مشهد؛ بدون تیم، بدون بازیکن!

به گزارش شهرآرانیوز، در روزگاری که خرید‌های چندصدمیلیاردی نقل محافل فوتبالی است، برخی باشگاه‌ها مسیر متفاوتی را برگزیده‌اند؛ استفاده از بازیکنان پرورش‌یافته در آکادمی خودشان. نگاهی آماری به ترکیب تیم‌های لیگ‌برتری نشان می‌دهد ملوان بندرانزلی با اختلاف، بیشترین اتکا را به محصولات داخلی خود دارد. در فوتبال حرفه‌ای، باشگاه‌ها می‌توانند دو رویکرد متفاوت را برای تقویت ترکیبشان انتخاب کنند: خرید ستاره‌های آماده یا سرمایه‌گذاری بلندمدت در رده‌های پایه. بررسی ترکیب شانزده تیم حاضر در فصل گذشته لیگ‌برتر فوتبال ایران نشان می‌دهد که برخی تیم‌ها مسیر دوم را با جدیت بیشتری دنبال کرده‌اند. البته در آماری که در ادامه مشاهده می‌کنید، باید این نکته لحاظ شود که برخی بازیکنان سابقه حضور در آکادمی باشگاه‌ها را داشته‌اند و پس از طی مسیری، به تیم سابقشان بازگشته‌اند. در این میان فوتبال مشهد پس از اینکه چندسالی است از سطح اول فوتبال کشور دور است و نه در لیگ‌برتر و نه لیگ دسته‌اول تیمی ندارد، حالا دیگر آرام‌آرام از عرصه بازیکن‌سازی هم دور می‌شود؛ چنان‌که آمار نشان می‌دهد مدارس فوتبال و آکادمی‌ها در مشهد بازیکن‌سازی خاصی ندارند و شاید بتوانند فقط به آینده برخی آکادمی‌های فعال‌تر در رده‌های نونهالان و نوجوانان امیدوار باشند که شاید در آینده بازیکنی را تحویل فوتبال کشور بدهند.

ملوان، پیشتاز توسعه درون‌زا

تیم فوتبال ملوان بندرانزلی با ثبت رکورد حضور پانزده بازیکن پرورش‌یافته در آکادمی خود در فهرست بازیکنان این فصل، در جایگاه نخست این رتبه‌بندی قرار دارد. ملوانی‌ها با استفاده از پرهام موقری، ماهان تقی‌پور، امیررضا افسرده، فرهان جعفری، افشار صداقت، علیرضا رمضانی، ماهان صادقی، محسن علافی، سینا سعادتمند، سجاد مصیب‌زاده، پرهام قناد، ایلیا ایمانی، محمدرضا خسروی، ماهان بهشتی و ابوالفضل علیزاده بار دیگر نشان دادند که هنوز هم می‌توان روی آکادمی به‌عنوان ستون فقرات تیم بزرگ‌سال حساب کرد.

فولاد، ثمره سال‌ها کار روشمند

در رده دوم، فولاد خوزستان قرار دارد که با ۱۰بازیکن بومی در ترکیب خود، همچنان به اهمیت آکادمی پایبند است. حضور بازیکنانی، چون ساسان انصاری، حمید بوحمدان، سینا مریدی، مجتبی نجاریان، محمد عسکری، ابوالفضل زاده‌عطار، علیرضا باویه، آرش اکبرزاده، امین سعیدی و علی حسنی نشان از پیوند نسل‌ها در این باشگاه دارد.

سپاهان، بازگشت به ریشه؟

سپاهان اصفهان با ۹بازیکن پرورش‌یافته از آکادمی‌اش، سومین تیم این فهرست است. تیمی که در گذشته بیشتر به خرید بازیکنان گرایش داشت، حالا نشانه‌هایی از بازگشت به سیاست‌های بومی‌سازی را از خود نشان داده است. رضا اسدی، آریا یوسفی، آریا شفیعی‌دوست، علی احمدی، اسماعیل فلامرزی، سیدمهدی حسینی، محمد اکبری‌رنجبر، محمد امینی و سیدپوریا رفیعی بازیکنانی هستند که در آکادمی سپاهان پرورش یافته‌اند و فصل گذشته در فهرست زردپوشان اصفهانی بودند.

برخی حضور‌های معنادار

باشگاه‌های نساجی، پرسپولیس، آلومینیوم و مس رفسنجان حضوری معنادار در این فهرست دارند. بر این اساس باشگاه نساجی که البته به لیگ دسته‌اول سقوط کرد، با هفت بازیکن شامل امیرحسین سام‌دلیری، مرصاد سیفی، امیرحسین مهجوری، احد جمشیدی، سیدرضا درویشی، حسین حسن‌تبار و متین محمودی در این فهرست حاضر است و پرسپولیس شش بازیکن در این فهرست دارد. فرشاد احمدزاده، علیرضا عنایت‌زاده، سهیل صحرایی، سمیر حبوباتی، علیرضا خدادادی و حسین حاجی‌زاده بازیکنان سرخ‌پوش این فهرست هستند. بهرام گودرزی، علی وطن‌دوست، امیرحسین خادمی، سالار بهداری، میلاد ایرانشاهی و حسین نوروزی شش بازیکن آلومینیوم و حسین کریم‌زاده، محمد اکبری، محمدحسین هرندی، امیرحسین علیزاده، سلمان غفاری و پرهام عظیمی شش بازیکن مس رفسنجان هستند که محصول خود این باشگاه‌ها به حساب می‌آیند. البته در این بین استقلال خوزستان هم پنج بازیکن شامل حسن پورحمیدی، عرفان سازگاری، پویا محمدی، احمد سواری و امید افشین را از آکادمی خود در اختیار داشت. این تیم‌ها نیز در نیمه بالایی این جدول قرار گرفته‌اند. حضور معنادار آکادمی در تیم‌های متوسط و حتی مدعی مانند پرسپولیس، نشان از افزایش توجه به استعداد‌های درون‌زا در سطح لیگ دارد.

جای خالی اعتماد

در سوی دیگر جدول، تیم‌هایی، چون استقلال تهران، ذوب‌آهن اصفهان و تراکتور تبریز با چهار بازیکن آکادمی در ترکیب خود، از این منظر پایین‌تر از سطح انتظار ظاهر شده‌اند؛ باشگاه‌هایی که از زیرساخت و سابقه خوبی برخوردارند، اما هنوز از ظرفیت‌های خود بهره‌برداری کامل نکرده‌اند. در باشگاه استقلال آرش رضاوند، ابوالفضل ذلیخایی، حسام اسکندری و مجتبی هاشمی‌نسب از آکادمی آبی‌پوشان هستند. در تراکتور سعید کریم‌آذر، امیررضا جدی، امیرعلی خرمی و مانی شریف‌نژاد و در ذوب‌آهن هادی باغبان، حسام نفری، رضا شریفی و اشکان راشدی حاصل آکادمی این تیم‌ها هستند. به‌طور کلی، ترکیب بسیاری از تیم‌های لیگ‌برتر نشان می‌دهد که روند اعتماد به بازیکنان پرورش‌یافته در حال تقویت است. برخی باشگاه‌ها در این زمینه پیشرو هستند، اما برای تبدیل فوتبال پایه به منبع اصلی تأمین بازیکن، نیاز به استراتژی کلان در سراسر کشور احساس می‌شود. حضور بازیکنان آکادمی در تیم‌های بزرگ‌سال، نه‌فقط شاخصی برای سنجش توسعه فوتبال پایه در کشور است، بلکه نشان‌دهنده ثبات، فلسفه و آینده‌نگری هر باشگاه است. مسیر ملوان، فولاد و سپاهان الگویی است که دیگرباشگاه‌ها نیز می‌توانند با نگاه بلندمدت از آن الهام بگیرند.

مشهد و امید به آینده

فوتبال مشهد که در روزگار نه‌چندان‌دور فوتبالیست‌های زیادی را به تیم‌های بزرگ پایتخت تحویل می‌داد، حالا چند صباحی است که دستاوردی در این عرصه نداشته است. البته در این میان برخی آکادمی‌‎های فوتبال در مشهد مانند یاران خداداد، عالی‌حرفه‌ای و فولاد توانسته‌اند در یکی‌دو سال گذشته عملکرد خوبی داشته باشند، اما واقعیت آن است که برای اینکه این بازیکنان رده‌های سنی پایه در آینده به تیم‌های بزرگ‌سالان و سطح اول فوتبال ایران تزریق شوند، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و دوراندیشی است. این دوراندیشی با تیم‌داری در سطح اول فوتبال کشور میسر می‌شود، وگرنه این استعداد‌ها ممکن است در چرخه انتقال از تیم‌های پایه به تیم‌های بزرگ‌سالان نابود شوند و به هیچ‌جا نرسند.