به گزارش شهرآرانیوز، قانون ثبت آثار ملی مورخ سال ۱۳۰۹، چهارچوبی برای حفظ و نگهداری آثار تاریخی ملموس و غیرملموس در کشور است که گستره وسیعی از اشیا، ابنیه، مکان‌ها و ... را شامل می‌شود. در این بین مکان‌هایی وجود دارد که محل وقوع اتفاقات مهم تاریخی بوده و ظرف وقایع مهمی هستند. این مکان‌ها در بیشتر موارد، ابنیه یا ساختمانی ندارند و به همین جهت باید برای شناسایی، ثبت و حفظ آن تلاش شود.
مفهوم مکان-رویداد‌ها با اشاره به محل‌هایی که بستر وقایع مهمی بوده‌اند؛ اخیرا مورد توجه قرار گرفته‌اند و به همین خاطر در مرحله نخست می‌بایست نسبت به شناسایی و معرفی آن‌ها اقدام شود. مکان رویداد‌ها به چند دسته معاصر، میانی، قدیمی و یا اسطوره‌ای تقسیم می‌شود. به عنوان مثال مواردی، چون کوه دماوند، یا محل‌های مورد اشاره در شاهنامه، فضا‌های اسطوره‌ای هستند که شناسایی و شناساندن آن‌ها می‌تواند، تاثیر بسزایی نیز در جذب گردشگر و صنعت گردشگری داشته باشد.
همچنین برخی خیابان‌ها و میادینی که در تاریخ معاصر، محل شکل گیری اتفاقات مهمی بوده‌اند نیز می‌توانند ثبت و حفظ شوند. به همین جهت با توجه به اهمیت واقعه انقلاب اسلامی به عنوان بزرگترین اتفاق معاصر در تاریخ کشور، شناسایی و حفظ و ثبت محل‌های شکل‌گیری وقوع آن موضوعی قابل توجه است که اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خراسان رضوی اقدام به این کار کرده است.
محمود طغرایی، رییس اداره ثبت و حریم آثار تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی در این خصوص اظهار کرد: در راستای تغییر و تحولات بنیادین و انقلاب شکوهمند اسلامی تمامی روستا‌ها و شهر‌ها و بلاد و تمامی اقشار نقشی ایفا کرده‌اند که پاسداشت و حفظ مقام ایشان در جهت ارائه به آیندگان از واجبات مورد توجه است.
وی می‌افزاید: در این راستا اداره کل ثبت آثار تاریخی استان در نظر دارد در جهت کمک به حفظ نام و یاد نام اماکنی که در این امر انجام وظیفه کرده‌اند، اقدام به شناخت دقیق آثار غیرمنقول مرتبط با موضوع کرده و با اضافه کردن آن‌ها به فهرست ملی ثبت شده کشور، وظیفه خویش را به انجام رساند.
طغرایی در ادامه با بیان آنکه خراسان رضوی جایگاه خوبی از نظر ثبت آثار ملی در میان سایر استان‌ها دارد، می‌گوید: درحال حاضر ۱۴۵ اثر در شهرستان مشهد و در خراسان رضوی ۲۰۴۷ اثر ثبت ملی داریم و در حال حاضر نیز ۱۰ مکان رویداد مهم انقلاب اسلامی نیز شناسایی و بررسی شده و در لیست ثبت آثار ملی قرار گرفته است.
رییس اداره ثبت و حریم آثار تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی بیان می‌کند: یکی از وقایع مهم در زمان وقوع انقلاب اسلامی واقعه یکم شهریور سال ۱۳۵۷ در محل پادگان لشکر ۷۷ مشهد است، این محل که دارای شرایط ثبت شناخته شده است، مکانی بود که مردم مشهد در پی اعتراض‌ها به آنجا کشانده شدند و دو ساعت در محاصره نظامی‌ها قرار گرفتند، تا آنکه با حمله نظامی‌ها از آن محل متفرق و دور شدند.
طغرایی در ادامه به مدرسه علمیه نواب مشهد اشاره کرد و گفت: این مدرسه محل پرورش طلاب فاضل و فرزانه‌ای، چون آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی، آیت‌الله واعظ طبسی و شهید هاشمی‌نژاد بوده و وقایع مرتبط بسیاری در آن شکل گرفته است.
وی عنوان کرد: مسجد و حسینیه کرامت نیز مکان رویداد مهم دیگری است که بستر واقعه ۳۰ مهر ماه سال ۵۷ بوده است. این مکان از پایگاه‌های مهم انقلاب اسلامی به شمار می‌رود. واقعه ۲۸ خرداد همین سال (اعتصاب دانشجویان و کارکنان) نیز ریشه در اهمیت دانشکده ادبیات مشهد به عنوان محل رشد تفکرات ضد حکومت پهلوی دارد که این محل را به مکان رویداد مهم دیگری بدل می‌کند.
رییس اداره ثبت و حریم آثار تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی با اشاره به واقعه دردناک ۲۳ آذر ماه سال ۵۷ که در محل بیمارستان امام رضا (ع) شکل گرفت؛ این محل را از جمله اماکن مهم در لیست پیشنهادی به جهت ثبت ملی می‌داند و مطرح می‌کند: در این روز اطفال و افراد دیگری مورد اصابت گلوله قرار گرفتند که منجر به پافشاری بیشتر مردم بر ریشه کن کردن ظلم شد.
طغرایی ادامه داد: از دیگر مکان‌های مهم مشهد در انقلاب اسلامی، منزل آیت الله شیرازی است که وقایع بسیاری در آن رقم خورده و نقش مهمی در انقلاب اسلامی دارد، این محل همچنین در ارتباط با واقعه نهم شهریور سال ۱۳۵۷ اهمیت ویژه‌ای می‌یابد. همچنین میدان شهدای مشهد به عنوان یک محل مهم که واقعه یکشنبه سیاه مصادف با دهم دی ماه سال ۱۳۵۷ است، مکان رویداد مهم دیگری در لیست ما است.
وی خاطرنشان کرد: حرم مطهر رضوی نیز از این منظر دارای جایگاه خاص و یژه‌ای است و واقعه ۲۹ آبان ماه سال ۱۳۵۷ و ورود دژخیمان به حرم مطهر و تیراندازی به تظاهر کنندگان این مکان رویداد را مورد توجه ویژه‌ای قرار داده است.
طغرایی می‌افزاید: مجموعه باغ خونی نیز با وجود آنکه به عنوان یک ابنیه در فهرست آثار ملی ثبت شده است، اما از جهت وقوع رویداد ۲۹ آبان ماه سال ۱۳۵۷ مورد توجه است. به خون کشیده شدن مردم توسط مسلسل‌های ارتش در خیابان‌های اطراف این محل واقعه و رویداد مورد توجه ما است.
وی خاطرنشان کرد: مسجد نواب صفوی مکان دیگری است که در ارتباط با واقعه ۲۳ مهر ماه سال ۵۷ و بازداشت شهید هاشمی‌نژاد در این محل مورد توجه است و شرایط ثبت را نیز دارا می‌باشد.