گرچه تاریخچه کاخ گلستان به زمان شاه عباس صفوی (۹۸۸ ه.ق) برمی‌گردد و بخشی از سفرنامه پیترو دلاواله (در سال ۱۰۲۸ ه.ق که شهر تهران را با چنارستانی که قصر سلطنتی را احاطه کرده بوده، توصیف نموده است/ سرآغازی بر ارگ سلطنتی) خود مؤید این نکته است و در سلسله‌های بعد کمابیش مورد توجه واقع شده تا اینکه در عهد کریم‌خان‌زند مابین سال‌های ۱۱۷۳ تا ۱۱۸۰ ه.ق نیز این مجموعه با ساخت دیوان‌خانه‌ای دچار تغییرات اساسی گردیده، ولی اهمیت واقعی ارگ را می‌توان به دوران آقامحمدخان‌قاجار نسبت داد. آقامحمدخان در اواخر دوران زندیه و پس از مرگ کریم‌خان (۱۱۹۳ ه.ق) از بحران داخلی ایران استفاده نموده است، ایلات قاجار را از دشت گرگان که مرکز سکونت آنان بود به دامنه‌های جنوبی البرز یعنی ولایات تهران و دامغان سوق داد و سعی کرد که به‌تدریج راه خود را به طرف فارس یعنی مرکز حکومت و قدرت زندیه باز کند. (هرچند لرد کرزن در کتاب «ایران و قضیه ایران»، درباره انتخاب تهران به پایتختی توسط آقامحمدخان و ایجاد مقر سلطنتی در این شهر نزدیک به املاک و مقر طایفه خویش در گرگان و نزدیکی به روس‌ها و تحت مراقبت‌داشتن آن‌ها را جزو عوامل این انتخاب می‌شمارد.) آقامحمدخان بعد از غلبه بر لطفعلی‌خان زند در شعبان ۱۲۰۹ ه.ق به تهران برمی‌گردد و در نوروز ۱۲۱۰ ه.ق به نام پادشاه ایران تا‌ج‌گذاری می‌کند.
