دکتر علیرضا شهریاری می‌گوید با جنجال، مشکل حل نمی‌شود، بلکه باید مشکلات را با همدلی و دوستی حل کرد.
سمیرا شاهیان - در آستانه هفتادسالگی‌اش، مسن‌ترین عضو پنجمین دوره شورای اسلامی شهر است. ۲۲ سال در معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد کار کرده و انگیزه‌اش برای ورود به شورای شهر، انتقال همین تجربیات تخصصی به مدیریت شهری بوده است. اما مشغله‌هایش کمتر از سال‌های خدمتش در دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیست. دکتر علیرضا شهریاری علاوه بر عضویت در هیئت رئیسه شورای شهر، ریاست انجمن داروسازان خراسان‌رضوی را بر عهده دارد و عضو هیئت مدیره نظام پزشکی، عضو مجمع نمایندگان نظام پزشکی کل کشور و عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان ایران نیز هست.
نشانی از مصاحبه‌های راه‌و‌بیراه با لحن‌های خبری و رسمی در شخصیت او نیست و بر این باور است که تا جایی که مدیران و مسئولان شهری گفته‌های لازم را مطرح می‌کنند، نیازی به مصاحبه نیست مگر اینکه حقی از کسی ضایع شده باشد که باید دفاع کرد. شهریاری بر ۲ موضوع تأکید دارد: نخست اینکه برای سامان‌دهی مراکز خدمات درمانی و داروخانه‌ها و جلوگیری از تجمیعشان در یک منطقه، اسیر قانون‌های بالادستی هستیم و دوم اینکه با جنجال، مشکل حل نمی‌شود، بلکه باید مشکلات را با همدلی و دوستی حل کرد.
مشروح این گفتگو را در ادامه می‌خوانید.
شاید این سؤال را به‌دفعات از شما پرسیده باشند که چطور شد از حوزه تخصصی خودتان، داروسازی، دور شدید و فعالیت به عنوان عضو شورای شهر را به آن ترجیح دادید؟
از سال۸۰ علاقه‌مند بودم در شورای اسلامی شهر باشم و از آنجا که حدود ۲۲ سال معاون دانشگاه علوم پزشکی مشهد بودم، احساس کردم می‌توانم امور سلامت و بهداشت مردم را در شورای شهر پیگیری کنم. همچنین از سال۷۳ که دولت وقت، اداره شهر را بر دوش پارلمان‌های محلی گذاشت، برنامه‌ریزی کردم که به شهر مقدس امام رضا (ع) کمک کنم. ۴ دوره نامزد شورای شهر بودم. در همه دوره‌ها عضو علی‌البدل بودم و در یک سال پایانیِ سومین دوره وارد شورای شهر شدم. در این دوره هم با توجه به تأکید اعضای لیست که سعی کردیم از همه تخصص‌ها عضو داشته باشیم با بیش از ۲۵۰ هزار رأی مردم وارد شورای شهر شدم. در شورای شهر باید افراد مختلفی را داشته باشیم که بتوانند نقش مؤثری ایفا کنند. من برای خدمت به شهرم آمدم. متولی این شهر حضرت رضا (ع) است و همان‌طور که بنیان‌گذار جمهوری اسلامی فرمودند، مشهد پایتخت کشور است. این شهر، ملجأ و پناه همه شیعیان جهان است. به همین دلیل، باید درخور همه مردم جهان آماده شود. ما سعی کردیم بتوانیم رفاه و آسایش را برای زائر و مجاور ایجاد کنیم. تلاش ما این بوده است که شهر پاک باشد و هوای سالم داشته باشد، زیرا هوای سالم در سلامتی مردم نقش ارزنده‌ای دارد. من در شورای سوم و دوره فعلی روی این موضوع تلاش کردم که حمل‌و‌نقل عمومی را توسعه دهیم. در همین راستا، بیشترین بودجه را تصویب کردیم تا خط۲ قطار شهری را تمام کنیم. این خط را از طبرسی سوم به شهید کاوه رساندیم و تا اواسط سال آینده تا شهرک سلامت امتدادش می‌دهیم. همچنین تلاش می‌کنیم بودجه خط۳ را که از الهیه شروع می‌شود و به شهرک ابوذر می‌رسد تصویب کنیم. به یاری خدا، قرارداد اتصال خطوط ۳ به ۲ و یک را بسته‌ایم و با قرارگاه خاتم‌الانبیاء صحبت کرده‌ایم که ۳ ایستگاه میدان شهدا، باب‌الجواد و ترمینال به هم وصل شوند. با این اقدام، با قطارشهری فرودگاه را به راه‌آهن وصل می‌کنیم. موضوع دیگری که به آن اعتقاد دارم این است که باید با کاهش سفر‌های درون‌شهری، از آلودگی هوا بکاهیم. برای کاهش سفر‌های درون‌شهری نیاز داریم امکانات بهداشتی، درمانی و رفاهی را در هر منطقه شهری ایجاد کنیم. این دید من است و از روز اولی که در معاونت غذا و دارو بودم به آن توجه کردم. به همین علت، داروخانه‌ها را پراکنده کردیم، اما دیوان عدالت اداری مصوبه‌ای دارد که داروخانه‌ها در هر جایی تأسیس شوند. یعنی فاصله و جمعیت باید در مراکز درمانی از بین برود و این خلاف سیستم ارجاع است وقتی می‌توانیم کاری کنیم که نمایندگان مجلس شورای اسلامی حمایت کنند. با آقای پژمانفر صحبت کردم. با رئیس کمیسیون بهداشت و درمان هم صحبت کردم. با آقای وزیر بهداشت هم صحبت کردم. از رئیس قوه قضائیه انتظار دارم با درایتی که دارد، این مشکل را حل کند، زیرا ما برای دسترسی مردم باید امکانات بهداشتی، را چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی، در نقاط مختلف شهر داشته باشیم.
اما با توجه به وضعیت خیابان پرستار ...
مشکل ما همین است. انتظار داریم نمایندگان مجلس شورای اسلامی مصوبه‌ای داشته باشند که تقسیم نیروی انسانی بر اساس جمعیت صورت بگیرد. اکنون کمترین امکانات بهداشتی و درمانی را در منطقه ۲ با ۵۲۰ هزار نفر داریم در صورتی که ۷۰ درصد امکانات بهداشتی و درمانی و بیمارستان‌ها در منطقه یک متمرکز شده‌اند.
وقتی مردم مصاحبه شما را تا همین بخش بخوانند، ممکن است بگویند: شما تا این لحظه از فعالیتتان در شورای شهر مشهد، چقدر توانسته‌اید به همین مواردی که می‌گویید جامه عمل بپوشانید؟ ما هنوز گرفتاری‌های خیابان پرستار را می‌بینیم.
می‌دانم. باید قانون‌های بالادستی اصلاح شود. اسیر قانون‌های بالادستی هستیم. وقتی پروانه پزشک صادر می‌شود، می‌گویند پروانه مشهد گرفته است. به شما چه ارتباطی دارد کجا می‌رود؟! کاری که از سال ۶۲، زمانی که معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد بودم، از دست من برمی‌آمده این بوده است که با وزارت بهداشت گفتگو کنم و بگویم به هر ۶۰۰۰ نفر یک داروخانه می‌دهم. خودم هم در منطقه محروم داروخانه تأسیس کردم. به همه همکارانم هم گفتم این مناطق به داروخانه نیاز دارند. برایتان امتیازبندی می‌کنیم. هر کسی به امتیاز نیاز دارد اقدام کند. شما خبرنگاران این موضوع را از نمایندگان مجلس شورای اسلامی پیگیری کنید. من عضو کمیسیون ماده ۲۰ هستم و روزی ۱۰ درخواست برایمان می‌آید که می‌خواهیم برویم احمدآباد. چه‌کار کنیم؟! همه دوست دارند در بهترین مناطق باشند، ولی باید با امتیازبندی می‌توانیممشکل را حل کنیم.
شما در دقیقه ۹۰ با این جمله خیلی کوتاه که «نمی‌رسم» از شورای شهرستان انصراف دادید. دلیلتان چه بود؟
من رئیس انجمن داروسازان خراسان، عضو هیئت مدیره نظام پزشکی و عضو مجمع نمایندگان نظام پزشکی کل کشور، عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان ایران و عضو هیئت رئیسه شورای شهر هستم؛ بنابراین نمی‌توانم وقتی برای رسیدگی به امور شورای شهرستان بگذارم. از طرفی، خانم رمارم هم توانمند و هم برنامه‌ریز است؛ بنابراین از او خواهش کردم این مسئولیت را بپذیرد. از زمانی که ایشان قبول مسئولیت کرده، به علت روابطی که دارد و وقتی که می‌گذارد، تحول خوبی در شورای شهرستان ایجاد شده است. اگر بدانیم کسی بهتر از ما می‌تواند کاری را انجام دهد، ظلم کرده‌ایم آن پست را اشغال کنیم. به همین دلیل، چندین بار از خانم رمارم خواهش کردم، چون می‌دانستم توانمندتر است. برای اینکه به صحت و سقم گفتار من برسید، از مردم و مسئولان سؤال کنید. این نشان می‌دهد اگر کار‌ها را به افراد متخصص و علاقه‌مند به نظام واگذار کنیم، سود کرده‌ایم.
کمی به شهر بپردازیم. در جایی گفته بودید که با افزایش برج‌های بزرگ تجاری در مشهد مخالفید. هنوز هم سر این حرفتان هستید؟
برج‌های بزرگ تجاری برای وقتی است که خیابان‌هایمان این تعداد مغازه نداشته باشد. هرچه تعداد این مغازه‌ها بیشتر شود، هزینه‌های مردم بیشتر می‌شود. حالا هم معتقدم در شهرمان به این همه برج تجاری نیاز نداریم. چرا این برج‌ها در منطقه ۲ ایجاد نمی‌شود که ۵۰۰ هزار نفر جمعیت دارد؟ چه لزومی دارد برجی تجاری بسازیم و جمعیت را به طرفی از شهر بکشانیم و ترافیک ایجاد کنیم؟ اگر بخواهیم کاری انجام دهیم، ابتدا شهرسازی باید برنامه‌ریزی کند. اگر قرار است برج تجاری ایجاد کنیم، نباید توجه به مرکز شهر باشد. در آینده خیابان‌های سجاد و فردوسی و همه آن منطقه بسته خواهد شد در حالی که باید به ۲۰ سال آینده فکر کنیم.
اینکه شما در مباحث تخصصی صحن علنی شورای شهر کمتر مشارکت دارید دلیل خاصی دارد؟
من عضو هیئت رئیسه شورا هستم. من و خانم رمارم منشی‌های صحن علنی هستیم و باید به رئیس شورا کمک کنیم. وقتی رئیس صحبت می‌کند و نیاز‌ها را می‌گوید، دیگر نیازی به صحبت ما نیست. دنبال مطرح کردن خودم نیستم. در کمیسیون‌ها نقطه‌نظرات خودمان را می‌گوییم. حتما باید روی بیلبورد‌ها و توی صفحات روزنامه‌ها بروم؟! نه، بگذارید همکاران دیگر که وارد میدان شده‌اند باشند. من علاقه‌ای به مصاحبه ندارم مگر آنکه حقی از کسی ضایع شده باشد. بعضی وقت‌ها مصاحبه می‌کنم که بتوانم کاری انجام بدهم. حالا اگر نظر‌های تخصصی از زبان دیگران هم بیان شود خیلی خوب است. دیدید که درباره کرونا ۲ جمله شهردار مشهد که گفت «شهر ما در وضعیت قرمز است» و «درباره کرونا کوه یخی داریم» خیلی به دل مردم نشست. باید اطلاعاتمان را به مسئولان برسانیم تا آن‌ها بیان کنند. این‌گونه سود بیشتری دارد.
یعنی شما بر این باورید که تأثیر سخن رئیس شورای شهر و شهردار بر مردم بیشتر است؟
بله، وقتی من در داروخانه خودم مردم را راهنمایی می‌کنم، ولی آن‌ها توجه نمی‌کنند که ماسک برای مواردی است که فرد با درمانگر در ارتباط است. درست است در شرایط بحران هستیم، اما باید به مردم بگوییم استرس نداشته باشند و سیستم ایمنی بدنشان را قوی کنند. جنگ هشت‌ساله را پشت سر گذاشتیم. ویروس کرونا را هم شکست خواهیم داد. شما خبرنگاران اصول سلامت و بهداشت را به مردم بگویید.
آدم جدی و رسمی‌ای نیستید. در صحن‌ها هم مصاحبه‌هایتان هیچ‌وقت رسمی و خبری نبوده است. در‌این‌باره به شما انتقاد شده است؟
البته سخنرانی‌ای را که ۹ دی انجام دادم حتما دیده‌اید. نمی‌خواهیم جنجال ایجاد کنیم. بعضی‌ها می‌خواهند جنجال ایجاد کنند، اما با جنجال که مشکل حل نمی‌شود. با عشق و محبت و صمیمیت و دوستی مشکلات حل می‌شود. جایی که به کسی ظلمی شده است، درِ اتاق من به روی او باز است. از حقوق حقه همه دفاع می‌کنم. کاری هم که به من واگذار کنند به نحو احسن انجام می‌دهم. جدی بودن من این‌طور است که کار مردم را انجام بدهم.
مایلید از اموال و جایگاه‌های شغلی‌ای که پس از ورود به شورای شهر مشهد به دست آورده‌اید صحبت کنید؟ یعنی قبل و بعدش را تشریح بفرمایید.
حاضرم اموالی را که داشته‌ام ارائه بدهم و بعد از آنکه از شورا رفتم، بگویم چه دارم. زندگی من کاملا مشخص است. من در سال ۴۹-۵۰ دانشجوی دانشکده داروسازی اینجا بودم. اموالم هم مشخص است. یک خانه در منطقه فرامرز عباسی دارم که در سال ۷۳ ساختم. یک قطعه زمین از سال ۶۹ به مساحت ۹۰ متر در خیابان فرهاد و ۲ داروخانه در محدوده ابوطالب دارم. این کل اموال من است؛
برای فرزندان یا اعضای خانواده‌تان بعد از عضویت در شورای شهر، جایگاه شغلی به وجود آورده‌اید؟
پسرم مهندس عمران و دامادم مهندس شهرسازی است. پسرم در دوره قبلی با شهرداری به صورت پیمانکار همکاری می‌کرد و زمانی هم که من به شورای شهر آمدم، گفتم هیچ همکاری‌ای با شهرداری نداشته باشد. او هم به حرفم گوش کرده است و کار خصوصی می‌کند.
پس شورای شهر رابطه شما و فرزندتان را کم کرده است!
(می‌خندد) رابطه ما را کم نکرده است. پسرم به حرف من گوش داده است. از شورای سوم کسی سراغ ندارد من فردی را سر کاری گذاشته باشم، اما اگر یک نفر حقش ضایع شود، مشکلش را حل می‌کنم. اگر فرد توانمندی باشد، می‌نویسم این به درد می‌خورد. اگر می‌توانید، از تخصصش استفاده کنید. چون ما نیرو‌های توانمندی داریم که پارتی ندارند. برای اداره شهر و کشور، به افراد نخبه و توانمند نیاز داریم. اگر فرد توانمندی را بشناسم، حتما سفارش می‌کنم.
۲ نقطه ضعف و ۲ نقطه قوت برای پنجمین دوره شورای اسلامی شهر بفرمایید.
نقطه قوت اول انسجام و همدلی‌اش است. حضور من در شورای شهر به این دلیل بود که بتوانم این انسجام و همدلی را به وجود بیاورم. صرف نظر از داشتن تخصص، وقتی آمدم نگاهم این بود که فداکاری کنم و این انسجام و همدلی را حفظ کنم. خوشبختانه تا حالا این انسجام حفظ شده است. در شورای شهر نقطه نظرات متفاوتی داریم، ولی به توصیه‌های منِ پیرمرد گوش می‌دهند! من مسن‌ترین عضو شورای شهر فعلی هستم، متولد ۱۳۲۹. با همه گروه‌ها و نهاد‌ها هم کار می‌کنم، چون عشقم کار و تلاش است. روزی ۱۵ تا ۱۷ ساعت کار می‌کنم. هیچ‌وقت هم صحنه را خالی نمی‌کنم مگر اینکه من را کنار بگذارند. دومین نقطه قوت این شورا در انتخاب شهردار است، چه آقای تقی‌زاده خامسی که فرد باتجربه‌ای بود و چه دومین شهردار که جوان و خوش‌فکر است. یکی از افتخارات این شورا این است که نیامد نسل جوان را کنار بگذارد بلکه عملا فردی را انتخاب کرد که ۲ سال بعد از انقلاب متولد شده است. آدم تیزهوش، توانمند و کاربلدی است. مقایسه کنید شورای شهری را که وقتی وارد عمل شد، با میلیارد‌ها بدهکاری، با درایت و همدلی و هماهنگی، مشکلات و بدهی‌ها را حل کرد و حقوق کارمندان را به‌موقع داد. تصویب کردیم ۵۰۰۰ میلیارد تومان برای کمک به تعمیر آمبولانس‌های دانشگاه و تجهیزات پزشکی‌ای که اکنون در بیمارستان‌ها دچار مشکل هستند اختصاص یابد. انسجامی که بین شهردار و اعضای شورای شهر مشهد وجود دارد زبانزد است؛ و نقاط ضعف؟
نقطه ضعفی نمی‌بینم. توصیه من به همکاران همیشه این است که اگر این انسجام از بین برود نقطه ضعف ماست. اگر همدلی و هماهنگی نباشد، اعضای شورای شهر باید فداکاری کنند.
به عنوان سؤال آخر، چه آینده‌ای را برای شهر مشهد ترسیم می‌کنید؟
این شورا تصویب کرد خط۴ قطارشهری را کلنگ بزنند. این خط به طول ۵/۱۷ کیلومتر از خواجه‌ربیع تا شهرک باهنر است. برای حفظ هوای پاک و اینکه در آینده ۴ خط قطارشهری داشته باشیم. این کار خوبی است و قراردادش را بستیم که آیندگان بتوانند برای سلامت شهر به آن توجه کنند. ۴ خط می‌تواند سفر‌های درون‌شهری را راحت و سالم کند. این آرزوی ماست. مشهد شهر امام‌رضا (ع) است. شهری است که در آینده امکان دارد ۴۰ میلیون زائر داشته باشد. باید هرچه می‌توانیم تلاش کنیم این شهر درخور زائران و مجاوران باشد. تلاش ما بر این بود که پایین شهر مثل بالای شهر باشد. آرزویی هم دارم: برای اینکه هر کس خانه‌ای داشته باشد، شهرداری و سازمان نظام مهندسی نقشه‌ها را طراحی کنند، چون مردم به مسکن نیاز دارند. بیایند زیرساخت‌ها را آماده کنند، کمک کنند، وام هم بدهند تا خود مردم بیایند بسازند. زمین با قیمت مناسب آماده کنند به نفع مردم است. وقتی مردم خانه نداشته باشند، شبانه می‌سازند و در کمیسیون ماده ۱۰۰ باید به تخریب رأی بدهیم. این در شأن مردم نیست. ما کشور ثروتمندی هستیم و تحصیل‌کرده‌های بسیاری داریم. اگر اختلافات را کنار بگذاریم و کینه‌ها را از دلمان بیرون بریزیم، می‌توانیم کشورمان را گلستان کنیم.
سخن پایانی.
نگاه من «ید واحده» است. اگر «ید واحده» باشیم، هر مشکلی را که در کشورمان هست برطرف خواهیم کرد. توصیه من به همه این است: با با هم بودن می‌توانیم مشکلات را برطرف کنیم.