زهره فردوسی - شهرآرانیوز شیرخشک دارید؟ «نه»، این جواب منفی محکم را متصدی ششمین داروخانه به ما اعلام می‌کند. در پنج داروخانه قبلی که به آن‌ها سر زدیم، قوطی‌های زرد «ببلاک» در قفسه‌ها به صف نشسته بودند.
کمبود شیرخشک در مشهد و کشور از ابتدای امسال بارهاوبار‌ها سوژه رسانه‌ها بوده است؛ سوژه‌ای که ریشه اش در مطالبات و گله‌های خانواده‌هایی است که فرزند شیرخوار دارند و در بازه‌های زمانی‌ای که بازار این محصول آشفته بوده است، در تأمین غذای فرزند شیرخوارشان مستأصل بوده اند. ما نیز بارهاوبار‌ها در شهرآرا این مطالبه مردمی را پیگیری کرده ایم. بسامان شدن بازار شیرخشک به تصمیمات مسئولان (در سطح وزارت بهداشت) برمی گردد.
گله مردم از کمبود شیرخشک در بازار، واکنش نمایندگان مجلس را هم به دنبال داشت و درهمین باره سیدجلیل میرمحمدی میبدی، عضو کمیسیون بهداشت مجلس، از مسئولان خواست که درباره وضعیت شیرخشک و دارو به مردم دروغ نگویند: «متأسفانه شاهد گفت وگوی مسئولان با رسانه‌ها هستیم مبنی بر اینکه هیچ مشکلی در حوزه دارو و شیرخشک وجود ندارد، درحالی که این اقدام تضعیف اعتماد عمومی را در پی دارد. مسئولان مربوط می‌توانند مصاحبه نکنند، اما نمی‌توانند بگویند مشکلی وجود ندارد.»
بااین حال بهرام عین اللهی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، فقط دو روز پس از گفته‌های میرمحمدی این طور گفت: «با برنامه ریزی‌های انجام شده با ثبت کد ملی و تاریخ تولد، هر نوزاد زیر دو سال، ماهانه ۱۰ قوطی شیرخشک دریافت می‌کند و کمبود شیرخشک در کشور برطرف شده است.»
پیرو این ضد و نقیض گویی‌ها سری به داروخانه‌های مشهد می‌زنیم. مقصدمان دوازده داروخانه است در مناطق مختلف شهر. هر داروخانه تقریبا دو طبقه از قفسه هایش را به شیرخشک «ایرانی» اختصاص داده است و فقط دو داروخانه برای عرضه شیرخشک ندارند. پس از بررسی داروخانه‌های مرکز شهر، سراغ داروخانه‌های محلات دور از مرکز شهر هم می‌روم.
به شکل عجیبی وضعیت موجودی شیرخشک در قفسه این داروخانه‌ها در مناطق شرقی مشهد بهتر از داروخانه‌های مرکز شهر است، هم از نظر انواع شیرخشک، هم از لحاظ قفسه‌های پروپیمان. متصدی اولین داروخانه در قلب یک محله کمتربرخوردار در پاسخ به پرسشمان درباره موجودی شیرخشک می‌گوید: «بله، دارم؛ البته «ببلاک» فقط «یک» را دارم، «نان» هم دارم» و نام چند برند دیگر را قطار می‌کند.
پس از بازدید میدانی سراغ سرپرست معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد می‌رویم تا از زبان او هم درباره این دغدغه والدین دارای فرزند شیرخوار بشنویم.
علی روحبخش در گفتگو با خبرنگار شهرآرا درباره آخرین وضعیت موجودی شیرخشک داروخانه‌ها می‌گوید: «موجودی شرکت‌های تولیدی شیرخشک کافی است. کمبودی گزارش نشده است و شیرخشک به اندازه تقاضا و براساس ضریب جمعیتی هر مرکز بهداشت، هر منطقه یا شهرستان توزیع می‌شود.»
او می‌افزاید: «همکارانمان در پایش شرکت‌های پخش حتی انباشت شیرخشک هم مشاهده کرده اند و در این زمینه آرامشی نسبی وجود دارد.»
روحبخش درباره کمبود شیرخشک در هفته‌های گذشته این گونه توضیح می‌دهد: «کمبود‌ها باتوجه به اصلاح سیاست ارزی اتفاق افتاد و داروخانه‌ها برای سفارش و خرید بلاتکلیف بودند، زیرا نمی‌دانستند مابه التفاوت شیرخشک یارانه‌ای و قیمت روی قوطی را چه کسی می‌پردازد؟ بنابراین برخی داروخانه‌ها خریدشان را انجام ندادند و مدتی شیرخشک در تعدادی از داروخانه‌ها موجود نبود.»
سرپرست معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد به پیگیری‌های دانشگاه برای رفع این مشکل نیز اشاره می‌کند و می‌افزاید: «ماجرا ازاین قرار بود که سازمان بیمه سلامت، به عنوان متولی، مقرر بوده است مابه التفاوت بیمه ارزی را بپردازد، واحد‌های استانی بیمه سلامت مطلع نبودند. دانشگاه شیراز و مشهد پیگیری کردند و براساس این پیگیری ها به واحد‌های استانی اطلاع داده شد.»
روحبخش ادامه می‌دهد: «رئیس این سازمان نامه‌ای به شهرستان‌ها زد و در فاصله زمانی که نامه مدیر استانی به دست دفتر‌های شهرستان‌ها برسد، برخی داروخانه‌ها خرید نکردند، اما اکنون خرید‌ها در حال انجام است و مشکل برطرف شده است.»
به گفته او، سهمیه هر کودک زیر دو سال در ماه ۱٠ قوطی شیرخشک یارانه‌ای و ۱۰ قوطی شیرخشک با قیمت آزاد است.
این مقام مسئول می‌افزاید: «والدین می‌توانند برای کودکان دوسال تا شش سال ۱٠ قوطی شیرخشک آزاد و برای کودکان بالای شش سال یک قوطی آزاد تهیه کنند.»
روحبخش درباره پرونده‌های احتکار شیرخشک نیز از برگزاری کمیسیون ماده ۱۱ قانون تعزیرات برای رسیدگی به آن‌ها خبر می‌دهد و خاطرنشان می‌کند: البته نتایج نهایی رسیدگی به دانشگاه اعلام نشده است.
همین چند روز پیش بود که هانی تحویل زاده، رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک اطفال، با بیان اینکه در پی تغییر نرخ ارز مواد اولیه شیرخشک، قیمت این مواد اولیه هفت برابر شده است، درباره بروز کمبود شیرخشک در ماه‌های آینده هشدار داد و گفت: «از سه هفته پیش به صورت ناگهانی و خلق الساعه نرخ ارز دولتی مواد اولیه شیرخشک از ۴هزارو۲۰۰ تومان به ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان تغییر کرد، اما این مسئله از پیش به اطلاع تولیدکنندگان شیرخشک نرسیده بود. موجودی ماده اولیه در شرکت‌های تولیدکننده پایین است و اگر شرکت‌ها بخواهند ماده اولیه را با نرخ جدید (که قیمت آن هفت برابر شده است) تأمین کنند در مضیقه مالی قرار می‌گیرند.»
بااین حال روحبخش، درباره نگرانی‌های مردم از کمبود شیرخشک در ماه‌های آینده می‌گوید: «مردم به شایعات درباره کمبود‌ها توجه نکنند. شرایط خوب است و در تولید و توزیع مشکلی نداریم. اگر داروخانه‌ای شیرخشک نداشت، خانواده‌ها می‌توانند آن را از داروخانه مجاور تهیه کنند.»
سرپرست معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد همچنین درباره عرضه شیرخشک در برخی داروخانه‌ها با قیمت آزاد نیز بیان می‌کند: «درصورتی که داروخانه‌ای شیرخشک را با قیمت آزاد ارائه دهد، شهروندان این تخلف را با شماره تلفن ۱۹۰ در میان بگذارند تا پرونده تخلف داروخانه ثبت و رسیدگی شود. شهروندان همچنین می‌توانند با مراجعه به معاونت غذا و دارو تخلف را گزارش دهند.»
به گفته روحبخش، بستر برای تخلف در این زمینه وجود دارد، اما نظارت و بررسی‌ها نیز به صورت شبانه روزی انجام می‌شود.
او برای بار دوم تأکید می‌کند: «مردم درهرصورت دغدغه و نگرانی نداشته باشند و اصلا به شایعات درباره کمبود شیرخشک توجه نکنند.»