این روز‌ها که عصبانیت، تمسخر و جوک‌سازی بخشی از واکنش‌های شهروندان به گرانی خودرو‌های داخلی و رسیدن پراید به قیمت ۹۰ میلیون تومان شده است،...
محسن موسوی‌زاده/شهرآرانیوز - ... این سؤال به وجود می‌آید که چطور در مدت کمتر از ۵ سال قیمت این خودرو از ۲۱ میلیون تومان به ۹۰ میلیون تومان افزایش یافت؟ و در این بازه زمانی چه تناسبی بین میزان افزایش قیمت خودرو و سطح درآمد‌ها وجود دارد؟
قیمت خودرو از آن جمله شاخص‌هایی است که مستقیما با زندگی عمومی سروکار دارد و پیگیری تغییرات آن از دغدغه‌های افکارعمومی است. در همین زمینه قیمت محصولات ۴ شرکت خودروسازی کشور، در خودرو‌های پرتقاضای بازار، از سال ۹۱ تا اردیبهشت ۹۹، به‌طور میانگین رشد ۳۰۰ درصدی را تجربه کرده است که بین این ۴ خودروساز (ایران‌خودرو، سایپا، پارس‌خودرو و گروه بهمن) محصولات پارس‌خودرو با ۳۶۰ درصد، محصولات سایپا با ۳۴۰ درصد، محصولات گروه بهمن با ۲۸۱ درصد و محصولات ایران‌خودرو با ۲۸۰ درصد به ترتیب بیشترین افزایش قیمت را در دوره مذکور تجربه کرده‌اند. یکی از ویژگی‌های اقتصاد ایران، فعالیت پرسود دلالان در بازار‌هایی همچون بازار خودرو است. قیمت‌ها در این بازار‌ها آن چیزی نیست که ماحصل تعادل بین عرضه و تقاضا باشد، بلکه قیمت‌ها همواره با کنترل عرضه یا تقاضا از سوی دلالان شکل می‌گیرد. این موضوع در بازار خودرو به‌خوبی دیده می‌شود، مقایسه قیمت خودرو‌ها در بازار و قیمت کارخانه نشان می‌دهد اختلاف قیمت بازار و کارخانه در اغلب خودرو‌های ۲ شرکت بزرگ خودروسازی ایران بین ۴۰ تا ۶۰ درصد است که همین امر شائبه وجود دست‌های پشت‌پرده را در بازار خودرو تقویت می‌کند. برای مثال تفاوت قیمت بازار و کارخانه پژو GLX ۴۰۵ این روز‌ها به ۵۲ میلیون تومان می‌رسد. خودرو سمند نیز با تفاوت قیمتی ۵۶ میلیون تومان و تیبا ۲ با تفاوت ۳۹ میلیون تومان به فروش می‌رسد.
با ۹۰ میلیون سال ۹۲ و ۹۷ چه خودرو‌هایی می‌شد خرید؟
در حالی این روز‌ها قیمت پراید به ۹۰ میلیون تومان رسیده است که در سال ۱۳۹۲، مزدا ۳.New در بازار آزاد ۸۳ میلیون تومان، هیوندای i۲۰، ۸۵ میلیون تومان، سراتو کوپ ۱۶۰۰، ۱۰۳ میلیون تومان، تویوتا کرولا ۱۲۳ میلیون تومان، لیفان X۶۰، ۷۰ میلیون تومان، ام‌وی‌ام ۵۳۰، ۳۹ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان، جنسیس کوپه، ۱۴۵ میلیون تومان، سراتو ۲۰۰۰، ۱۱۰ میلیون تومان و پیکانتو، ۷۳ میلیون تومان قیمت داشتند.
در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۷، هایما S۷، ۱۱۰ میلیون تومان، میتسوبیشی میراژ ۲۰۱۸، ۱۱۱ میلیون تومان، مزدا ۳ جدید صندوقدار، ۱۴۸ میلیون تومان، بسترن B۳۰، ۷۱ میلیون تومان، ام‌وی‌ام ۳۱۵ هاچ بک، ۵۳ میلیون تومان، ام جی GT، ۱۱۳ میلیون تومان، بی‌وای‌دی F۳، ۵۶ میلیون تومان، پژو ۳۰۱، ۱۰۴ میلیون تومان، جک S۳، ۸۸ میلیون تومان، چری تیگو ۵، ۱۱۵ میلیون تومان، سانگ یانگ تیوولی، ۱۵۸ میلیون تومان قیمت داشته‌اند.
مقایسه با دبی، هند، اروپا و آمریکا
در حالی این روز‌ها خودروسازان برای عرضه خودرویی با کیفیت پراید بر سر شهروندان منت می‌گذارند که مقایسه بازار ایران و سایر بازار‌ها نشان‌دهنده بسته بودن انتخاب خرید توسط خریداران ایرانی است. اگر قیمت پراید را ۹۰ میلیون تومان در نظر بگیریم، براساس درهم ۴۴۵۰ تومان، ۲۰ هزار و ۲۲۴ درهم می‌شود. اکنون در دبی هیوندای i۱۰، ۳۵ هزار درهم به فروش می‌رسد.
براساس یورو ۱۷ هزار و ۷۵۰ تومان، قیمت پراید در بازار، ۵۰۷۰ یورو می‌شود. اکنون در کشور‌های اروپایی، بنز آ ۱۵۰ (Benz A۱۵۰) مدل ۲۰۰۶، رنو لاگونا (Renault Laguna) مدل ۲۰۱۰، پژو ۶۰۷ (Peugeot۶۰۷) مدل ۲۰۰۸، اوپل کورسا (Opel Corsa) مدل ۲۰۱۱، سیتروئن سی ۱ (Citroen C۱) مدل ۲۰۱۰، پژو ۱۰۷ (Peugeot۱۰۷) مدل ۲۰۱۲ با قیمت ۴۰۰۰ یورو عرضه می‌شوند. اگر قیمت پراید را به دلار آزاد تبدیل کنیم حدود ۶ هزار دلار می‌شود. پژو ۲۰۶ نیز ۸۰۰۰ دلار می‌شود.
اکنون در امریکا هیوندای ایکاس مدل ۲۰۱۱، ۸۹۰۰ تا ۱۰۸۰۰ دلار، اینفینیتی ام ۳۷ مدل ۲۰۱۰، ۷۵۰۰ تا ۹۲۰۰ دلار، فولکس واگن سی‌سی مدل ۲۰۱۴، ۸۹۰۰ تا ۱۰ هزار و ۹۰۰ دلار و تویوتا اوالون مدل ۲۰۱۱، ۸۷۰۰ تا ۱۰ هزارو ۵۰۰ دلار عرضه می‌شوند.
در هند نیز اکنون، خودرو تاتا‌تیاگو با جعبه‌دنده دستی ۶۰۰۰ دلار و نسخه آپشنال مجهز به گیربکس اتوماتیک، ناوبری ماهواره ای، نمایشگر لمسی، کیسه هوای ردیف جلو و سان‌روف درحدود ۸۰۰۰ دلار قیمت دارد. داتسون گو ۶۰۰۰ دلار، هیوندای سانترو دنده‌دستی حدود ۶۰۰۰ دلار، نسل جدید رنو کوئید حدودا ۳،۸۰۰ دلار، ارزان‌ترین مدل ردی گو ۳،۳۰۰ دلار و قیمت دارد.
دستور رئیس‌جمهور برای رسیدگی به بازار خودرو
رئیس‌جمهور با اشاره به ضرورت انجام نظارت‌های دقیق برای کنترل قیمت کالاها، بر لزوم اقدام سریع و قاطع وزارت صمت با همکاری اصناف تأکید کرد. به گزارش باشگاه خبرنگاران، حجت‌الاسلام حسن روحانی در گفتگو با رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت، رسیدگی فوری به موضوع افزایش قیمت خودرو را بسیار حائز اهمیت دانست و با اشاره به اینکه تاکنون ۲ بار در جلسات ستاد اقتصادی دولت این موضوع مورد بحث و بررسی قرار گرفته و بر ضرورت نظارت و کنترل دقیق بر قیمت خودرو تأکید شده است، گفت: افزایش قیمت خودرو به این شکل خلاف مصوبه ستاد اقتصادی دولت است و پذیرفتنی نیست و وزارت صمت موظف است سریعا برای کنترل این موضوع وارد شود و با هرگونه اقدام متخلفانه در افزایش قیمت خودرو مقابله کند.