با وجود اینکه قیمت دلار افزایش یافته و همچنان تقاضا برای عرضه وجود دارد، اما کالا‌های اساسی در بازار لوازم خانگی مشهد کمیاب است
ملیحه فلاح / شهرآرانیوز، ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۲۰ هزار تومان؛ قیمت دلار را می‌گویم؛ البته تا لحظه تهیه این گزارش نرخ آن یک گام کوچک به عقب برداشت و بالاخره بعد از چند روز پا را از کانال ۲۰ هزار تومان پس کشیده و حالا قیمت آن در بازار آزاد به ۱۹ هزار و۲۰۰ تومان رسیده است. اکنون مثل بیشتر روز‌های سال‌های اخیر حرف و حدیث درباره دلار نقل محفل خیلی‌ها شده است.
برای درک تأثیر دلار در زندگی روزمره خود لازم نیست در صنف خاصی مشغول به کار باشید، حتی اصلا لازم نیست که به کاری مشغول باشید، چون دلار چنان در شریان زندگی اقتصادی ایرانی‌ها وارد شده که تأثیر آن بر همه آشکار است. حالا که از حدود ۲ هفته گذشته موتور افزایش قیمت دلار با قدرت بیشتری شروع شده است، سعی داریم گوشه‌ای از وضعیت خرید و فروش و تغییر قیمت‌ها در اصناف مختلف را بررسی کنیم. در همین راستا این گزارش را به گوشه‌ای از بازار لوازم‌خانگی و تأثیر دلار بر آن اختصاص دادیم.
شاید فکر کرده باشید که افزایش قیمت دلار باعث کاهش تقاضا در بازار شده، اما این موضوع به اذعان بیشتر کسبه خیابان سعدی، حداقل برای بازار لوازم خانگی اشتباه بوده و برعکس در این مدت میزان تقاضا بیشتر هم شده است. اما همان‌طور که می‌دانید تقاضا یک طرف از الاکلنگ بازار کالاست که معمولا به دنبال بالا رفتن آن عرضه سقوط و به دنبال آن قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند.
البته کاهش عرضه در محصولات لوازم خانگی هنوز به بدنه بازار خیابانی نرسیده است، اما در
۲ روز گذشته عرضه آنلاین این کالا‌ها در بسیاری از سایت‌ها با کاهش چشمگیری همراه بوده است. نکته شایان توجه این ماجرا خوردن برچسب ناموجود بر روی بسیاری از کالا‌ها با برند ایرانی و شائبه احتکار توسط تولیدکننده یا فروشنده است. برای فهمیدن این موضوع کافی بود به چند سایت فروش کلی یا برند‌های خاص تولید داخل سر بزنیم تا با حجم بالای برچسب ناموجود بر روی تصاویر کالا‌ها مواجه شویم.
برای بررسی افزایش قیمت لوازم خانگی نیز کافی بود نگاهی به قیمت کالا‌های موجود در انبار این گروه در چند روز گذشته بیندازیم. مثلا قیمت یک مدل یخچال ساید‌بای‌ساید تولید داخل از دوم تیر تا زمان تهیه این گزارش حدود ۶۰۰ هزار تومان افزایش قیمت داشته است. این تغییرات در دیگر اقلام لوازم خانگی نیز به چشم می‌خورد.
گرانی، روزی ۵۰۰ هزار تومان!
قدم زدن و گپ‌و‌گفت با کاسبان خیابان سعدی نشان می‌دهد که با وجود بالا رفتن قیمت دلار تقاضا برای برخی از کالا‌های لوازم خانگی بیشتر هم شده است. پا به اولین مغازه که گذاشتیم خبری از مشتری نبود، اما فروشنده از طریق تلفن در حال گرفتن آخرین قیمت کالا‌های مورد نظرش بود. تعجب نقش‌بسته در چهره‌اش نشان می‌داد که قیمت‌ها بیشتر از انتظارش تغییر کرده است. پس از اتمام صحبتش از او درباره آخرین وضعیت بازار و قیمت‌ها با وجود بالا رفتن نرخ دلار پرسیدیم که پاسخ داد: «ما به‌روز خرید می‌کنیم، به همین دلیل مجبوریم قیمت‌ها را لحظه‌ای از بنکداران بگیریم. هر بار که بازار دلار به‌هم می‌ریزد و نرخ آن با سرعت بیشتری بالا می‌رود، تقاضا در بعضی کالا‌های پر طرف‌دار بیشتر و خرید ما از بازار‌های کلی فروش سخت‌تر می‌شود. همین دیروز یک مشتری داشتم که هم‌زمان ۳ تلویزیون ال ای‌دی خرید و چند قلم کالای دیگر هم سفارش داد. اینکه می‌گویند بازار قفل شده است صحت ندارد، حداقل برای ما این‌طور نبود.»
«همین تلویزیون که می‌بینید، روزی ۵۰۰ هزار تومان قیمتش بیشتر می‌شود. مردم ایران برعکس همه دنیا هستند، وقتی یک چیزی قیمتش بالا می‌رود برای خریدش هجوم می‌آورند. همین دیروز پریروز برای ما کلی مشتری آمد، شاید به خرید ختم نشد، اما معلوم است که مردم قصد خرید دارند. مشکل اینجاست که کالا کم است و تولیدکننده‌ها به صورت جزئی جنس می‌فروشند.» این هم بخشی از سخنان یکی دیگر از فروشندگان لوازم خانگی در خیابان سعدی بود. حرف‌های دیگر کاسبان در ادامه مسیر با قبلی‌ها تفاوت چندانی نداشت. یکی از کسبه باسابقه این صنف به شهرآرا گفت: «بازار مثل گذشته روان نیست، فروش ما به یک‌سوم کاهش یافته است، البته این موضوع مربوط به چند روز اخیر نیست. فکر نکنید، چون دلار گران شده است بازار راکد می‌شود، برعکس تا قمیت دلار رو به افزایش می‌گذارد مردم رو به خرید می‌آورند. همین پیش‌پای شما یک خانم ۲ ال‌سی‌دی، یک لباس‌شویی و یخچال خرید.» او در ادمه افزود: «خرید‌های ما کاملا به‌روز است، اما تأمین جنس سخت شده است، خیلی از شرکت‌ها بعد از عید اصلا باز نکرده‌اند. بنکدارانی هم که شب عید به صورت کلی خرید کرده‌اند کالا را به صورت تدریجی و با قیمت دلخواه خود وارد بازار می‌کنند.»
عرضه قطره‌چکانی
برای بررسی موضوع افزایش قیمت‌ها و کاهش موجودی کالا در بازار لوازم خانگی به سراغ مدیر بازرسی و نظارت اتاق اصناف مشهد رفتیم. گفته‌های امیر دلداری نیز تأییدی بر گزارش میدانی شهرآرا بود. او با اشاره به کمبود کالا در بازار افزود: طبق بررسی‌ای که در بازار انجام داده‌ایم این کمبود به دلیل عرضه قطره‌چکانی کالا توسط کارخانه‌ها و شرکت‌های تولیدی لوازم خانگی به بازار خرده‌فروشی است.
او درباره افزایش قیمت کالا‌های این صنف نیز گفت: طبق مجوز رسمی سازمان حمایت از حقوق تولیدکننده و مصرف‌کننده، کارخانه‌ها و شرکت‌های تولیدی اجازه افزایش قیمت به میزان ۲۰ درصد در لوازم صوتی و تصویری و ۲۵ درصد در دیگر لوازم خانگی را دارند که این موضوع در عرضه خرد توسط واحد‌های صنفی نیز مؤثر است.
دلداری این راهم گفت که ما به صورت جدی بازار لوازم خانگی را براساس فاکتور خرید و فروش برای کنترل قیمت و موجودی انبار بررسی می‌کنیم.