تبعات تحریمی فعال‌شدن «مکانیسم ماشه» برای اقتصاد ایران چه خواهد بود؟ | فعالان اقتصادی خراسان رضوی پاسخ می‌دهند

به گزارش شهرآرانیوز، هر روز که می‌گذرد، ایران و سه کشور اروپایی به لحظه سرنوشت‌ساز «اسنپ‌بک» نزدیک‌تر می‌شوند. حالا که تنها چند هفته تا انقضای برجام باقی مانده است، طرف‌های اروپایی می‌خواهند از سازوکاری موسوم به «مکانیزم ماشه» استفاده کنند و با اجماع بر دروغی به‌نام بدعهدی ایران، تحریم‌های قطعنامه‌ای شورای امنیت را برگردانند. در این میان اگرچه مقامات وزارت امور خارجه بار‌ها تأکید کرده‌اند که اروپایی‌ها حق استفاده از این مکانیزم را ندارند، اما از این تعارفات بی‌تأثیر که بگذریم، واقعیت این است که این لحظات حساس به‌سرعت سپری می‌شوند و چشم‌ها به روز پایانی ماه آگوست (۱۰ شهریور) دوخته شده تا ببینیم چه سرنوشتی در انتظار اقتصاد ایران است. در این گزارش به سراغ چهره‌های نام‌آشنای اقتصاد استان و کشور رفته‌ایم تا به یک سؤال واحد پاسخ دهند؛ اگر اسنپ‌بک فعال شود و تحریم‌های شورای امنیت برگردد، چه می‌شود؟

تحریم‌های جدید، جنبه سیاسی دارد

نخستین سوژه این گزارش، قاسم نوده‌فراهانی رئیس اتاق اصناف کشور است. وی در گفت‌و‌گو با شهرآرانیوز اظهار کرد: نظام تحریم‌های کشور در موارد متعدد بیشتر شامل تحریم‌های هسته‌ای و نظامی است که جنبه سیاسی دارد. زیاد می‌بینیم که آمریکا، انگلیس یا برخی کشور‌های اروپایی، هر چند وقت یکبار فهرستی از نام افراد و شرکت‌ها ارائه می‌کنند که باید تحریم شوند، اما در کشوری که دهه‌هاست در برابر سنگین‌ترین نظام تحریم‌های تاریخ قرار دارد، این کار‌ها بیشتر جنبه سیاسی دارد.

وی افزود: فعالان اقتصادی در کشور ما سال‌هاست که به متخصصان دورزدن تحریم‌ها تبدیل شده‌اند و به همین دلیل، به نظرم بیش از اینکه بخواهیم تشویش اذهان عمومی کنیم، باید اذعان کنیم که اسنپ‌بک هم گرهی از کار دشمنان ایران بازنخواهد کرد. با این حال، بدیهی است که تحریم‌های جدید در بخش‌های مختلفی می‌تواند تأثیر محدود داشته باشد، زیرا نرخ ارز را دچار نوسان خواهد کرد و همین موضوع، شرایط سرمایه‌گذاری و توسعه صادرات را سخت خواهد کرد.

تبعات اسنپ‌بک، تلخ و دردناک است

در جریان گفت‌و‌گو با حسین محمدیان رئیس کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی خراسان رضوی، ابعاد تازه‌ای از پیامد‌های اسنپ‌بک به‌عنوان یک رویداد ناگوار اقتصادی تشریح شد. وی در پاسخ به سؤال شهرآرانیوز تصریح کرد: به‌جرئت می‌توانم بگویم که ما باید از واژه «خدای ناکرده» برای بررسی نتایج این اتفاق استفاده کنیم. این یک حدس و گمان نیست. ما تجربه شرایط مشابه را در سال‌های اخیر داشته‌ایم. همین الان صادرکنندگان ما با وجود دلار ۱۰۰ هزار تومانی، بیش از ۶۰ میلیارد دلار صادرات دارند که اگر مکانیزم ماشه استفاده شود، فقط یک بند از قطعنامه ناظر بر اعطای حق بازرسی محموله‌های ما به کشورها، می‌تواند کل نظام تجاری ما را دستخوش تلاطم کند.

رئیس کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی استان بیان کرد: اگر اسنپ‌بک اجرا شود، همین کشور‌های همسایه که سال‌ها تلاش شده تا مراودات تجاری با آن‌ها برقرار شود، دیگر نخواهند توانست با ما تعامل اقتصادی داشته باشند. همین ترکمنستان و تاجیکستان، همین کشور‌های حاشیه خلیج فارس و حتی همین اتحادیه اوراسیا در صورت تجارت با ما، مجرم شناخته می‌شوند.

به گفته محمدیان، افزایش نرخ دلار به قیمت‌های بالاتر، پیش‌بینی افزایش ۵۰ تا ۹۰ درصدی تورم، کاهش رشد اقتصادی به منفی سه درصد، کاهش درآمد نفتی کشور به زیر ۲۰میلیارد دلار، کاهش شدید و افت بازار سرمایه و افزایش قابل توجه نرخ بیکاری از دیگر تبعات تلخ و دردناکی است که با فعالسازی مکانیزم ماشه در انتظار اقتصاد ایران خواهد بود.

نگذارید جهان علیه اقتصاد ایران متحد شود

فیروز ابراهیمی رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی هم در گفت‌و‌گو با شهرآرانیوز به مصاحبه‌های اخیر جمعی از مسئولان وزارت امور خارجه واکنش نشان داد و خاطرنشان کرد: بعضی‌ها می‌گویند ما همین الان هم تحریم هستیم، پس اگر اسنپ‌بک اجرا شود، فرقی به حال اقتصاد ایران نخواهد کرد. این حرف حقیقت دارد، اما بخشی از واقعیت است. ببینید درست است که ما امروز تحریم هستیم، اما فقط آمریکاست که ما را تحریم کرده و این وضعیت، اجماع جهانی را به‌عنوان پشتوانه ندارد. در این شرایط، اگر مکانیزم ماشه فعال شود، دیگر تمام کشور‌های دنیا با ما قطع ارتباط خواهند کرد. شرایط بسیار خطرناک و بد خواهد شد.

وی ادامه داد: همین الان ساختار‌ها و بنیه اقتصادی ما به‌اندازه کافی شکننده است. همین الان صنعت ما دو تا سه روز در هفته برق ندارد. حالا اگر قرار باشد، محصولات آنها هم در خارج از کشور خریداری نداشته باشد، اوضاع واقعاً بحرانی خواهد شد. به نظر من، مدیران اقتصادی و سیاسی کشور باید درایت و عقلانیت به خرج بدهند، زیرا اجماع جهانی در تقابل اقتصادی با ایران ممکن است کشور را ذیل بند ۷ منشور سازمان ملل قرار دهد و آن زمان است که یک جنگ نظامی دیگر، تبعات به‌مراتب سخت‌تر خواهد داشت.