میلیونها سال پیش، آدمها برای تأمین نیازهای خود با مشکلات فراوانی روبهرو بودند اما به کمک خلاقیّت، دست به اختراعات بسیار مهمی زدند که اگر انجام نمیشدند، زندگی ما همچنان مانند انسانهای اولیه باقی مانده بود.
آرشیدا غفاری امسال دانشآموز کلاس هفتم مدرسهی آشنا خواهد بود. او از هفتسالگی با شرکت در مسابقات شطرنج و کسب مقام برتر و سپس رسیدن به موفقیتهای مختلفی در حوزههای فرهنگی، ورزشی و فکری به استعداد خود پی برده است و اکنون با اختراع یک روبات نویسنده، جزو برترینهای جشنوارهی بینالمللی ابنسیناست. گفتوگوی ما با آرشیدا را میخوانید.
آرشیداجان، از نخستین موفقیت خود برایمان بگو.
نخستین تجربهام از موفقیت را سال ۱۳۹۶ با تشویقهای استادم آقای جلال حسینیعطار در مسابقات شطرنج بهدست آوردم.
پس از آن، کلاس دوم، در رشتهی کتابخوانی و سپس در طرح «عید و داستان» برتر ناحیه شدم.
سال ۹۸ در رشتهی ژیمناستیک و سال بعد در رشتهی بسکتبال موفق به کسب مقام سوم ناحیه و همچنین دیپلم افتخار جشنوارهی بینالمللی ریاضیات کانگورو در ایران شدم.
سال ۱۴۰۰ در کلاس پنجم با مشورت و راهنمایی معلمم، خانم افسانه افشار کردستانی، با ساخت روبات نویسندهی «همراه دستهای من» در جشنوارهی جابربنحیان در بخش فرصتهای متنوع یادگیری در محور طراحی و ساخت، موفق به کسب رتبهی سوم ناحیه شدم.
سپس در جشنوارهی بینالمللی ابنسینا با همین طرح شرکت کردم و مدارک بینالمللی مربوط به اختراعم را در سال ۱۴۰۱ به دست آوردم.
دربارهی «همراه دستهای من» و اولین جرقهی این اختراع برایمان توضیح میدهی؟
بهنظرم، اختراعات و کشفیات در مرحلهی اول از یک ذهن جستوجوگر و کنجکاو شروع میشوند. من هم همیشه به اختراع وسایل مورد نیاز مردم فکر میکنم و بیشتر دوست دارم برای معلولان و آسان کردن شرایط سخت زندگی آنها تلاش کنم.
در بیشتر مواقع، مشکلات توانیابان را بررسی میکنم تا جرقهای در ذهنم ایجاد شود. ماشین نویسندهی خانگی «همراه دستهای من» را با تلفیقی از دو دستگاه مکانیکی و الکترونیکی (مکاترونیک) با هدف استفادهی ارزانتر و آسانتر طراحی کردم.
این نویسندهی خانگی میتواند برای آسان شدن آموزش و یادگیری افراد نابینا با کیبورد بریل و همچنین افراد ناشنوا با هدف انتقال بیانی و نوشتاری حتی در خانه استفاده شود.
همچنین برای نامهنگاریهای رسمی و غیررسمی، انجام تکالیف دانشآموزی و دانشجویی، طراحیهای ساده، لوگو و حروف میتواند در مسیر خدمت به دانش استفاده شود.
فقط به فعالیتهای علمی علاقهمندی؟
خیر، علاقهی بسیاری به ورزش، موسیقی و بازیهای فکری و روباتیک دارم و به آنها هم میپردازم. البته انتخاب این حوزه از فعالیت علمی هم بخشی از علاقهمندی خودم به اختراع است و همیشه دوست دارم ذهنم را به چالش بکشم تا به بخشهای ناشناختهی قلمرو ذهن ورود پیدا کنم.
علاوه بر این، بیشتر اوقات در اتاقم به آزمایش و مطالعه مشغولم.
تعطیلات تابستان را بیشتر دوست داری یا سال تحصیلی؟
بهنظرم همهی بچهها تابستان را دوست دارند اما من در این تابستان تقریبا روزی سه ساعت را به مطالعهی دروس و تستهای هوش و تحلیل آنها اختصاص دادم و روزانه دو ساعت از وقتم را به مطالعهی غیردرسی که معمولا شامل کتابهای بسیار پرفروش دنیا در زمینهی داستان است پرداختم.
از بازگشایی مدرسه نیز بسیار خوشحالم زیرا در مدرسهای که من تحصیل میکنم، همگی اعضای یک خانواده هستیم و همیشه در طول تحصیل، فعالیتهای ورزشی و هنریام را همزمان با درسهای مدرسه دنبال میکنم اما همه تلاشم برای سال تحصیلی جدید تمرکز روی درسهایم خواهد بود.
از برنامههای آینده و خواستههایت برایمان بگو.
دوست دارم در زمینهی ثبت اختراع فعالیتهای زیادی انجام دهم و از آنجا که به علم پزشکی علاقهمند هستم، بیشتر در این زمینه مطالعه میکنم.
از همسالانم نیز میخواهم حتما در زمینهی علایق علمی و اکتشافی مشترکشان با یکدیگر صحبت کنند و کار پژوهشی و تحقیقاتی را به صورت گروهی انجام دهند.
سختکوشی و هدفمند بودن، راز اصلی موفقیت است. در پایان، از خانوادهام که همیشه مرا باور داشتهاند و مسیر پیشرفتم را فراهم میکنند سپاسگزارم.
از مسئولان محترم هم تقاضای اختصاص بودجهی مناسب برای کمک به پیشرفت و اجرای پروژههای خلقشده از سوی دانشآموزان و ایجاد فضاهای همفکری و کار گروهی برای علاقهمندان به خلق و نوآوری را دارم.