حمیده ذاکری | شهرآرانیوز؛ حالا وقتش است؛ وقت بیرون آوردن پرچم عزا و نصب سیاهی به درودیوار خانه، وقت خبر کردن اهالی محل و روشن کردن سماور روضه، وقت نشستن پای منبر حاج‌آقای روضه‌خوان و ریختن اشکی در عزای مادر سادات. ۱۳جمادی‌الاول (به روایت ۷۵روز پس از رحلت پیامبر اکرم (ص)) سالروز شهادت حضرت ام‌الائمه فاطمه‌زهرا (س) است.
سالروز آماده کردن رخت عزا و مهیا شدن برای برپا کردن خیمه عزای زهرای‌مرضیه (س)؛ خیمه‌ای که ما مشهدی‌ها از قدیم‌الایام بر گرد حرم مطهر علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع) به یاد مادر گرامی‌شان برپا می‌کنیم؛ مادری که پرداختن به شأن و مقام باعظمتش و بیان فضایل و کراماتش، بخش برجسته‌ای از معارف و سیره ائمه‌اطهار (ع) به‌خصوص امام هشتم شیعیان است. این امام بزرگوار در روایات متعددی از مادر بزرگوارشان سخن گفته‌اند که در ادامه برخی سخنان ایشان را مرور می‌کنیم.
حضرت زهرای‌مرضیه (س) را امروز شاید ما با نام‌ها و القاب متعدد بخوانیم، اما نام اصلی‌شان فاطمه بود و با توجه به فضایل و ویژگی‌های متعددی که داشتند، برای آن حضرت القاب بسیاری در منابع اسلامی ذکر شده است. ازجمله، زهرا، صدیقه، محدثه، بتول، منصوره، طاهره، زکیه، مبارکه، راضیه، مرضیه، سیده‌نساء‌العالمین و ام‌ابیها.
آری، نامش فاطمه بود؛ نامی که در تفسیر و توضیحش حضرت امام‌رضا (ع) در روایتی از جدشان این‌گونه فرموده‌اند: «نام دخترم را فاطمه نهادم؛ زیرا خداوند او و محبان او را از آتش جهنم جدا و دور نگه داشته است». همچنین در حدیث دیگری از امام‌رضا (ع) که نزدیک به همین مضمون از پیامبر نقل شده، آمده است: «نام او را فاطمه نهادم تا او و فرزندانش از آتش دوزخ حفظ و در امان باشند».
عالم آل‌محمد (ع) در حدیثی به نقل از پیامبر (ص) عبارت «افضل نساء اهل الارض» و «سیده نساء‌العالمین» را برای حضرت زهرا (س) به‌کار برده‌اند که نشان از بزرگی ایشان در تمام اهل زمین و برتری ایشان بر همه زنان جهان است. همچنین ایشان در روایتی دیگر در وصف مادرشان چنین فرموده‌اند: «کانت لنا امّ‌صالحه: برای ما مادری صالحه بود» (الطرائف، ص ۲۵۲).
این امام بزرگوار در روایتی دیگر نور حضور مادرشان را برتر از نور ماه دانسته‌اند. در این خصوص از شیخ‌صدوق نقل می‌خوانیم: حضرت رضا (ع) در ضمن حدیثی طولانی فرموده‌اند: «فاطمه همواره چنین بود که، چون هلال ماه رمضان طلوع می‌کرد، نور او بر نور هلال، غالب می‌آمد و در نتیجه هلال ناپدید می‌گشت، اما هنگامی که فاطمه غایب می‌شد، هلال ماه مبارک، ظاهر و آشکار می‌شد» (فضائل شهر رمضان و بحارالانوار، ج ۴۳، ص۵۶).
حضرت رضا (ع) از پدران بزرگوار خود از حضرت علی (ع) نقل می‌کنند که پیامبر خدا (ص) به من فرمود:ای علی! عده‌ای از بزرگان قریش، مرا درباره ازدواج فاطمه، سرزنش کرده و گفتند فاطمه را از تو خواستگاری کردیم، او را از ما دریغ داشتی و به همسری علی درآوردی. به آنها گفتم: به خدا سوگند! من از پیش خود در این‌باره مخالفت نکردم و به نظر شخصی، او را به ازدواج علی درنیاوردم، بلکه خداوند با ازدواج شما مخالفت و با ازدواج علی موافقت فرمود.
جبرئیل بر من نازل شده، گفت:ای محمد! خداوند عزوجل می‌فرماید: اگر علی (ع) را نمی‌آفریدم، روی زمین کفو و هم‌شأنی برای دخترت فاطمه یافت نمی‌شد. نه‌فقط امروز که از زمان آدم تا انقراض عالم، فاطمه کفوی نداشته است و نخواهد داشت. (مسندالرضا، ج یک، ص ۱۴۱، حدیث ۱۷۷).
نامش فاطمه است؛ نامی متبرک با القابی متبرک‌تر، اما برای ما شیعیانش همه این نام‌ها یک رنگ دارد؛ رنگ غم؛ رنگ مرقدی که در تاریخ گم شده است و جز اولاد مبارکش، نشانش را نمی‌دانند. این نقلی است که بسیاری از علمای دین گفته‌اند؛ به‌ویژه که حضرت فاطمه (س) توصیه و سفارش بر مخفی ماندن محل دفن خود داشته‌اند. با این وجود از چهار مکان به‌عنوان مرقد احتمالی این بانوی بزرگ یاد شده است؛ روضه پیامبر، خانه حضرت زهرا (س)، قبرستان بقیع و خانه عقیل.
در این میان روایتی از امام رضا (ع) وجود دارد که دفن حضرت زهرا (س) را در خانه خودشان محتمل‌تر نشان می‌دهد. شیخ صدوق (ره) نقل کرده است که احمدبن‌محمد بن‌ابی‌نصر می‌گوید: از حضرت ابوالحسن، علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع)، درباره قبر حضرت فاطمه (س) پرسش کردم، حضرت فرمود: «آن حضرت در خانه خود به خاک رفت، پس، چون بنی‌امیه مسجد را توسعه دادند، آن خانه هم جزو مسجد شد». (عیون اخبارالرضا، ج یک، ص۳۱۱).