لیلی رحمانی - صدای چکش زدن روی ورقه های فلزی می آیدو مارا به کوچه پشت پمپ بنزین می‌کشاند کوچه ای باریک که 2 طرفش را تعمیرگاه ها و فروشگاه های لوازم یدکی گرفته اند و هوای آن آمیخته با مخلوطی از بوی رنگ و بنزین است. از پراید و پژو گرفته تا ماشین های مدل بالای خارجی، هرکدام داخل و یا بیرون تعمیرگاه ها جای گرفته اند. یک نفر سرش را داخل خودرویی کرده که کاپوتش بالاست، آن طرف یک صافکار افتاده به جان خودرویی که یک طرفش در تصادف مچاله شده است. جلوتر هم موتور یک خودرو مدل بالا پایین آمده است و اوستا و شاگردها سخت مشغول پیدا کردن عیب آن هستند.
کوچه پشت پمپ بنزین بولوار معلم محلی نام آشنا برای راننده هاست که می توانند صفر تا صد مشکلات خودرو خود را در آنجا حل و فصل کنند. مکانی امن برای تعمیرکاران و البته در دسترس مردم که در آن از تعمیرکاران قدیمی با انصاف تا تعمیرکارهای جوان و خلاق به کار مشغول اند. این کوچه که در بافت مسکونی بولوار معلم قرار دارد، خیلی وقت ها موضوع گله ها و شکایات اهالی بوده است که از مزاحمت های این شغل سخن گفته اند؛ موضوعی که ما را به این محل می کشاند تا در گفت وگو با کاسبان و ساکنان مشکلشان را بررسی کنیم.
پیست خودروهای تعمیرشده در محل مسکونی
پس از گذری کوتاه از میان تعمیرگاه ها به بافت مسکونی اطراف آن می رویم. نزدیک ترین محل به تعمیرگاه های خودرو کوچه ای است که پشت آن قرار دارد. کوچه ای مسکونی که چند کودک در آن مشغول بازی هستند. اهالی این کوچه می گویند علاوه بر سرو صدا و آلودگی، استفاده از این کوچه به عنوان محل آزمایش خودروهای تعمیرشده، ساکنان را دچار اضطراب همیشگی تصادف کرده است.
اضطراب تصادف خودروهای تعمیرشده با‌کودکان
در خانه ای باز می شود و مرد سال خورده ای پا به بیرون می گذارد. وقتی موضوع گزارشمان را با او درمیان می گذاریم لب به دعا می گشاید: خدا خیرتان بدهد، کاری کنید تا این تعمیرکارها از این محل منتقل شوند؛ همه همسایه ها دعایتان خواهند کرد.
او که روزگاری پرستار اورژانس بوده است، برخی خاطرات آن زمانش از سروکار داشتن با بیماران تصادفی را برایمان مرور می کند تا بگوید وقتی خودروها با سرعت بالا از این کوچه عبور می کنند تا سلامتشان آزمایش شود، امکان تصادف زیاد می شود. می گوید: من همیشه نگران برخورد این خودروها با بچه ها و نوه هایم هستم. در چند سالی که اینجا زندگی می کنیم شب ها خواب نداریم، صدای تق تق صافکاری ها و شلوغی و حرکت خودروها آرامش را از ما گرفته است. خدا خیرتان دهد، صدای ما را به گوش مسئولان برسانید.
سر و صدایی که تا نیمه‌های شب ادامه دارد
همین جا با فیروزبخت که برای دیدن مادر بیمارش به محل آمده است مواجه می‌شویم. او می گوید: مادرم بیمار است و لحظه ای آرامش ندارد و نمی تواند استراحت کند. آخر بافت مسکونی اینجا که محل تجاری نیست، آن هم برای این مشاغل مزاحم! آن ها این کوچه را به پیست خودروهای تعمیرشده بدل کرده اند. به اداره راهنمایی و رانندگی مراجعه کرده ایم و خواسته ایم تا یک سرعت گیر در محل نصب کنند اما می گویند، در کوچه فرعی این کار امکان ندارد!
روحانی که به جمعمان اضافه می شود از اهالی دیگر محله است که در ادامه صحبت های همسایه هایش می گوید: ناچاریم تا نیمه های شب صدای تق تقشان را تحمل کنیم، در حالی که فکر می کنم ساعت کاری آن ها باید ساعات اولیه شب به پایان برسد.
پسربچه ای که در طول مدت حضورمان در کوچه با دوچرخه اش دوروبرمان می پلکید از دوچرخه پیاده می شود و می گوید: کار این کسبه با آلاینده ها چون روغن و گازهای سمی است. این ها ممکن است برای ما مضر باشد. ما بچه های محل هم دوست داریم این ها از اینجا بروند.
یکی دیگر از ساکنان از ما می خواهد چنددقیقه منتظر بمانیم و این چیزها را با چشم خودمان ببینیم. جالب است که اصلا به چند دقیقه نمی کشد که یک خودرو ماکسیما از انتهای کوچه ظاهر می شود و با سرعت بسیار زیاد، مثل برق از کنارمان می گذرد.
نمی‌توان این همه کاسب را نادیده گرفت
پس از گفت وگو با ساکنان به مجموعه خدمات اتومبیلی می رویم که مدتی است اخطارها و ابلاغ هایی مبنی بر لزوم جابه جایی شان دریافت کرده اند. برخی واحدهای تجاری هم پلمپ شده اند. یکی از قدیمی ترها پیش می آید. او که اخیرا برای واحد تجاری پسرش اخطارهایی آمده است تا کسب و کارش را به مکان دیگری انتقال دهد، با اعتراض می گوید، مغازه را برای پسرش گرفته بوده است تا او بتواند برای خودش کاسبی ای راه بیندازد اما الان با این وضع به مشکل خورده است.عصبانیت در چهره ابراهیم زاده موج می زند وقتی می گوید: کسب پسرم مجاز است و همه شرایط لازم را دارد اما از او خواسته اند تا از این محل برود. باور کنید این شغل نه تنها آلودگی ندارد بلکه با تنظیم ماشین از ورود آلاینده ها به هوای شهر جلوگیری می شود. پیرمرد به تعمیرکارانی که حالا دست از کار کشیده و با آچار و ابزار دوره‌مان جمع شده اند اشاره می کند و می گوید: همه این ها خانواده دارند و اینجا کارگری می کنند. نمی شود آن ها را هم بیکار کرد.
اینجا در دسترس مردم است
کمی جلوتر، داخل یکی از مغازه های فروش قطعات، جوان فروشنده می گوید: چرا در بین نقاط زیادی از شهر که در آن ها چنین فعالیتی وجود دارد مسئولان انگشتشان را گذاشته اند اینجا؟ این مجموعه خدمات اتومبیل، هر روز تا پاسی از شب به مردم خدمات می دهد و به بورس خدمات اتومبیل بدل شده است. مگر فرق ما با بقیه چیست؟ نمی توان این همه کاسب را نادیده گرفت. صدایش را بالاتر می برد و ادامه می دهد: می گویند انتقال؛ کدام انتقال؟ انتقال به کجا؟ چه کسی حاضر می شود چند صد هزار تومان هزینه یدک کش بدهد تا خودرو خود را برای تعمیر به بیرون از شهر ببرد؟
فخرآبادی صبر می کند تا حرف های همسایه اش تمام شود بعد از ما دعوت می کند به تعمیرگاهش برویم و دستگاه ها و تجهیزات استانداردش را از نزدیک ببینیم. می گوید: برای خرید تجهیزات به روز، هزینه زیادی کرده ام تا خودرویی که تعمیر می کنم در نهایت کمترین آسیب را به طبیعت وارد کند اما بازهم فعالیت مرا در اینجا غیر مجاز می دانند و می خواهند از این محل بروم.او ادامه می دهد: برخی مشتری های ما خانم هستند. باور کنید خودم هم از سر شب به بعد جرئت نمی کنم آنجا بمانم!
مشاغل مزاحم هر محدوده را در همان منطقه ساماندهی کنید
وقتی به سراغ راننده سمندی می رویم که درحال هل دادن خودرو خود است می گوید: ساکن چند کوچه آن طرف تر هستم و این شلوغی را می بینم اما به نظر من باید فضاهایی در داخل شهر برای تعمیر خودرو وجود داشته باشد.
یکی از تعمیرکاران هم معتقد است مشاغل مزاحم را می شود در هر منطقه جداگانه ساماندهی کرد و می گوید: چرا وقتی در برخی مناطق چنین فضایی وجود دارد این مجموعه را محکوم کرده اند به مکانی دوردست انتقال یابد؟
آغاز ساماندهی مشاغل مزاحم با انتقال تعمیرگاه‌های بولوار معلم
مدیرعامل سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فراورده های کشاورزی با بیان اینکه مشاغل مزاحم قرار است در 4 منطقه تعیین شده شهر ساماندهی شوند می گوید: مشاعل مزاحم همه مناطق باید در همین 4 مکان تعیین شده ساماندهی شوند و امکان ساماندهی در هر منطقه شهری وجود ندارد.
بهروز کیانی در بیان مراحل شکل گیری مجتمع ها می گوید: مجتمع های ویژه مشاغل مزاحم ابتدا با تشکیل یک تعاونی شروع می شوند و پس از انتخاب محلی خارج از بافت مسکونی، مجوزهای مربوط به آن‌ها اخذ می شود؛ ضمن اینکه مزایا و مشوق هایی از سوی شهرداری به کاسبانی که در این راه همکاری می کنند تعلق می گیرد. به گفته او نرخ گذاری‌ها نیز بر اساس ارزش ملکی هر واحد و بوسیله تعاونی‌ها صورت خواهد پذیرفت.
کیانی یادآور می شود: تعریف مشاغل مزاحم بر اساس مصوبه ای است که هیئت دولت ابلاغ کرده و نمی توان گفت اگر واحدی شرایط و مجوزهای لازم را دارد می تواند به فعالیتش داخل بافت مسکونی ادامه دهد ضمن اینکه اصنافی چون شیشه وآئینه اتومبیل،لاستیک فروشان، موتور و دوچرخه سازان، برق‌کشی اتومبیل و قطعات و باطری سازان با استاندارد سازی‌های مربوط در محل قبلی باقی خواهند ماند و از این قاعده مستثنی هستند.به گفته او در فاصله زمانی اختصاص یک زمین برای احداث مجتمع تا زمان بهره برداری آن، مجوزهای موقت برای فعالیت به واحدها در مکان قبلی داده می شود اما پس از بهره برداری کامل مجتمع همه واحد ها موظف اند واحد تجاری خود را به آنجا منتقل کنند. این درحالی است که پس از آن نیز مالک نمی تواند ملک خود را به مشاغل مزاحم واگذار کند.
بر اساس صحبت‌های کیانی اولویت انتقال به محل جدید با واحدهایی است که عضو تعاونی هستند و دیگر واحدها در مرحله دوم با صدور اخطاریه و ورود بند 20 منتقل خواهند شد هرچند در مرحله پلمب برخی مالکان تصور می‌کنند با تعطیل کردن موقتی واحد صنفی خود می‌توانند مانع از پلمب آن شوند اما پس از صدور اخطاریه بر اساس کمیسیون بند 20 پلمب قطعی است و راهی برای فرار از آن وجود ندارد.
مدیرعامل سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فراورده های کشاورزی در پایان اعلام می کند: اکنون 2 مجتمع با ظرفیت های 450 و 150 واحدی در محدوده خین عرب آماده بهره برداری هستند که هر دو مجتمع امسال در هفته دولت افتتاح خواهند شد.
به گفته کیانی واحدهای تجاری خدمات اتومبیل بولوار معلم در اولین مرحله این ساماندهی قرار دارند.کیانی همچنین از احداث چند مجتمع مشابه در نقاط دیگر شهر خبر می‌دهد که مجتمع خدمات اتومبیل بولوار آزادی با ظرفیتی بیشتر از 1000 واحد نیز از آن جمله اند.