شکیبا افخمی راد | شهرآرانیوز؛ این روز‌ها نیز نسل جدیدی از فیلم سازان جوان فعالیت حرفه‌ای خود را در مشهد آغاز کرده اند که از میان آن‌ها می‌توان به پارسا دهقانیان، امیرحسین رسولی و ارمیا ربانی اشاره کرد. این سه فیلم ساز به تازگی آثاری را با حمایت انجمن سینمای جوان مشهد تولید کرده اند که قرار است در جشنواره‌های مختلف اکران یا از تلویزیون پخش شوند. آن‌ها در گفتگو با ما درباره آثارشان و همچنین وضعیت فیلم سازی در مشهد توضیحاتی ارائه کرده اند که در ادامه پیش روی شماست.
پارسا دهقانیان به تازگی فیلم «سپس هیچ نبود» را جلوی دوربین برده است. داستان این فیلم درباره فردی است که تصمیم می‌گیرد روال زندگی روزمره اش را تغییر دهد. این تصمیم باعث می‌شود او وجه دیگری از زندگی را درک کند و به احساس متفاوتی برسد. یکی از ویژگی‌های مهم «سپس هیچ نبود» فاقد دیالوگ بودن آن است؛ ویژگی‌ای که به نظر دهقانیان به انتقال بهتر احساس در فیلم کمک کرده است.
او همچنین خاطرنشان می‌کند: «سپس هیچ نبود» دومین تجربه حرفه‌ای من بعد از ساخت فیلم کوتاه «برف سراسری» است. البته پیش از این دو فیلم، من به همراه دوستم، محمد بختیاری، فیلم‌های کوتاه زیادی را با دوربین موبایل ساخته بودیم. دهقانیان درباره مراحل تولید فیلمش نیز می‌گوید: پیش تولید این فیلم در دی ماه سال گذشته آغاز شد و در اواخر اسفند هم جلوی دوربین رفت. محل فیلم برداری هم در ابتدا قرار بود مشهد باشد، اما در نهایت تصمیم گرفتیم این فیلم در تهران تصویربرداری شود. او ادامه می‌دهد: به نظر من اینکه فیلم در کدام شهر فیلم برداری شود، بستگی به پروژه دارد. گاهی اوقات بیشتر عوامل در تهران ساکن هستند؛ بنابراین اگر فیلم آنجا فیلم برداری شود، هزینه کمتری برای گروه به همراه خواهد داشت.
البته به لوکیشن‌های مدنظر هم باید توجه کرد، شاید اگر من می‌خواستم فضای بیرونی فیلم «سپس هیچ نبود» کمی سبزتر از این باشد، شمال کشور را برای فیلم برداری انتخاب می‌کردم. این فیلم ساز که در اثر جدیدش با عوامل حرفه‌ای سینما از جمله ستار اورکی، آهنگ ساز، ساعد نیکذات، فیلم بردار، بهرام دهقانی، تدوینگر، ایرج شهزادی، طراح صدا، و محمدرضا غفاری، بازیگر سینما و تلویزیون، همکاری کرده است، خاطرنشان می‌کند: من می‌خواستم قبل از اینکه وارد دنیای فیلم بلند شوم، تجربه کار با عوامل حرفه‌ای را کسب کنم و این اتفاق در «سپس هیچ نبود» که لذت بخش‌ترین پروژه من تا امروز محسوب می‌شود، رقم خورد. او یادآور می‌شود: آشنایی من با ساعد نیکذات و گفتگو درباره فیلم نامه حدود هفت ماه قبل از فیلم برداری آغاز شد. او خیلی برای من وقت گذاشت و جلسات مختلفی با هم برگزار کردیم که شاید از ساخت خود فیلم برای من مفیدتر بود.
دهقانیان که قصد دارد ارسال فیلمش به جشنواره‌ها را به زودی آغاز کند، درباره تأثیر رویداد‌های سینمایی بر مسیر حرفه‌ای یک فیلم ساز توضیح می‌دهد: به نظر من ساخت یک فیلم خوب از حضور در جشنواره‌ها مهم‌تر است؛ چون فیلم خوب مسیرش را پیدا می‌کند. به نظر او ممکن است فیلمی در هیچ جشنواره‌ای حضور پیدا نکند، اما در پیشرفت و نگرش فیلم ساز اثر عمیقی بگذارد.
گاهی اوقات هم ممکن است خروجی فیلم خوب نشود، ولی تجربه مفیدی برای فیلم ساز به همراه داشته باشد. این فیلم ساز در بخش پایانی صحبت هایش درباره چالش‌های فیلم سازی در مشهد بیان می‌کند: من به چالش‌ها توجه زیادی نکردم و به مسیرم ادامه دادم؛ چون باور دارم بعد از آموزش مقدماتی سینما، ساختن فیلم حتی با کمترین امکانات و بودجه بهترین روش یادگیری در سینماست.
امیرحسین رسولی که تجربه ساخت فیلم کوتاه «بهار» را در کارنامه دارد، چندی پیش مستند کوتاه «دره امن» را در روستای اخلمد جلوی دوربین برد که به تازگی آماده نمایش شده است؛ فیلمی که به طبیعت اخلمد می‌پردازد و زندگی و شغل بومیان آن منطقه را به تصویر می‌کشد. رسولی که بیشتر به ساخت فیلم کوتاه داستانی علاقه دارد تا مستند، درباره ساخت «دره امن» بیان می‌کند: من باید پروژه‌ای را تحویل انجمن سینمای جوان می‌دادم و ازآنجایی که طبیعت و مسئولیت ما در قبال آن همیشه یکی از دغدغه‌های من بوده است، تصمیم گرفتم مستندی کوتاه درباره طبیعت اخلمد بسازم. او یادآور می‌شود: مراحل پیش تولید و ساخت این مستند حدود یک ماه طول کشید و اکنون کار آماده نمایش شده است.
صحبت‌هایی هم صورت گرفته است تا در صورت تأیید، «دره امن» از شبکه خراسان رضوی پخش شود. رسولی درباره پروژه دیگری که در دست دارد، خاطرنشان می‌کند: فیلم نامه جدیدم را روی سایت انجمن سینمای جوان بارگذاری کرده ام که امیدوارم در پیچینگ تأیید شود و با دریافت بودجه در دی ماه امسال آن را جلوی دوربین ببرم.
این فیلم ساز درباره امکان ورودش به سینمای بلند نیز می‌گوید: هر فیلم سازی دوست دارد فیلم بلند بسازد، اما من الان به جز ساخت فیلم کوتاه به موضوع دیگری فکر نمی‌کنم و می‌خواهم پنج فیلم نامه‌ای را که این روز‌ها به صورت هم زمان پیش می‌برم یک به یک بسازم.
او با اشاره به محدودیت‌هایی که در عرصه فیلم سازی مشهد وجود دارد، بیان می‌کند: ما محدودیت‌های زیادی در زمینه بودجه، تهیه کننده و امکانات سینمایی در مشهد داریم، ولی به نظر من هیچ کدام از این موارد مانع پیشرفت فیلم سازان نمی‌شود.
رسولی چالش مهم فیلم سازی مشهد را ضعف فیلم نامه می‌داند و یادآور می‌شود: به نظر من این روز‌ها فیلم نامه‌ها تکراری و کلیشه‌ای شده اند و قصه‌ای برای روایت ندارند. در واقع فیلم سازان فقط یک فیلم سینمایی می‌بینند و یک فیلم کوتاه مشابه آن می‌سازند، درحالی که در فیلم کوتاه می‌توان به ایده‌های تازه‌ای پرداخت که حتی در آثار سینمایی هم استفاده نمی‌شوند. این فیلم ساز تأکید می‌کند: من فکر می‌کنم کلاس رفتن در حوزه فیلم نامه نویسی باید اولویت هر فیلم سازی باشد؛ همچنین یک فیلم ساز اگر می‌خواهد حرفه‌ای کار کند، باید در کنار فیلم برداری، تصویربرداری هم بداند.
او ادامه می‌دهد: داشتن بودجه و تهیه کننده مهم است، اما به نظر من مهم‌تر از این دو، علم خود فیلم ساز است. ما فیلم ساز‌هایی داریم که با دوربین‌های معمولی فیلم‌های بسیار تأثیرگذاری ساخته اند، چون ایده و فیلم نامه خوبی داشته اند. البته سال‌ها زمان می‌برد که یک فیلم ساز به این علم دست پیدا کند و این مسئله یک شبه اتفاق نمی‌افتد.
ارمیا ربانی، فارغ التحصیل فیلم سازی از انجمن سینمای جوانان ایران و هنرستان هنرهای زیبا، با ساخت فیلم کوتاه «نارنجی» اولین تجربه کارگردانی خود را پشت سر گذاشته است. او امیدوار است امسال بتواند رتبه خوبی در کنکور کسب کند و تحصیلاتش را در زمینه سینما ادامه دهد. ربانی در نخستین فیلمش که یک درام خانوادگی است، داستان زندگی یک پسربچه را روایت می‌کند که اختلالات گفتاری دارد و نمی‌تواند با اطرافیانش ارتباط برقرار کند.
او این فیلم را ۲۸ شهریور ۱۴۰۱ جلوی دوربین برد و حدود یک ماه برای مرحله پس تولید آن زمان گذاشت. فیلم کوتاه «نارنجی» چندی پیش نامزد دریافت بهترین فیلم کوتاه داستانی از جشنواره اسپانیا شد و به تازگی نیز به جشنواره دیگری در اسپانیا که به «زیر نور ماه» معروف است، راه پیدا کرده است. ربانی درباره حضور فیلمش در جشنواره‌های خارجی می‌گوید: اولویت من حضور در جشنواره‌های داخلی بود، اما باتوجه به اینکه زمان فراخوان این رویداد‌ها دیرتر از جشنواره‌های خارجی بود، مجبور شدم کار را زودتر به کشور‌های خارجی بفرستم.
او تأکید می‌کند: حضور در جشنواره‌های داخلی و خارجی برای هر فیلم سازی موفقیت محسوب می‌شود. حال اگر اثر این فیلم ساز نامزد دریافت جایزه هم بشود، چند پله به هدفی که دارد نزدیک‌تر خواهد شد. ربانی با بیان اینکه این روز‌ها در حال نوشتن فیلم نامه اثر جدیدش است، یادآور می‌شود: فیلم جدیدم اقتباسی آزاد از اولین داستان کوتاه کتاب «مردی که گورش گم شد» به نام «روزه ات را با گیلاس باز کن»، اثر حافظ خیاوی، است که امیدوارم آن را در اواخر پاییز یا اوایل زمستان امسال جلوی دوربین ببرم.
این فیلم ساز خاطرنشان می‌کند: من ساختن فیلم در فضای رئال را بیشتر دوست دارم و باتوجه به زیستی که داشتم، ترجیح می‌دهم کارهایم حول محور کودکان باشد. به نظر ربانی فیلم ساز برای پیدا کردن سوژه باید به پیشینه و درون خودش نگاه و داستانی جذاب را براساس آن روایت کند. او یادآور می‌شود: فیلم سازان هم نسل من هنوز قواعد و قوانین نویسندگی را نمی‌دانند و بیرون از خودشان دنبال ایده و سوژه می‌گردند. من فکر می‌کنم این بزرگ‌ترین چالشی است که ما در مشهد با آن روبه رو هستیم.
این فیلم ساز برای حل چالش ضعف فیلم نامه نویسی در مشهد پیشنهاد می‌دهد: من فکر می‌کنم باید شرایطی فراهم شود تا فیلم نامه نویس‌های بزرگی که در زمینه فیلم کوتاه فعالیت می‌کنند به مشهد بیایند و اینجا کارگاه برگزار کنند. ربانی که باور دارد فیلم کوتاه در مشهد جدی گرفته می‌شود، خاطرنشان می‌کند: چندی پیش انجمن سینمای جوان به کمک مؤسسه شهرآرا اردوی فیلم سازی در مشهد برگزار کرد که بسیار اتفاق خوبی بود و به بچه‌های فیلم ساز بسیار کمک کرد، حتی من فکر می‌کنم این اتفاق بهترین اردوی فیلم سازی بود که تا امروز در ایران برگزار شده است و همه اساتید از شرکت کنندگان راضی بودند.