کارشناس ارشد حقوق خصوصی در این مطلب از سرنوشت مهریه پس از فوت زوجین می‌گوید.
فرناز محمدیان|شهرآرانیوز- براساس قانون، زن بعد از عقد، مالک تمام مهر می‌شود و می‌تواند هر زمان بخواهد آن را مطالبه کند. ممکن است این پرسش مطرح شود که در صورت فوت یکی از زوجین، امکان مطالبه مهر وجود دارد یا خیر. در ادامه، وضعیت امکان مطالبه مهر را در فرض فوت زن و مرد بررسی خواهیم کرد.
۱) وضعیت مطالبه مهر در صورت فوت زن - اگر زنی فوت کند، وراث او می‌توانند تمام مهر را از شوهر مطالبه کنند. با فوت زن، تمامی حقوق و مطالبات او به ورثه اش می‌رسد. از جمله حقوق زن مهریه اوست که اگر در زمان حیات از شوهر نگرفته باشد، این حق به ورثه اش می‌رسد. از این رو، پدر و مادر زن از مهریه او ارث می‌برند و برای محاسبه مهریه، سهم شوهر از مبلغ مهریه کسر و مطابق سهم الارث پدر و مادر به آن‌ها داده خواهد شد.
۲) وضعیت مطالبه مهر در صورت فوت مرد - مهریه همسر نیز جزو دیون فرد محسوب می‌شود و پس از مرگ شوهر، در صورت مطالبه، باید پرداخت شود. اگر مردی فوت کند و ارثی بر جای نگذاشته باشد یا اندک باشد و همسر او مطالبه مهریه کند و ارث جواب گوی مهریه زوجه نباشد، وراث شوهر مسئولیتی برای پرداخت مابقی مهریه ندارند.
حتی اگر بین زوجین نزدیکی واقع نشده باشد و زوج فوت کند، زن متوفی می‌تواند کل مهریه را از محل ماترک وصول نماید. اگر مهریه زن وجه رایج است (نه سکه یا اموال منقول و غیرمنقول)، بر اساس شاخص سال فوت شوهر محاسبه می‌شود و اگر مهریه زن بعد از فوت شوهر سکه یا اموال منقول و غیرمنقول باشد، عین همان اموال محاسبه و به زن پرداخت می‌شود. اگر اموال به جا مانده از شوهر کم باشد و چند نفر طلبکار نیز وجود داشته باشند، هرکدام که زودتر مالی از متوفی را توقیف کند در گرفتن طلب خود در آن مال توقیف شده اولویت دارد، اما در شرایط مساوی، مهریه زوجه متوفی دین ممتاز محسوب می‌شود و در مقایسه با سایر طلبکاران دارای اولویت است.
نحوه مطالبه مهریه - دادخواست مطالبه مهریه باید به طرفیت ورثه متوفی اقامه شود. فراموش نکنیم که مهریه زن پس از مرگ شوهر، به هیچ عنوان جزو سهم الارث او به حساب نمی‌آید و در این مورد، اگر متوفی فرزندی نداشته باشد، بعد از کسر مهریه از اموال مرد، یک چهارم از کل اموال باقی مانده شوهر به عنوان ارثیه به زن می‌رسد و اگر متوفی فرزند داشته باشد، این سهم الارث یک هشتم خواهد بود.