افزایش اکتشاف گوهرسنگ‌ها در خراسان رضوی | مانع‌زدایی از مسیر گوهرسنگ‌ها

به گزارش شهرآرانیوز؛ سید ابومحمدهاشمی، مجری طرح توسعه هنرصنعت گوهرسنگ‌ها، در حاشیه هجدهمین نمایشگاه ظرفیت‌های گردشگری و صنایع دستی در نمایشگاه بین‌المللی مشهد از ایجاد نخستین شورای راهبردی توسعه هنر صنعت گوهرسنگ‌ها ذیل شورای مرکزی در «ایمیدرو» با مسئولیت مجتمع سنگان در خراسان رضوی خبر داد.

مجری طرح توسعه صنعت گوهرسنگ، گردش مالی مجموع گوهرسنگ‌ها، فلزات گران‌بها و الماس در دنیا را حدود ۱۲۰۰میلیارد دلار در سال ذکر کرد و گفت که سهم ایران در این صنعت، بسیار ناچیز است. در حال حاضر سهم ایران از بازار جهانی گوهرسنگ‌ها حدود ۰.۰۱درصد است و هدف‌گذاری شده که تا پایان سال۱۴۱۰ به ۲درصد افزایش یابد. آمار‌ها نشان می‌دهد که سالانه ۹تن نگین عقیق و ۴.۵ تا ۶تن نگین فیروزه در خراسان رضوی تولید می‌شود. 

همچنین ۲۸.۶درصد طلای کشور در مشهد مصرف می‌شود و کالا‌های سوغاتی مانند نگین، انگشتر و جواهرات، مزیت اصلی خراسان به شمار می‌روند. مشهد در زمینه طراحی جواهرات پیشرو بوده و بیش از هزار و ۵۰۰طراح جواهرات در این شهر تربیت شده‌اند.

به گفته فعالان اقتصادی، برخی سنگ‌های قیمتی مانند عقیق و فیروزه در میان زائران از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند و این موضوع یک فرصت اقتصادی ارزشمند به شمار می‌آید. از طرفی، با توجه به ورود سالانه بیش از ۳۵ میلیون زائر داخلی و خارجی به مشهد، این شهر ظرفیت آن را دارد که به یک قطب تجاری در زمینه گوهرسنگ‌ها تبدیل شود.

بازار ۴۰۰ میلیون نفری برای گوهرسنگ‌ها

غلامحسین مظفری، استاندار خراسان رضوی، بیان می‌کند که از ۲۵اردیبهشت طرح ویژه‌ای برای تولید و صادرات متمرکز بر انگشتر و گوهرسنگ‌ها آغاز شده است. مظفری توضیح می‌دهد که در بخش‌هایی از خراسان‌رضوی، خراسان جنوبی و حتی افغانستان، معادن با ارزشی وجود دارد که محصولات استخراج شده از آن‌ها به صورت ماده خام به کشور‌های شرق آسیا صادر می‌شود.

همچنین مظفری اشاره می‌کند که با آغاز اجرای پیمان نامه تجاری اوراسیا و تعرفه صفر صادراتی، محصولات فراوری شده به بازار ۴۰۰میلیون نفری پنج کشور شمالی خواهند رسید. این طرح به دنبال افزایش ارزش افزوده و تقویت صادرات در صنایع دستی استان است.

ضرورت ایجاد شهرک گوهرسنگ در استان

رئیس خانه معدن خراسان رضوی در گفت‌و‌گو با شهرآرا بیان می‌کند: با وجود اینکه خراسان رضوی، یکی از پیشگامان ذخایر فیروزه و سنگ‌های نیمه قیمتی در کشور است، هنوز سهم ما از بازار گوهرسنگ‌های ایران و جهان بسیار کم است.

غلامرضا نازپرور بیان می‌کند: در حال حاضر نیاز به توجه ویژه به اکتشافات جدید و توسعه مشاغل مرتبط با تراش و فراوری گوهرسنگ‌ها وجود دارد تا این صنعت بتواند رشد بیشتری داشته باشد. وی ادامه می‌دهد: اگر کار‌های بیشتری در این حوزه انجام شود، می‌توانیم به دستاورد‌های بیشتری در زمینه تراش، طراحی و صادرات دست یابیم.

نازپرور بر اهمیت ایجاد یک شهرک گوهرسنگ در خراسان رضوی تأکید می‌کند و‌ می‌گوید: با توجه به وضعیت استان و جذابیت‌های گردشگری آن، ایجاد یک شهرک گوهرسنگ می‌تواند مشهد را به قطب نمایشگاهی و تجاری برای صنعت گوهرسنگ‌ها تبدیل کند. نازپرور توضیح می‌دهد: تایلند یک سیستم نمایشگاهی بسیار خوب برای گوهرسنگ‌ها ایجاد کرده است که با قطاری می‌توان گردشگران را به نمایشگاه‌های مختلف آن برد و مراحل تراش و طراحی را به آن‌ها نشان داد. این مدل می‌تواند به خوبی در خراسان رضوی نیز اجرا شود. 

نازپرور بیان می‌کند: اگرچه مشکلاتی مانند پراکندگی فعالیت‌ها و نبود انسجام میان فعالان این صنعت وجود دارد، با حمایت‌های دولتی و همکاری‌های بین المللی، می‌توان به رشد و توسعه این صنعت امیدوار بود. وی تأکید می‌کند: درصورت رفع این مشکلات و همکاری بیشتر میان فعالان صنعت، خراسان رضوی می‌تواند جایگاه ویژه‌ای در بازارگوهرسنگ‌های ایران و جهان پیداکند.

رئیس خانه معدن خراسان رضوی تأکید می‌کند: مدیریت حوزه گوهرسنگ‌ها باید از شناسایی تا استخراج، حمل، ساخت، تراش و صادرات در قالب یک زنجیره تعریف شود و سندی جامع برای آن تدوین گردد تا خروجی مفیدی داشته باشد. اگر این چرخه، به بازار جهانی متصل شود، قطعا مسیر توسعه صادرات هموارتر خواهد شد. باید کاری کنیم که دنیا ما را با برند خودمان بشناسد.

توسعه اکتشاف معادن سنگ‌های قیمتی

علی رسولیان، مجری طرح اکتشاف گوهرسنگ‌ها در استان‌های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی هم با بیان اینکه این صنعت اشتغال زایی بالایی دارد، بیان می‌کند: درحال حاضر، دو هزار کارگاه نقره سازی و سیصد کارگاه طلاسازی در استان خراسان رضوی فعال هستند و تنها در بخش تولید طلا، نقره و جواهر، این استان ظرفیت اشتغال برای ۱۶هزار نفر را داراست.

مدیرعامل مجتمع سنگان بیان می‌کند: دبیرخانه شورای راهبردی توسعه هنر-صنعت گوهرسنگ‌های خراسان رضوی بر توسعه اکتشاف، آموزش و تأمین مالی در محدوده پانزده معدن سنگ‌های قیمتی تمرکز دارد تا گامی مؤثر درراستای توسعه مناطق محروم و ایجاد فرصت‌های شغلی برداشته شود.

او همچنین اظهار امیدواری می‌کند که با راه اندازی مرکز حراج سنگ‌های قیمتی در شرق کشور، زمینه مناسبی برای عرضه تمامی فعالیت‌های مرتبط با حوزه گوهرسنگ‌ها برای فعالان این صنعت فراهم شود.

مروری بر جایگاه کشور‌ها در تجارت گوهرسنگ‌ها

برزیل

سهم بازار:
حدود ۱۰درصد از بازار جهانی
برزیل یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی است. این کشور به‌ویژه برای تولید آمیتیست، توپاز و کوارتز شناخته شده است و صادرات گوهرسنگ‌ها بخش مهمی از اقتصاد این صنعت را تشکیل می‌دهد.

ماداگاسکار

سهم بازار:
حدود ۵ درصد از بازار جهانی
ماداگاسکار یکی از مهم‌ترین منابع استخراج سنگ‌های قیمتی مانند یاقوت کبود، یاقوت قرمز و الکساندریت است. این کشور به دلیل کیفیت بالای سنگ‌های خود سهم درخور توجهی از بازار جهانی را در اختیار دارد.

تایلند

سهم بازار:
حدود ۵ درصد از بازار جهانی
تایلند به‌ویژه در زمینه برش و تجارت سنگ‌های قیمتی فعال است. این کشور به‌عنوان یکی از مراکز اصلی تجارت و فراوری سنگ‌های قیمتی در آسیا و جهان شناخته می‌شود.

آفریقای جنوبی

سهم بازار:
حدود ۵ درصد از بازار جهانی
آفریقای جنوبی یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان الماس در جهان است. این کشور همچنین سهم مهمی در بازار الماس‌های لوکس و جواهرات دارد.

هند

سهم بازار:
حدود ۲۰ درصد از بازار جهانی
هند بزرگ‌ترین مرکز تراش و صیقل الماس در جهان است و از هر ۱۰الماس صیقل داده شده در سطح جهان، ۹الماس را به خود اختصاص داده است.