موسوی زاده- سلطانی/ شهرآرانیوز - تخلف و تقلب در بازار همیشه بوده است. وقتی یک کالا گران شود، آن وقت حاشیه سود برای تولید کالای تقلبی ایجاد می‌شود. تولید کالای تقلبی هزینه‌ای دارد که تنها در صورت گرانی یک محصول به صورت ویژه توجیه پیدا می‌کند. بعد از خروج برند‌های خارجی به‌طور رسمی از بازار لوازم خانگی ایران، قیمت محصولات آن‌ها شیب افزایشی به خود گرفت و هنوز هم این روند رشد قیمتی متوقف نشده است. گرانی محصولات تولیدکنندگان داخلی لوازم داخلی نیز موجب شده است شیب رشد قیمت در برند‌های خارجی شدیدتر شود. بر اساس بررسی‌های صورت‌گرفته توسط شهرآرا و تأیید اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی مشهد از ابتدای سال تاکنون بیش از ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش قیمت در انواع محصولات خانگی، اعم از تلویزیون، یخچال، لباس‌شویی و سایر لوازم برقی خرد، صورت گرفته است.
این در حالی است که افزایش قیمت محصولات خارجی به مراتب بیشتر از نمونه‌های مشابه داخلی بوده است. به عنوان مثال یخچال و فریزر ساید‌بای‌ساید سامسونگ با افزایش ۵۵ درصدی نسبت به ۳ ماه گذشته اکنون در بازار به قیمت ۳۵ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. از سوی دیگر کالای مشابه داخلی این محصول با برند کره‌ای افزایش ۲۱ درصدی را طی ۳ ماه گذشته تجربه کرده است و اکنون ۲۸ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.
این بلبشو قیمتی در کنار شایعه فروش محصولات تقلبی در بازار باعث شده است وزارت صنعت معدن و تجارت گروه لوازم خانگی را نیز در سامانه استعلام قیمت ۱۲۴ وارد کند. همچنین طرح شناسه‌دار کردن لوازم خانگی نیز از ابتدای تیر‌ماه به صورت رسمی و اجباری درمی‌آید و بعد از آن کالا‌های فاقد شناسه به عنوان کالای قاچاق از سطح بازار جمع‌آوری می‌شود. این در حالی است که تاکنون درج قیمت همه کالا‌ها در سامانه ۱۲۴ و شناسه‌دار بودن تمامی اجناس لوازم خانگی الزامی نبود.
حکم‌فرمایی بُنکدار‌ها بر بازار
آشفته‌بازار لوازم خانگی بهانه‌ای شد تا به ۲ بازار مهم استان سر بزنیم و از نزدیک وضعیت عرضه این اجناس را رصد کنیم. اگر تا چندی پیش خیابان سعدی یکی از مهم‌ترین مراکز عرضه لوازم‌خانگی مشهد بود و انواع و اقسام محصولات داخلی و خارجی در آن عرضه می‌شد، پس از تغییر شرایط اقتصادی، گرمای کسب‌و‌کار در این خیابان به سرما تبدیل شده است. این روز‌ها برخلاف سال‌های گذشته نه تنها از برگزاری جشنواره‌های فروش در این خیابان خبری نیست، بلکه پیدا کردن برند مورد نظر نیز سخت است و بعضا مشتریان مجبور می‌شوند با قیمت بیشتری کالای مورد نظر خود را خریداری کنند. «کالا‌ها دست کلی‌فروش‌هاست و آن‌ها هر قیمتی دلشان می‌خواهد، اعلام می‌کنند.» این را یکی از فروشندگان لوازم خانگی در خیابان سعدی به ما گفت. این فروشنده با بیان اینکه در بازار اجناس خارجی پیدا نمی‌شود و باید از طریق بنکداران دریافت شود، گفت: بُنکدار‌ها نیز با آگاهی از کمبود کالا‌های خارجی در بازار با هر میزان سودی که بخواهند کالا‌ها را به واحد‌های صنفی می‌فروشند. این فروشنده به یکی از مدل‌های تلویزیون خارجی اشاره کرد و گفت: این مدل در اسفندماه ۵ میلیون تومان قیمت داشت، اما اکنون ۹ میلیون تومان قیمت‌گذاری شده است.
وضعیت بازار اطلس هم بهتر از خیابان سعدی نیست. براساس مشاهدات شهرآرا فروشندگان و خریداران از آشفتگی این بازار و تغییرات لحظه‌ای آن گله دارند و از آینده و بلاتکلیفی این بازار نگران‌اند و خواهان ساماندهی بازار هستند. به گفته فروشنده‌ها بیشتر اجناس حدود ۸۰ درصد افزایش قیمت داشته‌اند. محصولات تولید داخل نیز تا ۶۰ درصد گران شده‌اند. البته به گفته خریداران، برخی فروشندگان برای سوءاستفاده از شرایط موجود و کسب سود بیشتر در تغییر مداوم قیمت‌ها نقش دارند. در مجتمع تجاری اطلس، اجناس کره‌ای به ندرت پیدا می‌شوند و اجناس خارجی هم به گفته بازاریان نسبت به قبل از عید ۸۰ تا ۱۰۰ درصد افزایش قیمت داشته‌اند. به عنوان مثال یک مدل یخچال خارجی که تا پیش از عید ۱۲ میلیون قیمت داشته، اکنون به ۲۲ میلیون تومان رسیده است. اما فروشندگان لوازم خانگی درباره کالا‌های قاچاق یا تقلبی به خبرنگار شهرآرا هشدار می‌دهند، کالا‌هایی که با نام برند خارجی به فروش می‌رسند، اما در باطن همان کالا‌های تولید داخلی هستند که کیفیت مورد قبولی هم دارند و تشخیص غیراصل بودن آن‌ها برای مصرف‌کننده سخت است. توصیه اغلب کارشناسان برای پیشگیری از افتادن در این دام این است که مصرف‌کنندگان به گارانتی معتبر محصول دقت کنند و کالای مورد نظرشان را از فروشگاه‌های معتبر تهیه کنند.
بازار لوازم خانگی در رکود است
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی در‌این‌باره به شهرآرا گفت: از ابتدای سال ۹۸ هیچ‌گونه واردات لوازم خانگی نداشتیم و این اجناسی که با برند ال‌جی و سامسونگ به فروش می‌رود یا تتمه انبارهاست، یا کالای قاچاق و تقلبی.
رضا رزقیان‌مقدم ادامه داد: فروشگاه‌های معتبر این‌گونه کالا‌های متفرقه را ندارند و در صورت مشاهده بازرسان سازمان صمت و اتاق اصناف برای برخورد با فروشندگان این کالا‌ها ورود پیدا می‌کنند. وی با اشاره به شنیده‌های شهرآرا درباره اینکه برخی کالا‌های تولید داخل با نصب برند خارجی به قیمت‌های گزاف فروخته می‌شود، گفت: فروشندگان معتبر چنین محصولاتی را نمی‌فروشند، اما هیچ بعید نیست کالا‌هایی که صبح‌های زود یا عصر‌های دیرهنگام توسط باربری جا‌به‌جا می‌شوند کالای متفرقه و قاچاق باشند.
رزقیان با اشاره به افزایش ۲۵ تا ۳۰ درصدی قیمت کالا‌های ایرانی از ابتدای سال گفت: از ابتدای سال طی چند مرحله افزایش قیمت‌ها اتفاق افتاده است. هنوز افزایش قیمت جدیدی نداریم، مگر اینکه محصولی با کد جدید و قیمت جدید وارد بازار شود. این گرانی‌ها و کاهش قدرت خرید باعث شده است که در بازار رکودی شدید حاکم شود.
همچنین دیروز عباس تابش، رئیس سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اعلام کرد که در قیمت‌های لوازم خانگی بازنگری شده است و تلویزیون حداکثر ۲۰ درصد و سایر لوازم خانگی حداکثر ۲۵ درصد مجاز به افزایش قیمت نسبت به بهمن سال ۱۳۹۸ هستند.