شهید طهرانچی به روایت آن‌هایی که او را از نزدیک می‌شناختند | استاد‌تمامِ تعهد و تخصص

به گزارش شهرآرانیوز؛ شاید تا قبل از اینکه خبر شهادت محمدمهدی طهرانچی، دانشمند هسته‌‎ای کشورمان، در حمله اخیر رژیم صهیونیستی بپیچد و عکس‌هایش در گوشه‌وکنار شهر بالا برود، برای برخی‌ها نام و چهره چندان شناخته‌شده‌ای نبود، ولی برای خیلی‌ها که چهره برتر فیزیک کشورمان را از نزدیک می‌شناختند، آن‌قدر معروف و دوست‌داشتنی هست که با شنیدن نامش و به احترامش، چند لحظه‌ای سکوت کنند و بعد، همه با یک عبارت ادامه دهند: «سال‌ها خودش را وقف سازندگی کشور کرده بود؛ کسی که اعتقاد داشت علوم اسلامی و قرآن، قلب تپنده حوزه‌های آموزشی و تدریس ماست و دشمن از این باور هراس دارد».

در عرصه علم فیزیک جایی را پیدا نمی‌کنی که ردونشانی از سال‌ها کار و تلاش و سازندگی و به نتیجه رساندن او نباشد؛ به همین دلیل تمام کسانی که قرار است حتی برای دقایقی کوتاه از او حرف بزنند، عبارت «استادتمام» از زبانشان نمی‌افتد؛ آنها که از بازنگری این دانشمند هسته‌ای در علوم انسانی می‌گویند که گفتمانی جدید در این حوزه راه انداخت و معتقدند این مسیر باید دنبال شود و استمرار داشته باشد؛ آنهایی که یکصدا می‌گویند: «شهید طهرانچی پاره وطن است».

نگاهی به زندگی نامه دکتر شهید طهرانچی

۱۳۴۴
تولد در تهران

۱۳۶۷
پایان مقطع کارشناسی رشته فیزیک در دانشگاه شهید بهشتی

۱۳۷۰
پایان مقطع کارشناسی ارشد در رشته فیزیک حالت جامد از دانشگاه شهید بهشتی

۱۳۷۶
دریافت دکتری فیزیک از مؤسسه فیزیک و فناوری مسکو 

۱۳۸۵
رسیدن به مقام استادی در دانشگاه شهیدبهشتی

۱۳۹۶
عضویت در هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی

۱۳۹۷-۱۳۹۵
فعالیت به عنوان معاون علمی آستان قدس رضوی

۱۳۹۷
فعالیت به عنوان رئیس دانشگاه آزاد اسلامی

۱۴۰۴
شهادت در حمله وحشیانه رژیم صهیونیستی

دنبال کننده رویکرد اسلامی در تعلیم کودکان و نوجوانان

دکتر حسین باغگلی، عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد

آشنایی من با دکتر طهرانچی به زمانی برمی گردد که رئیس دانشگاه آزاد اسلامی بود. دانشگاه آزاد اسلامی، مجموعه‌ای از مدارس به نام «سما» در سطح کشور دارد که حدود ششصد تا هفتصد شعبه است. من در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ به عنوان مشاور ایشان در مدارس سما خدمت کردم. من نمی‌توانم از منظر علمی و تخصصی درباره ایشان اظهار نظر کنم. کسانی که در این حوزه تخصص دارند، باید اظهارنظر کنند. اما رویکرد مدیریتی و منش ایشان را تجربه کرده‌ام. به نظر من، شهید طهرانچی دو هویت داشت: یکی هویت علمی به عنوان دانشمند هسته‌ای و دیگری هویت مدیریتی و اجرایی.

خوشبختانه ما در حوزه نظام اسلامی افرادی داریم که توانمندی‌های چندبعدی دارند و دکتر طهرانچی، نمونه‌ای از افرادی بود که توانمندی‌های چندبعدی داشت؛ در عین حال که فعالیت‌های علمی در سطح بالا انجام می‌داد، در مدیریت اجرایی نیز در سطح وسیع فعالیت می‌کرد. این شهید، بعد‌ها به دعوت تولیت وقت آستان قدس رضوی (آیت ا... شهید رئیسی) به مشهد آمد و به عنوان معاون علمی آستان قدس مشغول فعالیت شد. ابعاد کاری آستان قدس و دانشگاه آزاد اسلامی به حدی گسترده بود که نیاز به مدیریتی با دیدگاه‌های نوین داشت و شهید در هر دو حوزه جزو افراد تأثیرگذار بود.

نکته جالب در مورد ایشان این بود که برخلاف برخی مدیران در حوزه آموزش وپرورش که به تقلید از اندیشه‌های وارداتی شرق و غرب می‌پردازند، به دنبال پیگیری مدل‌های جدید مبتنی بر سرمایه‌های فرهنگی و تمدنی جامعه اسلامی بود.

دکتر طهرانچی به عنوان یک مدیر میدانی، رویکرد اسلامی را در تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان دنبال می‌کرد. ایشان معتقد بود که نظام آموزشی باید شامل سه دوره سنی باشد و دانشگاه آزاد اسلامی می‌تواند این سطح را اجرا کند. رویکرد او در این زمینه شامل پوشش دهی به دانش آموزان از چهارسالگی تا بیست و یک سالگی بود. بر توانمندسازی بچه‌ها در حوزه علوم دینی و اسلامی تأکید داشت و بر این باور بود که در دنیای امروز، مباحث علوم انسانی اهمیت ویژه‌ای دارد که کمتر به آن‌ها توجه شده است.

دکتر طهرانچی جریانی را تحت عنوان توسعه مدارس و مهارت اسلامی راه اندازی کرد که هدف آن، ایجاد هویت علمی و انسانی با رویکرد اسلامی بود. شهید در حوزه راهبری دانشکده‌های علوم تربیتی و طراحی رشته‌های مرتبط با کارایی ویژه در مدارس، فعال بود و تأکید می‌کرد که آموزش وپرورش باید تربیت مربیان و مدیران در رشته‌های ویژه را مدنظر داشته باشد. اعتقاد داشت در سیستم آموزشی و تربیت مدیران، ما با چالش‌هایی مواجه هستیم؛ ازجمله اینکه پرورش، کاری تخصصی، ویژه و حساس است و باید در این میدان، مربی پرورشی با گرایش‌های اجتماعی، تربیت و رشد کند.

شهید طهرانچی به عنوان یک فرد متخصص در حوزه فیزیک هم زمان در تعلیم و تربیت نیز بسیار دقیق و هوشیار بود. مهم‌ترین ویژگی اش به نظر من، بی ادعا بودن و درعین حال جدی بودن در کار بود. خاطرم هست در جلسه‌ای، قرار بود پروژه‌ای برای آستان قدس رضوی در مکانی اجرا شود و بلافاصله بعد از همان جلسه دستور داد که از محل بازدید کنیم و پیگیر کار‌های بعد از آن شد.

یکی از ویژگی‌های شهدا این است که بعد از شهادتشان شناخته می‌شوند و برخلاف باور دشمن که احساس می‌کند با از میان برداشتن آن‌ها کار تمام است، تعداد افرادی که تحت تأثیر قرار می‌گیرند، بیشتر است. شهید محسن حججی یک نفر بود، اما بعد از شهادتش در میان جوانانی مثل خود که‌ می‌خواهند راهش را ادامه دهند، الگو شد. در میان شهدا از همه اقشار جامعه، از کارگران تا معلمان، حضور دارند و این افراد به الگو‌هایی برای هم صنفان خود تبدیل می‌شوند. راه شهید همیشه ادامه داشته است.

صاحب نظر در مبانی علمی؛ کارآمد در عرصه‌های اجرایی

دکتر مرتضی رجوعی، معاون طرح و برنامه آستان قدس رضوی

آشنایی من با دکتر شهید طهرانچی به همان ایامی برمی گردد که تولیت آستان قدس رضوی از ایشان دعوت به همکاری کرد و برای اولین بار، مسئولیت معاونت علمی آستان قدس رضوی را عهده دار شد. گرچه جزو دانشمندان هسته‌ای بود و طبعا پروتکل‌های امنیتی اجازه نمی‌داد که خیلی همراهش باشیم، در جلسات کاری که با هم داشتیم، می‌شد احساس کرد با وجود مراتب والای علمی، چقدر متواضع است و خونگرم. نمی‌دانم چه عبارتی دقیقا برای این موضوع می‌شود به کار برد: گیرایی و نفوذ کلام.

همان طور که گفتم، ایشان اولین معاون علمی آستان قدس رضوی بود و اولین‌ها در هر حوزه باید به فکر ایجاد ساختاری نو باشند. شهید طهرانچی، علاوه بر تحولات بزرگی که در دانشگاه آزاد ایجاد کرد، در حوزه آستان قدس هم تأثیرگذار بود.

همان طور که قطعا این روز‌ها از تریبون‌های مختلف شنیده‌اید، شهید در زمینه علم، صاحب نظر بود و در بحث‌های گوناگون راهبردی، دانشمندی برجسته. گفته من هم خارج از این زوایا نیست. به لحاظ کاری، هوش فوق العاده‌ای داشت و درعین حال که نگاه راهبردی به دانشگاه امام رضا (ع) و مجموعه‌های تحت نظر داشت، یک چهره کاملا اجرایی بود. کمترکسی پیدا می‌شود که هم مسلط به مبانی علمی باشد و هم در عرصه‌های اجرایی کارآمد.

شاید مهم‌ترین ویژگی شهید، اتصال هنر به عمل بود. از این نظر فوق العاده بود. در عین حال که با مبانی علمی و فیزیک آشنا بود، بر مبانی دینی و فقهی و تاریخی هم تسلط داشت و این هنر، ویژگی افراد خاص است که بتوانند فیزیک را به تاریخ وصل بکنند و در خیلی از زمینه ها، هنرمندانه به دین ارتباط و تعمیمش دهند و شاگردان زیادی از مکتب آن‌ها بلند شوند؛ همه این‌ها که وصفش را کردم، از او یک چهره خاص و مثال زدنی ساخته بود.

قطعا دشمن که‌ نمی‌تواند مسیر پیشرفت ایران را ببیند، به دنبال چنین شخصیت‌هایی است تا آن‌ها را از سر راه بردارد و به گمان خودش، مسیر را به بن بست برساند. ایشان جزو نخبگانی بود که در لیست ترور موساد قرار داشت. یادم هست شهید در مورد ترور نافرجام اولش در دی ماه ۱۳۹۰ صحبت کرده بود که هم خودش و هم شهید دکتر فریدون عباسی در آن سال، هدف دشمن را ناکام گذاشته بودند، اما از همان سال از بانک اطلاعاتی ترور اسرائیل خارج نشده بودند تا اینکه هر دو در حمله اخیر رژیم صهیونیستی به شهادت رسیدند. مردانگی آرام و بی سروصدای آن ها، حالا دنیایی را بیدار کرده است.

حرکت علمی بر مدار قرآن

دکتر محمدعلی خلیل زاده، عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)

شهید طهرانچی فرد مورد وثوق و اعتماد تولیت وقت آستان قدس رضوی، شهید آیت ا... رئیسی، بود. از اوایل حضور آیت ا... رئیسی در جایگاه تولیت، آقای طهرانچی فعالیت مستمری در بخش علمی آستان قدس کرد.  در ابتدا به عنوان عضو کمیته برنامه ریزی علم وفناوری آستان قدس رضوی و سپس در جایگاه معاونت علمی آستان قدس رضوی، ایفای نقش کرد و بنده هم به عنوان یکی از خادمان علمی این مجموعه با ایشان در ارتباط بودم.

شاید به این موضوع دیگران هم اشاره کرده باشند که چندین ویژگی هم زمان در شهید جمع شده بود که به ندرت در دیگر افراد دیده می‌شود؛ دانشمند، مدیر، جهادی، خستگی ناپذیر، انقلابی و ولایت مدار. شهید طهرانچی اعتقاد داشت قرآن باید مبنای حرکت علمی و فرهنگی دانشگاه قرار گیرد و همواره بر پیوند علم روز با مفاهیم قرآنی تأکید می‌کرد.

در دوره مدیریت او، شاهد گسترش برنامه‌های آموزشی، پژوهشی و فرهنگی با محوریت قرآن بودیم؛ از حمایت از کارگاه‌های تفسیر و علوم قرآنی گرفته تا توسعه کانون‌های قرآنی در واحد‌های دانشگاهی.

در سال‌های اخیر در نقش رئیس بزرگ‌ترین دانشگاه کشور و بزرگ‌ترین دانشگاه حضوری دنیا، فعالیت می‌کرد و به دنبال تحول دانشگاه به سمت یک دانشگاه کارآفرین، مسئله محور و مهارتی بود، بنابراین اگرچه او در شکل گیری علوم و فناوری‌های هسته‌ای کشور نقش داشت، در سال‌های اخیر بر روی ارائه الگویی از دانشگاه نسل جدید و منطبق با نیاز‌های کشور، متمرکز بود.

دشمنان میهن عزیزمان، نه فقط با سرداران و فرماندهان نظامی بلکه با سرداران و فرماندهان قافله علم و دانایی سر جنگ دارند؛ در این میان فرمایش سردار شهیدسلیمانی هم مصداق پیدا می‌کند که: «تا کسی شهید نباشد، شهید نمی‌شود. شرط شهید شدن، شهید بودن است».