به گزارش شهرآرانیوز؛ صدای گام‌های بلند کاهش جمعیت به خوبی به گوش می‌رسد و آهنگ و ضربان این تپش ناخوشایند، هر روز نبض جامعه را تندتر می‌کند.
حالا دغدغه کاهش جمعیت و نیروی انسانی مولد جنبه عمومی گرفته و صاحب‌نظران و کارشناسان مختلف در این خصوص هشدار‌های مستمری می‌دهند.
حرکت شتابان جمعیت ایران به سمت سالمندی به شکلی شده که متوسط سن در کشور به ۳۵ سال رسیده و نرخ سالمندی به حدود ۱۱ درصد رسیده است.
کارشناسان عوامل مختلفی همچون مسائل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را در کاهش فرزندآوری و جمعیت بر می‌شمارند و نگرانی از ایستایی و توقف رشد جمعیت هر روز بیشتر می‌شود. اکنون زنگ خطر پیر شدن و از دست رفتن تعداد نیروی جوان به خوبی شنیده می‌شود و متولیان این موضوع در حال تلاش برای یافتن راه‌حل هستند که تدوین و اجرای قانون جوانی جمعیت مهمترین اقدام حاکمیت در این خصوص بوده است.
برای بررسی علل عدم اجرای درست قانون جوانی جمعیت و مشکلات مرتبط با آن با امیر حسین بانکی پور، رئیس کمیسیون مشترک قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در مجلس شورای اسلامی به گفت‌و‌گو نشستیم. آنچه در ادامه از نظر گرامی‌تان می‌گذرد مشروح این گفت‌وگوست.
آقای دکتر! موضوع جوانی جمعیت یکی از مهمترین موضوعات حال حاضر کشور است و شما نیز در پنجمین جلسه ستاد جوانی جمعیت که در وزارت بهداشت برگزار شد هشدار دادید که باید جلوی ضد جمعیت‌ها گرفته شود؛ می‌خواستم در خصوص ماهیت ضد جمعیت‌ها توضیح دهید.
ما دست‌های پنهان و آشکاری را می‌بینیم که به جای اینکه مسیر جوانی جمعیت را را تقویت کنند دست‌اندازی می‌کنند و هم در رسانه‌ها و هم بعضا در دستگاه‌های مختلف حضور دارند.
ما در جلسه بررسی قانون جوانی جمعیت نیز به دستگاه وزارت بهداشت هشدار دادیم که به الحمدالله عملکرد وزارت بهداشت بین دستگاه‌ها عملکرد خوب بوده ولی هر از گاهی یک توطئه و فتنه‌های در یک بخش می‌بینیم.
چرا این افراد مخالف افزایش جمعیت هستند؟
اسنادی است که چاپ شده و مهمترین پروژه و اصلی‌ترین آن برای نابودی کشور ما مسئله جمعیت است؛ حتی بعضی از سیاستمداران آنها گفته بودند که نمی‌خواهد با موشک ایران را از بین ببرید، بلکه مسیر جمعیت خود، ایران را از بین می‌برد. این اصلی‌ترین پروژه دراز مدت آنهاست؛ لذا تمام عوامل نفوذی و وابسته‌شان فعال هستند.
البته می‌دانید. عوامل نفوذی با چند واسطه کارشان را جلو می‌برند؛ به تعبیر حضرت امام از زبان آدم‌های موجه کارشان را جلو می‌برند؛ لذا با شعار‌های خوب با شعار‌هایی که ظاهر خوبی دارند؛ اما آنها خوب می‌دانند که این جلو جمعیت را می‌گیرد؛ لذا این هشدار‌ها را به وزیر بهداشت و درمان هم دادیم. به حمدالله عملکرد وزارت و معاونت بهداشت این وزارتخانه و مرکز جوانی جمعیت آن بسیار خوب بوده است.
یکی از خوبی‌ها این بود که مرکز جوانی جمعیت با بسیج همراهی خوبی داشت؛ یعنی در واقع از ظرفیت بسیج هم استفاده شد؛ که من اینجا یاد می‌کنم از شهید سردار رضوان پور که کل بدنه بسیج را در این خصوص پای کار آورده بود.
ما یک حرکت‌هایی دیدیم که در خصوص اجرای قانون جمعیت دنبال می‌کند که به یک نوعی بسیج را از این موضوع جدا کند و در جوانی جمعیت تذکر دادیم که مواظب این موضوع باشید.
آقای دکتر! اکنون قانون جوانی جمعیت ۴ سال در حال اجراست و، اما آن رشد و جهشی که باید در اجرای قانون مشاهده و محسوس باشد صورت نگرفته است؟ علت چیست؟
از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ وضعیت خوبی در خصوص قانون جوانی جمعیت داشتیم؛ یعنی منحنی کاملا نشان می‌داد یعنی شیب سقوط آزاد ما کاملا مدیریت شد و در ۱۴۰۲ حتی متوقف شد و بسیار عالی بود؛ به طوری که در ۱۵ استان نرخ باروری افزایش داشت.
این در حالی که ما هرسال ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار مادر ۲۰ تا ۴۰ سال ما کم می‌شود؛ یعنی مادرانی که از ۴۰ سال عبور می‌کنند و مادرانی که وارد ۲۰ سال می‌شوند تفاضل آنها، ۲۵۰ هزار نفر کم می‌شوند؛ در حالی اصل باروری مربوط به سن ۲۰ تا ۴۰ سال است.
در حالی که هرسال تعداد کم می‌شد، اما توانستیم سقوط میزان باروری و تولد را کم کنیم.
سال قبل از اجرای جمعیت، در یک سال ۱۷۰ هزار ولادت کم شد؛ اما در سال ۱۴۰۲، ۱۷ هزار ولادت در کشور کم شد؛ این در حالی که ۲۵۰ هزار مادر نیز کم شد.
اما متاسفانه جریان‌های مخالفی که بعضا پیچیده است از اواخر ۱۴۰۲ علیه قانون جمعیت شروع به کار کردند؛ به طوری صف وام فرزندآوری را عمدا طولانی کردند و همین اعطای زمین و خودرو را متوقف کردند و کم‌کم منقطع شد و در تغییر دولت نیز این موضوع به محاق رفت.
البته بازهم تاکید می‌کنم وزارت بهداشت انصافاً در خصوص جوانی جمعیت خوب عمل کرده است. به خصوص قسمت مربوط به معاون بهداشتی این وزارتخانه.
البته از دو قسمت ناراضی بودیم؛ یکی مربوط به زایمان طبیعی که همراهی و همکاری خوبی در این قسمت نمی‌کردند؛ اما بقیه قسمت‌های وزارت بهداشت انصافاً خوب عمل می‌کرد.
ما باید موضوع جوانی جمعیت را جدی بگیریم؛ آقای رئیسی معاون بهداشت وزیر بهداشت در جلسه بررسی قانون جوانی جمعیت نیز گفت که واقعاً خیلی از مسئولین اعتقادی به این قضیه ندارند و عمدتا این جهل است و اهمیت آن را نمی‌دانند؛ چون الان ما وضعیت بحرانی نداریم؛ بلکه بحران ۲۰ سال دیگر است که ما در چاه جمعیتی می‌افتیم.
اکنون از نظر فعالیت اقتصادی بحرانی نمی‌بینیم؛ یعنی نیروی جوان لازم را داریم، اما الان این نرخ باروری به ما خبر می‌دهد که ۲۰ سال دیگر چه بحران خطرناکی وجود خواهد داشت؟!مهمترین مشکل در این خصوص چیست؟
مهمترین مشکل ما مدیرانی است که ادراک دقیقی نسبت به موضوع جوانی جمعیت ندارند. اگر مردم و مدیر، در درجه اول مدیران و نخبگان از اساتید دانشگاه گرفته تا دیگران بدانند چه حادثه‌ای برای ایران در حال اتفاق است توجه می‌کنند.
ما ۴ سال برای نجات کشور در خصوص جمعیت وقت داریم؛ یعنی ما در چاله این مشکل نیفتادیم. داد و بیداد‌های ما هم این است که اگر کشور در این چاله افتاد چه کار کنیم؟چقدر برای جلوگیری از سقوط در چاله جمعیتی وقت داریم؟
ما برای نجات از این موضوع و مشکل ۴ سال وقت داریم تا در چاله نیفتیم؛ الان در چاله جمعیتی نیفتادیم و همه داد و بیداد ما این است تا در این چاله نیفتیم.
آقای دکتر! اکنون بسیاری کارشناسان و صاحب نظران و حتی مردم عادی معتقد هستند که مشکل عدم افزایش فرزند آوری و جمعیت کشور مربوط به مشکلات اقتصادی مردم است و اگر این موضع مرتفع شود مشکل تا حد زیادی حل خواهد شد؛ نظر جناب عالی چیست؟
این موضوع نیز درست است و اتفاقا در این قانون مشکلات اقتصادی نیز مورد توجه قرار دادیم، اما مهمترین مشکل در این خصوص مدیران ما هستند که ادراک دقیقی نسبت به این موضوع ندارند. اگر در درجه اول مدیران و نخبگان از اساتید دانشگاهی تا مدیران بدانند چه حادثه‌ای برای ایران پیش می‌آید خیای مهم است.
برای نمونه در این قضیه جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی علیه کشورمان همه فهمیدند چه خبر است؟ چقدر مردم عالی عمل کردند؛ یعنی همان‌هایی که مثلاً در حالت عادی طور دیگر رفتار می‌کردند، در جنگ ۱۲ روزه فهمیدند جنگ خطرناک است.
زمان شیوع ویروس کرونا نیز وقتی مردم با چشم خود دیدند کرونا چگونه روی داده و چه اتفاقی می‌افتد خوب عملکردند؛ وزارت بهداشت، مردم، وزارت صنعت و.. خوب عمل کردند.
مشکل ما با پیری جمعیت این است که وقتی این افراد و مسئولان موضوع را می‌بینند خوب عمل می‌کنند ولی دیگر فایده ندارد.
باید ببینیم مشکل کجاست؛ یعنی برای نمونه ژاپن را مثال می‌زنم؛ اکنون این کشور هر کاری می‌کند دیگر نمی‌تواند خود را از پیر شدن جمعیت نجات بدهد و دیگر کارش درست نمی‌شود و تمام شده است.
شما به عنوان یکی از فعالان در حوزه تدوین قانون جوانی جمعیت نسبت به این موضوع که بتوانیم از وضعیت نامطلوب جمعیتی خارج شویم خوشبین هستید؟
بله؛ البته اگر ادراک دقیقی وجود داشته باشد. در ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ در خصوص قانون جوانی جمعیت روند خوب بود، اما بعد این موضوع رها شد.
آقای دکتر! دولت چهاردهم و شخص رئیس جمهور در خصوص اجرای قانون جوانی جمعیت چه عملکرد و نگاهی داشته است؟
از عملکرد وزارت بهداشت راضی هستیم، اما از بقیه دستگاه‌ها خیر. البته رئیس جمهور هم این موضوع را مرتب بیان می‌کند، اما عملکرد دولت نیز به جز وزارت بهداشت رضایت بخش نیست.
منبع: فارس