکی در نصب دوربین‌ها توسط سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: در بیانیه مشترک ایران و آژانس گام‌هایی تعریف شد و موضوع مربوط به فعالیت هسته‌ای ایران اگر ابهامی در آن است، طرح مسئله شود. در همین ارتباط گفتگوها گام به گام دارد صورت می‌گیرد و طرح چنین ادعاهایی در فضای رسانه را درست نمی‌دانیم.
کنعانی درباره برنامه هسته‌ای ایران گفت: فعالیت صلح آمیز هسته‌ای ایران مشکل ساز برای هیچ طرفی نیست و ایران عضو معاهده عدم اشاعه و ملتزم به موافقت نامه پادمان، فعالیت هسته‌ایش صلح آمیز است. ما فعالیت هسته‌ای ایران را مشکل ساز برای هیچ طرفی نمی‌دانیم.
وی در خصوص نشست چهارجانبه وزرای خارجه ایران، روسیه، سوریه و ترکیه گفت: ما پیشرفت‌های خوبی در انجام مذاکرات چهارجانبه داشتیم. به عبارتی روند آستانه که پیش از این در چارچوب گفتگوی سه جانبه پیش می‌رفت، علاوه بر نتایج مثبت این موفقیت را داشت که بتواند میان دو طرف موضوع تفاهم و نزدیکی ایجاد کند و زمینه برگزاری نشست چهارجانبه هم فراهم شود. در این زمینه پیشرفت خوبی داشتیم و نشان دهنده این است که مذاکرات به صورت خوب پیش رفته است.
منبع: تسنیم