پایداری تولید و صادرات نفت در سایه جنگ و تحریم

روز‌ها و شب‌های اخیر، صنعت نفت ایران صفحه‌ای تازه از تاریخ مقاومت و خوداتکایی را رقم زده است. در جریان جنگ تحمیلی دوازده‌روزه اخیر، کارکنان خدوم و پرتلاش وزارت نفت، به‌ویژه نیرو‌های عملیاتی در سکوها، پالایشگاه‌ها و خطوط انتقال، نشان دادند که پایداری و تعهد فقط در شعار خلاصه نمی‌شود.

در حساس‌ترین موقعیت امنیتی، آنها نه‌تنها محل کار خود را ترک نکردند، بلکه با کار جهادی، زنجیره تولید و صادرات نفت خام و میعانات گازی را بی‌وقفه و بدون اختلال برقرار نگاه داشتند. این درحالی بود که دشمنان جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه ایالات متحده آمریکا، از سال‌ها پیش همه توان خود را برای تحریم صنعت نفت و کاهش ظرفیت صادرات آن به کار بسته‌اند. علاوه بر محدودیت‌های بانکی و بیمه‌ای، تلاش‌های آشکار و پنهانی نیز در مسیر انتقال محموله‌ها و حتی در مقصد برای ایجاد مانع بر سر فروش نفت صورت گرفته است. 

با وجود این و بنا به تأکید وزیر نفت، «امروز نفتی که نتوانیم بفروشیم، در دسترس نداریم»؛ جمله‌ای که نه‌تنها واقعیت عملکرد صنعت نفت را بیان می‌کند، بلکه پیام روشنی به تحریمگران دارد: ایران توانسته است مسیر تجارت نفت را در بدترین وضعیت مدیریت کند. البته باید اذعان کرد که بازار جهانی نفت طی چهار ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش قیمت روبه‌رو بوده است. 

این افت قیمت، به معنای فشار دوچندان بر درآمد‌های ارزی کشور است، اما استمرار تولید و صادرات، نشان‌دهنده تاب‌آوری ساختاری در صنعت نفت و مدیریت هوشمندانه منابع است. در کنار پایداری جریان صادرات، موضوع ذخیره‌سازی انرژی نیز یکی از محور‌های کلیدی امنیت انرژی کشور به شمار می‌رود. طبق گزارش‌های رسمی، ذخایر انواع حامل‌های انرژی اعم از نفت کوره، گازوئیل و میعانات گازی در وضعیت مطلوبی قرار دارد. 

این ذخایر نه‌تنها به پایداری شبکه انرژی در روز‌های اوج مصرف کمک می‌کند، بلکه امکان مدیریت بهتر سبد سوخت نیروگاه‌ها در فصل زمستان را نیز فراهم می‌سازد. تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که نوسانات دمایی و افزایش مصرف سوخت در ماه‌های سرد، می‌تواند چالش‌های بزرگی برای شبکه برق و گاز به وجود آورد، اما با تداوم روند ذخیره‌سازی، می‌توان انتظار داشت که کشور در زمستان آینده با مشکلات کمتری در تأمین سوخت پایدار نیروگاه‌ها روبه‌رو شود. 

آنچه امروز در صنعت نفت ایران رقم خورده است، فقط یک موفقیت فنی یا اقتصادی نیست، بلکه نشان‌دهنده پیوند عمیق بین دانش مهندسی، تعهد ملی و مدیریت در وضعیت بحران است. استمرار این رویکرد، علاوه بر تقویت امنیت انرژی و حفظ سهم ایران در بازار جهانی، پیام روشنی برای هم‌پیمانان و مخالفان خواهد داشت: زیرساخت‌های حیاتی کشور با همت متخصصان و کارگران ایرانی، حتی زیر آتش جنگ و فشار تحریم، فعال و پویا باقی خواهد ماند.