سعیدشجری | شهرآرانیوز؛ به هشیاری و آرامش کنونی تان نگاه نکنید. شوک ناشی از وقوع یک حادثه می‌تواند هرکدام از ما را طوری گرفتار کند که در ثانیه‌های طلایی، قادر به تصمیم گیری درست نباشیم. مثلا وضعی را تصور کنید که زبانه کشیدن شعله‌های آتش از واحد مسکونی تان را نظاره گر هستید و می‌دانید که چند نفر از عزیزانتان در خانه محبوس هستند.
هیچ بعید نیست در آن وضع پر از دلهره، مردد شوید که اول باید به آتش نشانی زنگ بزنید یا اورژانس و اینکه آیا نیازی به تماس با پلیس هم هست یا خیر. موقعیت دیگری را تصور کنید که در یک تصادف جاده‌ای با دیدن خودرو مچاله شده و بدن‌های خونین آسیب دیدگان، ذهنتان میان انتخاب بین شماره‌های ۱۱۲، ۱۱۵، ۱۲۵ و چند شماره سه رقمی دیگر که الان به خاطر نمی‌آورید مال کدام دستگاه هستند، درگیر شود.
دیدن صحنه یک خودکشی در آستانه وقوع نیز به خودی خود آن قدر استرس زاست که ذهنتان را در چهارراه انتخاب میان دستگاه‌های امدادی به دام بیندازد. اتفاقات مرتبط با برق، گاز و آب را هم به سناریو‌های احتمالی حوادثی که می‌تواند برای هرکدام از ما اتفاق بیفتد، اضافه کنید.
اصلا شاید حادثه آن قدر‌ها هم خونین و خطرناک نباشد، اما طبیعی است که کلافه شوید از اینکه وقتی برای رفع نیازتان تماس می‌گیرید به دستگاهی که فکر می‌کردید مرتبط است، پاسخ‌هایی از جنس «به ما ارتباطی ندارد» یا «با فلان جا تماس بگیرید» بشنوید.
سوی دیگر قضیه، گلایه‌ای است که از دستگاه‌های امدادرسان به شهرآرا منتقل شده است مبنی بر اینکه عمده تماس‌های مردمی با ما، هر چند به نیت ایجاد مزاحمت نیست، به کار ما ارتباطی ندارد و باتوجه به محدودبودن کارکنان و زمان، عملا در کارمان مزاحمت ایجاد می‌کند.
به عنوان مثال، بر اساس اطلاعاتی که سازمان آتش نشانی شهرداری مشهد در اختیار شهرآرا گذاشته است، ۶۱ درصد از تماس‌های شهروندان با ۱۲۵ در سال ۱۴۰۱، غیرمرتبط است که عددی بزرگ، معادل ۳۸۹ هزارو ۶۹۰ تماس می‌شود. این یعنی اپراتور‌های مرکز فرماندهی این سازمان با همه حساسیت‌های کارشان که با حفظ جان و مال مردم ارتباط مستقیم دارد، به طور میانگین هر روز به ۱۰۶۷ تماسی پاسخ داده اند که غیرمرتبط بوده است.
کارشناسان این سازمان و دیگر دستگاه‌های امدادرسان معتقدند بخشی از این مشکلات با یکسان کردن شماره‌های امدادی خودبه خود رفع می‌شود، رضایت شهروندان افزایش پیدا می‌کند، زمان رسیدن دستگاه‌های امدادی سر صحنه حوادثی که باید در آن حضور داشته باشند، کم می‌شود و خلاصه اینکه شاهد کاهش تلفات انسانی و خسارات مادی حوادث هستیم. این تجربه‌ای آزموده شده است که به عنوان مثال در بسیاری از کشور‌های اتحادیه اروپا، آمریکای شمالی و... درحال اجراست. اجرای آن در کشورمان از حدود ۱۰ سال پیش کلید خورده است، اما به دلایل تکراری مثل فراهم نشدن بودجه و شاید هم نبود باور لازم در مسئولان ذی ربط، پیشرفتی نداشته است.
اوایل همین ماه، پس از اعلام خبری مبنی بر در دستورکار قرارگرفتن دوباره این طرح، جزئیاتی از اجرای آزمایشی آن در پایتخت منتشر شد که می‌تواند امید‌ها برای تسریع در تحقق آن را زنده کند. رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران با اذعان به اینکه هنگام بروز حادثه، ذهن مردم نباید درگیر این باشد که به کجا زنگ بزنند، از مطالعه دوساله برای اجرای آن گفته و اینکه در افق طرح، قرار است چهار شماره امدادی شامل ۱۲۳ اورژانس اجتماعی، ۱۱۵ اورژانس، ۱۲۵ آتش نشانی و ۱۱۲ هلال احمر ادغام شوند.
یعنی بعد از اجرای کامل طرح، دیگر لازم نیست شهروندان برای درخواست کمک، با چهار شماره جداگانه تماس بگیرند، بلکه به جای همه این شماره ها، یک شماره تماس اضطراری واحد اعلام خواهد شد که قطعا سه رقمی خواهد بود و طبق استاندارد‌ها باید دو رقم آن یک باشد. سایر دستگاه‌ها مثل اتفاقات گاز، برق و... را هم در گام‌های بعدی می‌توان به این طرح اضافه کرد.
صحبت‌های علی نصیری وابستگی زیادی به میزان تخصیص اعتبار طرح دارد و تا بیرون آمدن نتایج اولیه حاصل از اجرای آزمایشی آن در یکی از مناطق تهران، مردم همچنان باید با همان شماره‌های ۱۱۵، ۱۲۳، ۱۲۵ و ۱۱۲ مربوط به هر دستگاه امدادی تماس بگیرند.
وجود زیرساخت‌های قابل قبول امدادی در کلان شهر مشهد به نسبت سایر کلان شهرها، شانس انتخاب مشهد به عنوان یکی از مناطق اجرای آزمایشی طرح یکسان سازی شماره‌های امدادی را افزایش داده است.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان رضوی در گفتگو با شهرآرا می‌گوید: اجرای طرح یکسان سازی شماره‌های امدادی به پشتیبانی قوای سه گانه نیاز دارد، اما پاسخگویی آن به صورت منطقه‌ای خواهد بود؛ به این معنا که اپراتور‌هایی با فراگرفتن آموزش‌های لازم در سایت‌های پاسخگویی مستقر می‌شوند و هر تماس را براساس موضوع آن به دستگاه یا دستگاه‌های مربوط ارجاع خواهند داد. محسن نجات با بیان اینکه تصمیمگیری درباره اجرای این طرح، در حیطه اختیارات استان نیست، اضافه می‌کند: برای تحقق آن در خراسان رضوی و مشهد، نیاز است ابلاغ آن به استان با مصوبه هیئت دولت یا نهاد قانون گذار، در قالب یک بخش نامه یا قانون رسمی صورت بگیرد.
او با اشاره به صحبت‌های اخیر مدیریت بحران تهران که از اجرای آزمایشی این طرح در پایتخت در امسال خبر داده است، ادامه می‌دهد: این امیدواری وجود دارد که مشهدالرضا (ع) دومین منطقه اجرای آزمایشی طرح سامانه پاسخگویی واحد باشد. نجات بدون اشاره به تاریخی دقیق، اجرای این سامانه یکپارچه را دور نمی‌داند. بااین حال تأکید می‌کند که باید منتظر نتایج اجرای آزمایشی طرح در تهران و سپس تسری آن به استان‌های پیش گام مثل خراسان رضوی باشیم.