مردان در خراسان رضوی، ۴.۷ درصد باسوادتر از زنان هستند | نرخ باسوادی در استان به ۹۸.۷ درصد رسید

به گزارش شهرآرانیوز، اسم «نهضت سوادآموزی» را که بشنوید، قطعاً یاد دوران‌های قدیم می‌افتید. منظورمان همان اول انقلاب است که امام‌خمینی(ره) دستور داد نهضتی به همین نام تشکیل شود تا مرهمی بر زخم ۵۱ درصد بی‌سوادی جمعیت ایران در آن زمان باشد. اگرچه نهضت سوادآموزی توانست اهداف خود را به شکل چشمگیری محقق کند و امروزه بیش از ۹۷ درصد جمعیت کشور باسواد هستند، اما هنوز بسیارند نوجوانان، جوانان و حتی بزرگ‌سالانی که از تحصیل محروم می‌مانند. اینجاست که جایگاه سازمان سوادآموزی اهمیت پیدا می‌کند تا بی‌سوادی را ریشه‌کن و رسالت مقدس نهضت دوران قدیم را دنبال کند. به بهانه فرارسیدن روز جهانی سوادآموزی، این گزارش روایتی از ناگفته‌های جریان سوادآموزی در دوران ما و استان ماست.

تحصیل ۶۲۲۵ سوادآموز در سال تحصیلی پیش‌رو

قبل از هرچیز باید بگوییم اگر تصورتان از موضوع سوادآموزی منحصر در کلاس‌های شبانه، سوادآموزان بزرگسال و مدارس اکابر قدیم است، سخت در اشتباهید. در واقع گروه سنی سوادآموزان امروزه در بازه ۱۰ تا ۵۰ سال تعریف می‌شوند که این یعنی اتفاقاً تعداد قابل‌توجهی از آن‌ها را نوجوانانی تشکیل می‌دهند که فقط دو یا سه کلاس از تحصیل عقب مانده‌اند و می‌توانند با یک آموزش فشرده، دوباره مثل همسن‌وسالانشان به رویه معمول آموزش در مدارس عادی برگردند.

مصطفی عبدی، معاون سوادآموزی مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی، در این باره گفت: کل فرایند سوادآموزی در سه دوره آموزشی خلاصه می‌شود. ۴۰۰ ساعت آموزش در «دوره سواد» معادل اول تا سوم ابتدایی، ۶۰۰ ساعت آموزش در «دوره انتقال» معادل سوم تا ششم ابتدایی و «دوره تحکیم» متمرکز بر بازآموزی سرفصل‌هایی که در ادوار قبل تعلیم داده شده است. دوره‌ها هم از نظر هزینه کاملاً رایگان است و حتی فراتر از شهریه رایگان، لوازم‌التحریر و کتاب‌های درسی هم بدون دریافت هزینه در اختیار سوادآموزان قرار می‌گیرد.

وی افزود: در سال تحصیلی پیش‌رو که هم‌زمان با اول مهر ۱۴۰۴ آغاز می‌شود، پس از جذب ۸۴۷۲ نفر در دوره‌های مختلف، ۶۲۲۵ نفر توانسته‌اند فرایند ثبت‌نام را باموفقیت پشت‌سر بگذارند. از این تعداد نیز ۱۳۱۴ نفر در دوره سواد، ۳۱۰۶ نفر در دوره انتقال و ۱۸۰۵ در دوره تحکیم ثبت‌نام کرده‌اند. این تعداد قرار است در ۱۱۵ هزار کلاس مستقر در پایگاه‌های سوادآموزی، توسط ۸۴۹ آموزش‌دهنده تحت تعلیم قرار بگیرند. کلاس‌ها نیز همگی در شیفت مخالف مدارس استان فعال خواهند بود.

مردان، باسوادتر از زنان

بحث سوادآموزی که مطرح شود، بدون‌شک اصلی‌ترین سؤال همه این است که چند درصد از جمعیت مردم استان هنوز بی‌سواد هستند. عبدی در پاسخ به این پرسش بیان کرد: شمار باسواد‌ها در استان براساس آخرین داده‌های آماری ازجمله نرخ موالید و وفات، جمعیت دانش‌آموزان محروم از تحصیل و مواردی از این قبیل محاسبه می‌شود و بر همین اساس، نرخ باسوادی خراسان رضوی ۹۸.۷ درصد است. به تفکیک هم در گروه سنی ۶ سال و بالاتر، درصد باسوادی حدود ۹۳.۴ درصد است، در گروه سنی ۱۰ سال و بالاتر به ۹۲.۸ درصد می‌رسد و در انتها در بازه سنی ۱۵ سال به بالاتر هم ما ۹۲ درصد باسوادی را داریم.

وی تأکید کرد: از نظر تفکیک جنسیتی هم نرخ باسوادی مردان در استان ۹۵.۸ درصد و نرخ باسوادی زنان ۹۱.۱ درصد است. البته این تفاوت نرخ به‌خصوص در این حوزه مربوط به چالش‌های فرهنگی است که مثلاً در برخی مناطق، سوادآموزی زنان و دختران از نظر عُرفی پذیرفته نیست و ما در این موقعیت، بیش از تمرکز مطلق بر سوادآموزی نیازمند فرهنگ‌سازی هستیم.

منطقی است اگر شما هم مثل تصور غالب جامعه باور داشته باشید که زندگی بدون سواد خواندن و نوشتن در دوران پسامدرن و هوش مصنوعی قدری دور از ذهن است. اتفاقاً به همین دلیل هم موضوع سوادآموزی را باید بیش از پیش جدی بگیریم. در تشریح ضرورت توجه به حوزه سوادآموزی کافی است بدانید بیش از ۶۰ درصد دانش‌آموزانی که در استان به شکل‌های مختلف گرفتار انواع بزه‌ها هستند، والدین کم‌سواد و بی‌سواد دارند.

مختصر و مفیدش همین می‌شود که آموزش در هر شکل و ساحت آن باید در جامعه گسترش پیدا کند؛ یعنی همان رویه‌ای که امروز در دستورکار است و بنابر اعلام معاون سوادآموزی مدیرکل آموزش و پرورش استان، از زندان‌ها گرفته تا کلاس‌های آموزش ویژه عشایر، اتباع مجاز و حتی مراکز سوادآموزی محلی در پهنه‌های حاشیه‌شهر مشهد و نقاط محروم استان، این جنبش حیاتی باقدرت ادامه دارد. اصل حرف نیز همین است؛ اینکه سوادآموزی بستری برای رشد باشد، برای آغاز آگاهی‌بخشی عمومی و مهم‌تر از هرچیز، تغییر سبک زندگی.