امین صادق‌پور - امروز قرار است برای دیدن یکی از شکوهمندترین مساجد خراسان بزرگ به شهرستان قاینات که در استان خراسان‌جنوبی قرار دارد سفر کنیم و با مسجد جامع تاریخی شهر قاین آشنا شویم.
بر اساس کهن‌ترین نوشته‌ی موجود در کتیبه‌ای سنگی، این مکان باارزش در دوره‌ی سلجوقی (سال ۷۹۶ هجری قمری) از سوی امیر جمشید قارنی ساخته شده است. این مسجد به صورت دو ایوانی و با دو قبله‌ی متفاوت بنیان شده است.
این بنای تاریخی ارزشمند به بلندترین عمارت قاین نیز مشهور است. از اجزای ساختمان مسجد جامع قاین می‌توان به دو شبستان، یک ایوان، صحن، طاق مقرنس گچی رنگی، رواق و گوشواره‌هایی در طرفین شبستان اشاره کرد.
منبر چوبی تاریخی و بسیار زیبایی نیز در مسجد وجود دارد که بر اساس کتیبه‌ی معرق‌کاری‌شده در سال ۱۰۸۲ قمری ساخته شده است و به منبر امام زمان (عج) نیز مشهور است.
از شاهکار‌های معماری این مسجد جامع تاریخی، ایوان اصلی جبهه‌ی غربی بناست که با پوشش چهار طاق و سه فضای گنبدی ایجاد شده و گنبد میانی با جذابیتی خاص مزین به مقرنس‌کاری‌های بسیار ظریف و زیبا با رنگ‌های متفاوت است.
این اثر تاریخی در سال ۱۳۱۶ شمسی با شماره‌ی ۲۹۵ در فهرست آثار ملی ایران ثبت و از سوی اداره‌ی کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خراسان جنوبی مرمت و بازسازی می‌شود.
جالب است بدانید به دلیل زلزله‌های گوناگون و تخریب بنا، مسجد جامع قاین در سال ۱۲۴۴ شمسی از سوی کربلایی اسحاق نایینی (قاینی) تعمیر شده است. حدود ۲۰ حجره در سرتاسر حیاط مسجد وجود دارد.
سبک ساخت مسجد سبک آذری و عمر آن هزار و ۱۰۰ سال است. تزیینات ایوان مسجد جامع قاین شامل آجرکاری به شکل جناقی، لوزی در پیشانی ایوان همراه با نقاشی‌های رنگارنگ است.
خوب است در کنار بازدید از مسجد جامع قاین، به آرامگاه بوذرجمهر قاینی، شاعر دوره‌ی غزنویان، هم سری بزنید و خوردن چای زعفرانی و خرید صنایع دستی این شهر شامل قارت‌بافی، پلاس‌بافی و سفره‌ی آردی را فراموش نکنید.