به گزارش شهرآرانیوز، گروه موسیقی «فراهان» به سرپرستی محمدعلی مستشارزاده، نوازنده سنتور، امروز اولین اجرای خود را در فرهنگسرای جهاد دانشگاهی مشهد برگزار می‌کند. این گروه که فعالیت خود را از دو سال پیش آغاز کرده، اکنون با هشت عضو، اجرای موسیقی اصیل ایرانی را در دستور کار دارد.
محمدعلی مستشارزاده درباره مسیر شکل‌گیری این گروه توضیح می‌دهد: «فراهان» کار خود را با چهار عضو آغاز کرد و در ادامه، با جذب نوازندگانی حرفه‌ای و متعهد به ترکیب کنونی خود رسید. جمع کردن یک تیم هشت‌نفره برای ساز‌هایی همچون نی، تار، کمانچه، عود، تنبک و آواز در مشهد چالش‌برانگیز بوده است.
وی می‌گوید: به‌ویژه در مورد ساز‌هایی مانند کمانچه، که تعداد نوازندگان حرفه‌ای آن در شهر کم است، جذب اعضای جدید زمان‌بر بود. اما خوشبختانه با تلاش‌های فراوان، اکنون به ترکیبی هماهنگ دست پیدا کرده‌ایم.
یکی از چالش‌های جدی گروه، عدم ثبت رسمی نام «فراهان» در سامانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. مستشارزاده با اشاره به این موضوع توضیح می‌دهد: حدود یک سال است که برای ثبت نام گروه تلاش کرده‌ایم، اما به دلایلی که هیچ‌گاه شفاف اعلام نشده، این امر ممکن نشده است. با وجود این، تلاش ما برای ادامه فعالیت متوقف نشد و برنامه‌های خود را پیش بردیم.
سرپرست این گروه موسیقی درباره وضعیت دریافت مجوز برای اجرا در مشهد بیان می‌کند: سال گذشته دریافت مجوز پروسه زمان‌بری بود، اما امسال این روند بهبود یافته است. با این حال، همچنان محدودیت‌هایی وجود دارد که باید برطرف شود.
مستشارزاده همچنین از محدودیت سالن‌های اجرای موسیقی در مشهد به‌عنوان یکی از معضلات بزرگ یاد می‌کند و توضیح می‌دهد: مشهد به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شهر‌های کشور، تنها یک سالن مناسب برای اجرای موسیقی دارد. این موضوع باعث می‌شود گروه‌ها برای اجرای برنامه‌های خود با مشکلات زیادی مواجه شوند. حداقل باید چند سالن دیگر به این منظور اختصاص پیدا کند تا شرایط برای گروه‌های موسیقی بهتر شود.
گروه موسیقی «فراهان» تا کنون اجرا‌هایی در جشنواره موسیقی تهران، کرج داشته است. او با اشاره به این تجربه‌ها می‌گوید: این اجرا‌ها به ما کمک کرد تا توانایی‌های گروه را ارتقا دهیم و برای اجرای امروز در مشهد آماده‌تر شویم.
سرپرست این گروه موسیقی ضمن امیدواری و استقبال از اجرای امروز در مشهد توضیح می‌دهد: ما تلاش می‌کنیم با حفظ اصالت موسیقی ایرانی، سهمی در ارتقای فرهنگ هنری این شهر داشته باشیم.
گروه موسیقی «فراهان» برنامه دارد تا با برگزاری کنسرت‌های بیشتر در شهر‌های مختلف، جایگاه خود را در میان گروه‌های موسیقی ایرانی تثبیت کند. مستشارزاده در پایان تاکید می‌کند: هنوز کار‌های زیادی برای رشد موسیقی در مشهد باقی مانده است. امیدوارم با همفکری هنرمندان و مسئولان، بتوانیم موانع موجود را برطرف کنیم و فضایی بهتر برای گروه‌های موسیقی ایجاد شود.
ایرج طوفان درباره نوآوری در موسیقی ایرانی خاطر نشان می‌کند: نوآوری را نمی‌توان بر هیچ بنا کرد. گذشتگان مسیر موسیقی ایرانی را تا امروز هموار کرده‌اند و اکنون هر نوازنده یا آهنگ‌ساز با توجه به ادراک خود این راه را ادامه می‌دهد. نوآوری باید در ادامه سنت باشد و این اصل در قطعاتی که اجرا می‌کنیم نیز صدق می‌کند.
او توضیح می‌دهد که آثار اجراشده توسط گروه‌شان شامل قطعاتی کلاسیک از موسیقی اصیل ایرانی و قطعاتی نو است که در عین طراوت، با دستور زبان موسیقی ایرانی ساخته شده‌اند.
طوفان نقش هر ساز در گروه را به حلقه‌ای از یک زنجیر یا قطعه‌ای از یک پازل تشبیه می‌کند و می‌گوید: بهترین حالت نقش‌آفرینی یک ساز در گروه این است که در عین حفظ بیان شخصی خود، در گروه حل شود. این هماهنگی باعث می‌شود که صدای واحد و یکدستی از گروه به گوش برسد.
او تاکید می‌کند که این هماهنگی به معنای از بین رفتن هویت ساز یا نوازنده نیست، بلکه سازها باید به گونه‌ای با یکدیگر در تعامل باشند که موسیقی گروهی جلوه‌ای کامل و منسجم داشته باشد.
این نوازنده تار با تاکید بر اهمیت حفظ اصالت در موسیقی ایرانی می‌گوید: نوآوری و خلاقیت زمانی ماندگار خواهند بود که بر پایه اصول و سنت‌های موسیقی اصیل بنا شوند. نقش هر نوازنده این است که در ادامه راه پیشینیان، سهم خود را در ارتقای موسیقی ایرانی ایفا کند.
او درباره قطعات بدون کلام تصریح می‌کند: برای من ملودی زیبا و حفظ طراوت قطعه اهمیت زیادی دارد. قطعاتی که به دلیل تکرار زیاد دست‌فرسود شده‌اند، ممکن است جذابیت خود را برای شنونده از دست بدهند. بنابراین، انتخاب قطعاتی با تازگی و گیرایی برای مخاطب بسیار مهم است.
طوفان در توضیح معیار‌های خود برای انتخاب قطعات باکلام، علاوه بر زیبایی ملودی و زبان قوی شعر، به اهمیت هم‌نظر بودن با شاعر اشاره می‌کند و می‌گوید: برای من مهم است که با شاعر هم‌نظر باشم. به این ترتیب، هنگام اجرای قطعات، گویی از زبان شاعر با مخاطب صحبت می‌کنم. این ارتباط عمیق باعث می‌شود پیام اثر به شکلی اصیل‌تر به شنونده منتقل شود.
او در ادامه به معرفی قطعاتی که در اجرای پیش‌روی گروه‌شان اجرا خواهند شد، می‌پردازد و توضیح می‌دهد: در این برنامه، قطعه‌ی «شب» ساخته استاد کیانی‌نژاد با شعری از قدسی مشهدی، قطعه «گون» ساخته‌ی استاد مشکاتیان با شعری از استاد شفیعی کدکنی و همچنین ساز و آواز گروهی با شعری از سایه اجرا خواهند شد. این آثار ویژگی‌های موردنظر من را دارا هستند و امیدوارم مخاطبان نیز با آنها ارتباط برقرار کنند.
طوفان در پاسخ به این سوال که آیا فضای موسیقی مشهد پذیرای موسیقی سنتی است، می‌گوید: اگر بخواهم به این وضعیت نمره‌ای بین صفر تا ۱۰ بدهم، به نظر من در بهترین حالت این نمره چیزی حدود ۳ است. علتش این است که سلیقه موسیقایی مردم بر مبنای آنچه به آنها ارائه می‌شود، شکل می‌گیرد، پرورش پیدا می‌کند و تقویت می‌شود.
او با تاکید بر ارتباط میان موسیقی و فرهنگ بومی، توضیح می‌دهد: مردم هر شهر یا منطقه، موسیقی محلی خود را بیشتر از انواع دیگر می‌پسندند. مثلاً فردی آذربایجانی با موسیقی ترکی ارتباط بهتری برقرار می‌کند یا منِ خراسانی، وقتی نوای دوتار حاج قربان را می‌شنوم، برایم متفاوت از صدای تنبور علی‌اکبر مرادی است. این پیوند عمیق میان موسیقی و هویت منطقه‌ای اهمیت زیادی دارد.
این نوازنده موسیقی در پایان اظهار امیدواری می‌کند که با ارائه و اجرای مداوم موسیقی سنتی و برنامه‌هایی برای آشنایی مردم با این هنر اصیل، سلیقه موسیقایی جامعه ارتقا یابد و پذیرش موسیقی سنتی در مشهد افزایش پیدا کند. او بر این باور است که موسیقی سنتی ایرانی، به‌عنوان بخشی از هویت فرهنگی کشور، نیازمند حمایت بیشتری از سوی مردم و مسئولان است.