امین صادق‌پور - همان‌طور که می‌دانید در گوشه‌گوشه کشور عزیز ما ایران، اقوام و نژادهای مختلفی با گویش‌های متفاوت ساکن هستند، به‌طوری‌که در تقویم، یک روز به‌نام «روز مردم‌شناسی» نام‌گذاری شده است.
این بار قرار است برای دیدن یکی از موزه‌های مردم‌شناسی ایران، سفری به شهر زیبای قاین در استان خراسان جنوبی داشته باشیم.
«خانه‌ی تاریخی سلطانی» مکان موزه‌ی مردم‌شناسی شهر قاین است که قدمتش به دوره‌ی قاجاریه برمی‌گردد. موزه‌ی مردم‌شناسی قاین، ما را با حرفه‌ها، آداب و رسوم، هنرها، صنایع دستی و چگونگی زندگی اهالی منطقه‌ی قدیمی و پر رمز و راز قاینات آشنا می‌کند.
در این موزه غرفه‌های گوناگونی وجود دارد: غرفه‌ی مراسم شب یلدا و رسم کف‌زنی که در فصل زمستان رونق خاصی دارد، غرفه‌ی دستاسی چگونگی تهیه‌ی آرد و نان را با استفاده از ابزارهای قدیمی و بسیار ساده نظیر دستاس نشان می‌دهد.
غرفه‌ی جاجیم‌بافی بیانگر این است که هنر صنایع دستی در منطقه کهن قاینات از دیرباز رواج داشته است، غرفه‌ی کاشت، داشت و برداشت زعفران نشان‌دهنده‌ی این است که منطقه‌ی قاینات یکی از خاستگاه‌های زعفران جهان است.
غرفه‌ی ریسندگی، حلاجی و چِلَک‌ریسی چگونگی تهیه‌ی نخ‌های پشمی را با استفاده از ابزارهای قدیمی و نمونه‌ی دست‌بافته‌های قدیمی نشان می‌دهد.
در غرفه‌ی مراسم سنتی کشاورزی، نسل جدید با وضعیت کشاورزی پیشین و استفاده از ابزارهای بسیار سنتی و دست‌ساز که در مراحل خرمن‌کوب و بوجاری گندم استفاده می‌شده است آشنا می‌شوند.
در غرفه تُلُم‌زنی با استفاده از یک مَشک تهیه‌شده از پوست گاو و دسته‌ی تلم، مواد لبنی موردنیاز شامل کره دوغ و کشک تهیه می‌شده است و در آخر، مراسم سنتی عروسی همراه با ساز و دهل و رقص محلی (اجرای موسیقی مقامی قاینات و خراسان جنوبی) را می‌بینید.
خانه‌ی تاریخی سلطانی از سوی اداره‌ی کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خراسان جنوبی مرمت و بازسازی و در سال ۱۳۸۴ به موزه‌ی مردم‌شناسی شهر زیبا و تاریخی قاین تبدیل شده است.