علی صمدی جوان - اولین‌بار، آذر1396 بود که رویدادی استارت‌آپی برای افراد دارای معلولیت به کوشش مؤسسه رعد برپا شد تا آغازی باشد بر ارائه خدمات به جامعه گسترده‌ای از معلولان. و امسال در سومین رویداد توان‌تک که در حاشیه نمایشگاه الکامپ برگزار شد، ساز‌و‌کاری منسجم‌تر و روزآمد‌تر به نمایش گذاشت. این رویداد با حضور جمعی از فعالان حقوق معلولان، جمعی از استارت‌آپ‌های معلولان و همچنین صاحبان کسب‌و‌کار در این حوزه برگزار شد. معرفی فرصت‌های اشتغال در حوزه فناوری اطلاعات و همچنین معرفی معلولانی که دارای استارتآپ هستند، از‌جمله اهداف اصلی توان‌تک بوده است و به همین منظور، امسال مجموعه‌ای از خدمات متنوع بر‌حسب انواع معلولیت‌ها و نیازهای جامعه‌هدف در الکامپ ارائه شدند.
اطلاع‌رسانی و دسترس‌پذیری
استارتآپ نصر، اولین شرکتی بود که با آن روبه‌رو شدیم. این شرکت در حوزه اطلاع‌رسانی برای معلولان فعالیت دارد و تمامی محصولات داخلی و بازارهای جهانی را معرفی می‌کند. رمضانی، مدیر این شرکت، با بیان فعالیت‌های این استارتآپ، از اطلاع‌رسانی مناسب برای اطلاع بیشتر جامعه‌هدف خود سخن گفت و آن را محدود به یک یا چند گونه از معلولیت‌ها ندانست.
قاشق سحرآمیز
شاید فکر کنید اشاره ما به کارتون خاطره‌انگیز خاله‌ریزه و قاشق سحرآمیز است، اما منظورمان، جادوی فناوری‌ای است که شرایط را برای معلولان اختلال مغزی و حتی مبتلایان به سکته‌مغزی فراهم کرده است. استارتآپ فن‌آسا، استارت‌آپی مشهدی است که فناوری را به خدمت توان‌بخشی درآورده و با ساخت قاشقی هوشمند برای طیف اختلال مغزی، غذا‌خوردن را راحت‌تر کرده است. حسن این عملکرد زمانی معلوم می‌شود که بدانیم لرزش دست یک فرد آسیب‌دیده مغزی که بسیار زیاد است، با این راه‌حل به میزان 70درصد کاهش می‌یابد. تاکنون تجاری‌سازی این برند در‌اختیار آمریکا و چین بوده است و اکنون به کوشش جوانان مشهدی، ایران نیز چنین فناوری‌ای دارد؛ باید دانست که این اختراع ایرانی، از افزایش بیش‌از 80درصدی افسردگی جامعه‌هدف خود کاسته است.
فرصت شنیدن مجازی
هاناپ، عنوان یک استارتآپ در حوزه خدمت‌رسانی به ناشنوایان است که مدتی است در آباده استان فارس مشغول فعالیت بوده و موفق شده است فعالیت‌هایش را در کشور گسترش دهد. هاناپ در 4محور به جامعه ناشنوا خدمت ارائه می‌کند: نخست از‌طریق هوش مصنوعی به تشخیص صدا می‌پردازد و با پرسش از کاربر به تأیید یا رد هر صدا اقدام می‌کند که دقت کار را افزایش می‌دهد. ویژگی دوم، حساسیت‌پذیری بالای صداست که می‌تواند کاربر را با صداهایی تقریبا ناشناخته‌تر آشنا کند و به او هشدارهای لازم را بدهد. سومین حسن این نرم‌افزار، تبدیل گفتار به نوشتار (زبان فارسی) است. آخرین خدمت دردسترس این استارتآپ نیز بارکد نام دارد که با اسکن بارکد، نرم‌افزار اطلاعات مربوط‌به بارکد را به‌صورت فیلم با زیرنویس یا زبان اشاره برای فرد ناشنوا به نمایش در‌می‌آورد. هاناپ می‌تواند تجربه‌ای مطلوب برای معلولان خاموش جامعه باشد.
چشم‌های گویا، گوش‌های بینا
حوزه استارتآپ برای نابینایان، قطعا فرصتی تکرار‌نشدنی است. زیرا هرآنچه در گوش آنان بنشیند، قدرتش از دیدن با چشم هم بیشتر است. دراین‌راستا «توانستان‌پکنوما» برای آسان‌سازی بیشتر خدمات به نابینایان، مدعی است از نابینایان حمایت‌های مادی و معنوی می‌کند. پکنوما در حوزه‌هایی همانند معرفی توانایی‌های نابینایان در صنایع دستی و فرهنگی اشتغال دارد. یکی دیگر از توانایی‌های اعلام‌شده در بستر این نرم‌افزار، معرفی نابینایان متقاضی کار به کارفرمایان است. پکنوما این خدمت را به‌رایگان برای جامعه‌هدف خود انجام می‌دهد.
به توانِ تو
«توانیتو» استارت‌آپی برگرفته از معلولان و برای معلولان است. پایه‌گذار این استارتآپ با 98درصد شدت معلولیت و با آگاهی از نیازهای جامعه‌هدف خود، اقدام به راه‌اندازی این کسب‌و‌کار کرده و تبدیل به برند اول استارت‌آپ‌های معلولان شده است. توانیتو به‌دنبال ارائه خدمات عمومی مناسب‌سازی شده برای معلولان در منزل یا محل کار آنان است. این کسب‌و‌کار به‌زودی گسترش بیشتری می‌یابد و بنا به گفته وحید‌رجبلو، پایه‌گذار آن، مشهد یکی از مقصدهای آینده توانیتو برای راه‌اندازی شعبات آن خواهد بود.