در پنل گفت‌وگویی که در پایان این رویداد برگزار شد، سعید مشهدی مدیرعامل استارت‌آپ پی‌پینگ، سعید بیدرنگ مدیرعامل شبکه اجتماعی پروفایل، محمدحسن محمدی هم‌بنیان‌گذار استارت‌آپ پیگام و مصطفی مکارم مدیر شتاب‌دهنده فردوسی به بررسی و ریشه‌یابی علت‌های مهاجرت بخشی از استارت‌آپ‌های مشهدی به تهران پرداختند.
سعید مشهدی، با اشاره به نقش پر‌اهمیت ارتباطات در توسعه کسبوکارها، این عامل را از علت‌های مهاجرت به تهران دانست و اظهار کرد: به‌جرئت می‌توان گفت که وجود ارتباطات بیشتر در تهران به نسبت سایر شهرهای کشور، مهم‌ترین علت کوچ کسبوکارها به این شهر است. دسترسی سریع‌تر به نهادهای مختلف دولتی و غیردولتی در تهران به‌مراتب آسان‌تر از دیگر شهرهاست. همچنین مرکزیت اقتصادی تهران باعث می‌شود که حضور در این شهر، شرایط بهتری را از نظر دسترسی استارت‌آپ‌ها به بازار فراهم کند و آن‌ها بتوانند راحت‌تر محصول یا خدمت خود را عرضه کنند.
سعید بیدرنگ، مهاجرت را برای پیشرفت استارت‌آپ‌ها ضروری ندانست و گفت: در سال‌های ابتدایی شروع کار فکر می‌کردیم که برای رشد باید به تهران برویم. این تصمیم را عملی کردیم و برای یک سال کسب‌و‌کار خود را به تهران منتقل کردیم، اما در این مدت با چالش‌های فراوانی مانند هزینه‌های زیاد در این شهر و همچنین نیاز به تیم‌سازی دوباره برای کسب‌و‌کار روبه‌رو شدیم. به‌همین‌دلیل من و دو همکار دیگرم به این نتیجه رسیدیم که بازگشت دوباره به مشهد، با‌توجه‌به تیم کاری و دیگر پشتوانه‌هایی که در این شهر داشتیم، بسیار معقول‌تر از ماندن در تهران است. خوشبختانه در اکوسیستم استارت‌آپی مشهد افراد توانمند فراوانی داریم و از این نظر این شهر از ظرفیت خیلی خوبی در کشور برخوردار است.
محمدحسن محمدی، تـــازه‌بــودن جنــس کسب‌و‌کارش را عامل تصمیم این استارت‌آپ برای مهاجرت به تهران دانست و گفت: بعضی استارت‌آپ‌ها چون برای اولین‌بار در‌حال راه‌‌اندازی نوع جدیدی از کسب‌و‌کار هستند، برای توسعه خود ناچارند حتی برای مدتی هم که شده به تهران بروند. خود ما یک سال در تهران بودیم و پس از آن به مشهد آمدیم. در سال‌های گذشته، فضای کار استارت‌آپی در مشهد چندان مهیا نبود، اما خوشبختانه در یک سال اخیر با شکل‌گیری مراکزی مانند مرکز نوآوری شهری، و حمایت‌های نهادهایی مانند شهرداری از کسب‌وکارهای استارت‌آپی، فضا برای رشد کسب‌و‌کارهایی از این جنس در مشهد بهتر شده است.
مصطفی مکارم، وجود سرمایه‌گذاران بیشتر در تهران را از دیگر عوامل مهم علاقه استارت‌آپ‌ها به مهاجرت به این شهر دانست و گفت: فضای سرمایه‌گذاری خطرپذیر در مشهد هنوز خیلی جوان است و تهران از این نظر شرایط بهتری برای کسب‌وکارهای نوپا دارد. البته در ماه‌های اخیر اتفاقات خوبی در این زمینه رخ داده و صندوق پژوهش استان با رویکردی تازه باعث امیدواری استارت‌آپ‌ها در حوزه دسترسی بیشتر به سرمایه‌گذاران خطرپذیر شده است.
مدیر شتاب‌دهنده فردوسی با اشاره به شرایط خوب اکوسیستم استارت‌آپی مشهد در‌زمینه دوره‌های آموزشی، و همچنین کمک‌های نهادهای مختلف مانند شهرداری و پارک علم و فناوری به این اکوسیستم، درباره آینده کسب‌وکارهای نوپای مشهدی خاطرنشان کرد: قطعا به‌دلیل تغییر و تحولاتی که در نظام اقتصادی کشور در‌حال شکل‌گیری است، رفتن به‌سمت استفاده از نوآوری برای تولید ثروت روز‌به‌روز بیشتر خواهد شد. در این راستا با بررسی‌های انجام‌شده، مشهد، یکی از اثرگذارترین مناطق کل کشور در این حوزه خواهد بود. این شهر در 3سال آینده به کریدور صادراتی تبدیل خواهد شد؛ چون هم از لحاظ بلوغ فناوری و هم از نظر موقعیت مکانی و همسایگی با کشورهای دیگر، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. به همین دلیل به‌ویژه در حوزه استارت‌آپ‌های فین‌تک به‌زودی شاهد توسعه فراوان در مشهد خواهیم بود. در همین راستا تا کمتر از 5ماه آینده، کارخانه نوآوری به‌همت شهرداری در مشهد افتتاح خواهد شد و طبق برنامه‌ها، این مرکز بستری برای رشد بیشتر استارت‌آپ‌های مشهدی و آماده‌کردن آن‌ها برای ورود به بازارهای منطقه‌ای و جهانی خواهد بود.