امن و سلام از درجات و مراتب عالی انسان توسعه‌یافته است. امن و سلام عصاره همه فضایل انسانی است. آنگاه که انسانی خود را از فرومایگی رذایل جهل، ظلم، حسد، بخل، طمع، حرص و خشم پاکیزه کرد و به بزرگواری مکارم اخلاق یعنی دانایی، عقلانیت، حکمت، اعتدال، ایثار، گذشت، احسان، انفاق، صبر، مروت، صداقت، قناعت، عفت، شجاعت و شکر مزین شد، سراسر وجودش از جنس بهشت یعنی امن و سلام است و در این مرتبه از کمال سراسر وجود انسان سرشار از امنیت، صلح، آرامش و همزیستی مسالمت‌آمیز است و همه موجودات این عالم از وجود او احساس امنیت و سلامت می‌کنند و از ناحیه او احساس خطر و ضرر نمی‌کنند.
سلام از اسمای نیکوی خداوند است. آفرینش روند تکاملی و همه خیرات، برکات و استعدادهای سالم و بی‌پایان خود را از برکت نام سلام دارد. انسان توسعه‌یافته عالمانه و عارفانه از دریچه سلام به هستی می‌نگرد و بر اساس این باور توحیدی سراسر هستی را لبریز از سلم، سلامت و همزیستی مسالمت‌آمیز مهربانانه می‌بیند و خود نیز لبریز از عشق، محبت و سلام در ارتباط با مظاهر آفرینش به‌ویژه مقابل همه آدمیان است.
خدای رحمان و رحیم سلم و سلامت را بر کل هستی حاکم کرده است و در تشریع نیز صلح، امنیت سلامت و گسترش صلح و سازش را از اهداف دین قرار داده است: «هْدِی بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلَامِ وَیُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَیَهْدِیهِمْ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ» (مائده آیه 16) قرآن، این نور روشنگر، آمده است تا کسانی را که به دنبال رضایت و خشنودی پروردگارند راهنمایی کند و آنان را از تاریکی‌های جهل و ظلم نجات دهد و به‌سوی نور و روشنایی که همان راه مستقیم و درست زندگی است، هدایت کند. درواقع راهیابی و حرکت در صراط مستقیم مورد خشنودی و رضایت خداوند است و آنگاه محقق می‌شود که دین‌داری ما به دارالسلام منتهی شود.
درواقع دین‌داری که ما را به جنگ، دشمنی و تنازع بکشاند مورد رضایت خداوند نیست و جریانی که مردم را از این نعمت رحمانی یعنی صلح و آرامش محروم کند، یک جریان شیطانی است. وَ اللَّهُ یَدْعُوا إِلی دارِ السَّلامِ وَ یَهْدی مَنْ یَشاءُ إِلی صِراطٍ مُسْتَقیمٍ (یونس 25).
گفتمان خداوند گفتمان سلام است و سلام شعار همیشگی مؤمنان در دنیا و بهشت است. گفتمان سلام در دنیا نیز زیربنای صلح و امنیت است. مردم در پناه گفتمان صلح و سلام زندگی مطلوب و ایده‌آلی را تجربه می‌کنند. در زندگی بهشتی امن و سلام از همه نعمت‌های الهی برجسته‌تر است. هنگام ورود به بهشت اولین بشارت همان امن و سلام است و اولین سخنی که فرشتگان به «واردین» می‌گویند سلام است و شعار روزمره بهشتیان سلام است و در کل در بهشت هیچ سخن بیهوده و زشتی شنیده نمی‌شود و هرچه گفته می‌شود بر محور سلام است و سلام.
اما امروز در جهان یکی از چالش‌های بزرگ همه جوامع ترس و ناامنی است. فضای سیاه ترس و وحشت بدترین شرایط محیطی را ایجاد می‌کند. در شرایط ناامنی هیچ فرصتی برای اندیشیدن، برنامه‌ریزی و توسعه باقی نمی‌ماند. استعدادهای مادی و معنوی تنها در فضای باز، آرام و سلام امکان شکوفایی می‌یابد. در آموزه‌های دینی ترس و ناامنی از نشانه‌های عذاب توسعه‌نیافتگی و عقب‌ماندگی است و ایجاد جو ترس و خفقان از ویژگی‌های جریان شیطانی است. در جامعه توسعه‌یافته برخوردار از کرامت اخلاقی، ترس فقط با خروج از مدار تقوا نمودار می‌شود که خداوند مهربان ما را از آن بر حذر داشته است و هرکسی از مدار ذکر و یاد خدا خارج شد، زندگی را بر خود تنگ و ناگوار خواهد ساخت.