سهیل دیبا | شهرآرانیوز؛ پارسال، مرگبارترین سال در حوزه گازگرفتگی‌ها بود؛ به طوری که رکورد تعداد متوفیان در ۱۰ سال گذشته خراسان‌رضوی را شکست و رشد جان‌باخته‌ها دوبرابر شد. علتش هم ناگفته پیداست، سرمای عجیب سال ۱۴۰۱ عامل اصلی این اتفاق‌ها بود. بررسی تعداد متوفیان بر اثر گازگرفتگی با گاز منوکسیدکربن در ۱۰ سال گذشته نشان می‌دهد که در این مدت ۶۲۸ نفر در استان به دست این قاتل خاموش کشته شده اند تا جایی که خراسان‌رضوی در این مدت سه سال در رتبه دوم و چهار سال نیز رتبه سوم بیشترین متوفیان جدول گازگرفتگی‌های کشور را به خود اختصاص داده است، موضوعی که نشان می‌دهد هنوز در حوزه ایمنی گازگرفتگی‌ها، تا رسیدن به استاندارد فاصله زیادی وجود دارد.
هر چند مؤلفه جمعیت همیشه بر روی تعداد قربانیان حوادث مختلف از جمله گازگرفتگی تأثیرگذار است، اما این نباید راهی برای فرار از مسئولیت باشد. بررسی آماری نشان می‌دهد که در ۱۰ سال گذشته تهران گوی سبقت را در گازگرفتگی‌ها ربوده و با هزار و ۶۹۰ کشته رکورددار دهه گذشته در این حوزه بوده است.
همچنین استان‌های خراسان‌رضوی، اصفهان و آذربایجان شرقی در این مدت در ثبت تعداد قربانیان انگار با یکدیگر مسابقه گذاشته بودند و خراسان‌رضوی چهار سال عنوان دومین استان پرقربانی در این حوزه را داشت و چهار سال نیز استان سوم بوده است، در این میان فقط سال‌های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۸ رتبه پنجم را داشته و خطر، کمی از سر استان رد شده است.
سازمان پزشکی قانونی، در حالی ۶۲۸ کشته بر اثر مسمومیت با گاز سمی منوکسیدکربن را در خراسان‌رضوی در یک دهه گذشته ثبت کرده است که بررسی‌ها نشان داد تعداد متوفیان مرد بیش از دوبرابر زن‌ها بوده است.
در یک دهه گذشته ۴۶۰ نفر از کشته‌شدگان به دست قاتل نامرئی در استان، مرد‌ها بوده اند و سهم زنان ۱۶۸ مورد بوده است که این موضوع نیاز به اقدامات کارشناسی دارد تا مشخص شود چرا مرد‌ها بیشتر از زن‌ها در این حوادث کشته می‌شوند، البته استفاده از وسایل گرمایشی غیراستاندارد، پیک‌نیک و حلبی‌های آتش در اتاق‌های کوچک نگهبانی و کامیون‌ها یکی از دلایل آن است.
اطلاعات آماری استفاده شده در این گزارش با احتساب آمار شش‌ماهه امسال تهیه شده و بررسی‌ها نشان می‌دهد که سال ۱۴۰۱ با سرمای عجیب هوا که استفاده از وسایل‌گرمایشی را افزایش داده بود، مرگبارترین سال در حوزه مسمومیت‌های منوکسیدکربن بود و در این سال ۸۲ نفر کشته شده‌اند و در مقابل آن فقط سال‌های ۱۳۹۳ و ۱۴۰۰ این آمار به زیر پنجاه نفر رسید که به ترتیب ۴۴ و ۴۹ نفر در این سال‌ها جان باختند.
از امروز هوای مشهد سرد شده و با توجه به ورود به ماه‌های سرد سال و شب یلدا، احتمالا این سرما ادامه‌دار خواهد بود. در این میان استفاده از وسایل‌گازسوز افزایش خواهد یافت و هرگونه اختلال در این وسایل به‌ویژه بخاری‌های گازسوز و آب‌گرم‌کن‌ها خطر جانی به همراه دارد.
سرپرست سازمان آتش‌نشانی مشهد درباره پیشگیری از گازگرفتگی‌ها گفت: گازگرفتگی یا همان مرگ خاموش بیشتر در مکان‌هایی رخ می‌دهد که وسایل گرمایشی غیراستاندارد استفاده شده یا به‌صورت استاندارد از این وسایل استفاده نشده باشد.
حمیدرضا کافی‌نیا با اشاره به اینکه در خانه‌های جدید از سیستم‌های گرمایشی جدید استفاده می‌شود که آمار گازگرفتگی را کاهش داده است، بیان کرد: شهروندان در بحث استفاده از بخاری‌های گازسوز، چه در هنگام نصب و چه بعد از آن حتما باید از بازبودن مسیر خروج گاز‌های سمی مطمئن باشند که با گذاشتن آینه درون لوله و مشاهده آسمان، استفاده از طناب و انداختن شن‌ریزه می‌توان از باز بودن مسیر اطمینان حاصل کرد.
وی ادامه داد: گاهی مشاهده شده که پرندگان در لوله‌های پشت‌بام لانه می‌کنند که برای پیشگیری از این موضوع می‌توان از کلاهک اچ (H) استفاده کرد و راحت‌ترین راه برای مشاهده اینکه گاز‌های سمی به‌راحتی از مسیر لوله عبور می‌کند یا نه، دست زدن به لوله پشت بخاری و لمس دیوار در مسیر دودکش است که اگر داغ بود، بخاری به‌درستی کار می‌کند.
وی با اشاره به اینکه گازمنوکسیدکربن رنگ و بو ندارد بیان کرد: در پرونده‌ای، اعضای یک خانواده دسته‌جمعی و ناگهانی دچار سرگیجه و سردرد شده بودند و برای درمان به درمانگاه‌های سطح شهر مراجعه کرده و تحت درمان قرار گرفته بودند، اما به محض برگشت دوباره با همان علائم روبه‌رو می‌شوند که بعد مشخص شد دچار مسمومیت با گاز منوکسیدکربن شده‌اند.
کافی‌نیا افزود: سازمان آتش‌نشانی مشهد برای مشورت‌دادن به شهروندان یا بازدید از مکان‌هایی که احتمال خطر در آن‌ها وجود دارد، آمادگی کامل دارد و شهروندان می‌توانند به منظور پیشگیری از خطرات احتمالی، با سامانه ۱۲۵ آتش‌نشانی تماس بگیرند.