انسیه شهرکی | شهرآرانیوز به دو دهه نمی‌رسد، عمر مدارس مسجدمحور. در فهرست بلندبالای مدارس کشور نام این مدارس نیز افزوده شده است. مدارسی که قرار است حال وهوایی متفاوت از مدارس کنونی داشته باشند.
مدارس مسجدمحور شکل جدیدی از آموزش را دنبال می‌کنند. کلاس‌های این مدارس برای دانش آموزان در مساجد برپا می‌شود. در همین راستا مدافعان این مدارس معتقدند مدارس مسجدمحور نگاهی متفاوت به روند آموزش دانش آموزان دارند.
اما این مدارس گاه می‌توانند با چالش‌هایی همراه باشند. نظیر آنچه برای فرزندان «زهرا عملی» ساکن محله پورسینا در شهرک شهید رجایی، اتفاق افتاده است. پسر بزرگش سه سال در مدارس مسجدمحور درس خوانده است. در ادامه هنگامی که قرار بود وارد مدارس دولتی شود هفت خانی نظیر سنجش، پایش، تعیین سطح و گرفتن کارنامه را طی کرده‌است تا بتواند وارد مدارس دولتی شود. با این حال او دوباره و برای تحصیل فرزند دومش نیز تصمیم می‌گیرد در مدارس مسجد محور ثبت نام کند. اما حالا با مشکلات جدی تری روبه رو شده است.
آشنایی این مادر جوان با این فضای آموزشی متفاوت به واسطه دوستان و آشنایانی بوده که به او اطمینان داده اند مرکز موردنظر، معتبر است. او در گفتگو با «صدای مردم» ماجرا را این طور شرح می‌دهد: پسرکوچکم را در مرکزی در خیابان پورسینا ثبت نام کردم. مسئولان همان اول به ما اعلام کردند در حال اخذ مجوز‌های مورد نیاز برای مرکز آموزشی شان هستند و فرایند مجوزگیری زمان می‌برد. حتی به بعضی خانواده‌ها بیان کرده بودند مجوز گرفته ایم و فعالیت ما زیرنظر آموزش و پرورش است.
این در حالی است که به گفته مادر این دانش آموز پایه اولی، با گذشت چند ماه از سال تحصیلی، دانش آموزان مقطع اول و دوم این مجموعه بدون کتاب بوده اند و گویا اصلا ثبت نامی در کار نبوده است. او در این باره این طور توضیح می‌دهد: این مدرسه که رویکرد مذهبی دارد تا پیش از این با مدیر یکی از مدارس دولتی محدوده هماهنگ بود.
به این صورت که بچه‌ها در مدرسه ثانویه ثبت نام می‌شدند و در این مدرسه خصوصی درس می‌خواندند، اما مدیر مدرسه دولتی مذکور تغییر می‌کند و به این ترتیب مدیر مدرسه جدید حاضر به این نوع همکاری نمی‌شود و بچه‌های ما با گذشت بیش از سه ماه از شروع سال تحصیلی بلاتکلیف هستند.
این بانوی مشهدی می‌گوید: برای تحصیل پسرم در این مرکز ۷ میلیون تومان بابت ثبت نام پرداخت کرده ام. در ادامه مسئولان این مدرسه، برای اینکه بچه هایمان در مدرسه‌ای دیگر در یکی از روستا‌های نزدیک به حاشیه شهر مشهد، ثبت نام و به رسمیت شناخته شوند، یک میلیون تومان دیگر وجه نقد مطالبه کردند که من زیربار نرفتم.
او درخواستش را این طور مطرح می‌کند: روی صحبتم با آموزش و پرورش است، اگر این مدارس را به رسمیت می‌شناسد، چرا برخورد قانونی و بر فعالیت هایشان نظارت ندارد؟ و اگر این مدارس حق فعالیت آموزشی ندارند و زیرنظر آموزش و پرورش نیستند چرا آن‌ها را پلمب نمی‌کند تا والدین سردرگم نباشند؟
با بیان دغدغه شهروند، به سراغ مسئولان ذی ربط آموزش و پرورش می‌رویم. کارشناس مسئول مدارس و مراکز غیردولتی آموزش و پرورش استان خراسان رضوی می‌گوید: همه مدارسی که در مساجد سطح استان و شهر مشهد تشکیل شده، از هیچ کجا مجوز نگرفته اند و به صورت خودجوش فعالیت می‌کنند.
محمد طیبی می‌افزاید: رسیدگی به این مراکز خارج از اختیار آموزش و پرورش است.
کارشناس مسئول مدارس و مراکز غیردولتی آموزش و پرورش استان خراسان رضوی می‌افزاید: این مکان‌ها باید به صورت قانونی از آموزش و پرورش مجوز دریافت کنند و فعالیتشان را ادامه بدهند. او همچنین به مصوبه اخیر مجلس برای تعیین تکلیف و فعالیت نظام‌مند این واحدها اشاره می‌کند و پیشنهاد می‌دهد باقی این ماجرا را از حوزه آموزش ابتدایی آموزش و پرورش استان خراسان رضوی پیگیر باشیم.
اما رئیس پیش دبستانی و دوره اول ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی توضیحاتش از این قرار است: مدیریت این موضوع و برخورد با تخلفات احتمالی آن در حوزه کاری ما نیست.
فرحناز احمدی در ادامه از مصوبه‌ای خبر می‌دهد که قرار است یک بار برای همیشه این مراکز مسجدمحور را بسامان کند.
رئیس پیش دبستانی و دوره اول ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی می‌گوید: سرانجام تکلیف این نوع مدارس دهم دی امسال مشخص شد. بر اساس این مصوبه آموزش و پرورش مکلف شد به صورت مشروط به متقاضیان مدارس مسجدمحور مجوز بدهد.
متن پیشنهاد ایجاد قانونمند مدارس مسجدمحور به این شرح است: «وزارت آموزش و پرورش مکلف است به درخواست اشخاص حقیقی و حقوقی که متقاضی ایجاد مدرسه یا مرکز آموزشی و پرورشی غیردولتی به عنوان بخشی از یک مسجد هستند، مشروط به موافقت هیئت امنای مسجد رسیدگی کرده و با رعایت ضوابط فنی برای ساختمان مسجد یا ساختمان منظورشده از سوی متقاضی، برای ایجاد مدرسه مسجدمحور به متقاضی مجوز بدهد. ضوابط اجرایی این ماده به پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش و با همکاری مرکز رسیدگی به امور مساجد، در زمان سه ماه از ابلاغ این قانون به تصویب شورای عالی آموزش و پرورش می‌رسد.»
رئیس پیش دبستانی و دوره اول ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی می‌گوید: این مصوبه و شیوه نامه اش را باید وزارت آموزش و پرورش به استان‌ها ابلاغ کند و مدیران این مراکز طبق همان چارچوب برای اخذ مجوز مراجعه کنند.
احمدی درمورد زمان اجرای این مصوبه می‌گوید: اگر مجلس شورای اسلامی مصوبه‌ای را تصویب کند به طور معمول و برای اجرا به پایان سال موکول می‌شود مگر اینکه قید فوریت داشته باشد.
او با اشاره به اینکه ما نیز مخالف شیوه آموزش مسجدمحور بدون ضابطه و نظارت هستیم، ابراز می‌کند: پیگیریم این شیوه آموزشی در این واحدها، نظام‌مند شوند و به خانواده‌ها توصیه می‌کنیم برای ثبت نام فرزندشان در این مراکز تا مجوزدارشدن آن، صبور باشند. به گفته احمدی، در نواحی یک و ۲ آموزش و پرورش ناحیه تبادکان به علت اینکه تعداد دانش آموز زیاد است و میانگین کلاس‌ها بیش از ۳۸ نفر است، خانواده‌ها ترجیح می‌دهند فرزندانشان در مساجد تحصیل کنند.
مدارس خیابان پورسینا زیرمجموعه اداره آموزش و پرورش ناحیه ۵ مشهد است. احمد مسجدی مدیر اداره آموزش و پرورش ناحیه ۵ مشهد است. او در زمینه سازوکار مدارس غیردولتی به شهرآرا می‌گوید: تعریف مدارس غیردولتی، مشخص است و باید این نوع مراکز از اداره نوسازی بابت بنا مجوز بگیرند و از کارشناسی مشارکت‌های مردمی و غیردولتی نیز مجوز فعالیت تخصصی شان را دریافت کنند.
مدیر اداره آموزش و پرورش ناحیه ۵ مشهد با بیان اینکه در حال حاضر تعریف مدرسه در مسجد با رویکرد‌های دینی از مجرای قانونی نیست می‌گوید: بنابراین اگر مدیر مدرسه‌ای برای اعطای مدرک و باقی موارد با این مرکز همکاری کند، متخلف است و ما به طور حتم برخورد می‌کنیم.
مسجدی همچنین با اشاره به اینکه آموزش و پرورش در این قصه، تنهاست می‌افزاید: منتظر ابلاغ مصوبه فوق برای اجرا می‌مانیم. او می‌گوید: ما به این مورد خاص به طور حتم ورود پیدا می‌کنیم. از سوی دیگر اداره کل اماکن عمومی مشهد و امور مساجد خراسان نیز باید نظارتی بر فعالیت این مراکز داشته باشند.
مدیر اداره آموزش و پرورش ناحیه ۵ از مکاتبه با اداره کل اماکن عمومی خبر می‌دهد. او همچنین به اولیای این دانش آموزان که تمایل دارند فرزندشان در مدرسه دولتی درس بخواند، این طور پیشنهاد می‌دهد: به آموزش و پرورش ناحیه ۵ مراجعه کنید تا به تناسب پایه تحصیلی و پس از تعیین سطح فرزندتان، در دیگر مدارس همان محدوده ثبت نام شود.
او در مورد وجوه پرداخت مردم نیز می‌گوید: برای مطالبه وجوهی که والدین به این مراکز پرداخت کرده اند باید خود والدین اقدام کنند، زیرا هنوز مرکز آموزشی موردنظر مجوز قانونی از آموزش و پرورش ندارد و امکان ورود به این ماجرا از سوی این اداره نیست.