به گزارش شهرآرانیوز، در ماه‌های اخیر و طبق اظهارات مسئولان مختلف کشور، به‌دلیل کاهش کشفیات تریاک از یک‌سو و همچنین کاهش قابل توجه خلوص این مخدر، گزینه کِشت کنترل‌شده در دستور کار قرار گرفته است.
به‌گفته ذوالفقاری دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور، طبق گزارش‌های رسمی ارائه‌شده به این ستاد، کشفیات پلیس مبارزه با مواد مخدر و وزارت اطلاعات در سال گذشته نشان می‌دهد که میزان کشفیات تریاک نسبت به سال‌های گذشته به حدود یک‌چهارم کاهش یافته، در حالی که کشفیات مواد مخدر صنعتی، به‌ویژه روان‌گردان‌هایی همچون شیشه، افزایش چشمگیری داشته است.
او با اشاره به تبعات این تغییر در الگوی عرضه مواد گفت: تریاک یکی از مواد اولیه مورد استفاده در تولید برخی دارو‌های ضروری است و کاهش منابع تأمین آن می‌تواند تأثیر مستقیم بر توان شرکت‌های دارویی بگذارد، ضمن اینکه خلوص مواد نیز به‌شدت کاهش یافته است و مواد عرضه‌شده در بازار‌های غیرقانونی، حاوی ترکیبات آلوده و مضر است.
دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به اینکه در هفت تا هشت سال گذشته، میزان خلوص مواد مخدر کاهش قابل‌توجهی یافته است، اظهار داشت: بر اساس گزارش‌های رسمی، خلوص مواد از ۲۶ درصد به اعداد بسیار پایین‌تری رسیده و این مسئله، تهدیدی مضاعف برای سلامت عمومی کشور است.
او همچنین در گفت‌وگویی دیگر با بیان اینکه "میزان مجوز واردات تریاک ما سالانه ۵۰ تُن است، حالا اگر فرض کنیم ۱۵۰ تُن کشفیات داشته باشیم، در مجموع ۲۰۰ تن تریاک خواهد شد. "، گفت: وزارت بهداشت برای تأمین نیاز‌های دارویی بیمارستانی، اتاق‌عمل‌ها و مانند آن، سالانه حدود یک‌هزار تُن ماده مخدر تریاک نیاز دارد، البته بعضی سال‌ها ۸۰۰ تُن، برخی سال‌ها ۹۰۰ و برخی سال‌ها نیز ۷۰۰ تُن نیاز وزارت بهداشت بوده است، اگر ما امسال حدود ۲۰۰ تُن از محل کشفیات و واردات داشته باشیم، مابقی نیاز برای تولید داروی کشور را چه باید کرد؟
ذوالفقاری ادامه داد: موضوع دیگری که وجود دارد این است که برای همین کلینیک‌ها و مراکز درمانی معتادان هم باید ماده مخدر داشته باشیم، در واقع اینها را هم باید مدیریت کرد تا سیر درمان را طی کنند و در حقیقت مدیریت مصرف کنیم.
این اظهارات دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره نیاز و ضرورت تصمیم‌گیری سریع درباره کِشت کنترل‌شده داخل کشور یا تصویب مجوز واردات بیشتر مواد مخدر برای مصارف دارویی و درمانی، در حالی است که رضا سپهوند یکی از نمایندگان استان لرستان در مجلس شورای اسلامی پیش از این و در اردیبهشت ماه در یک برنامه اعلام کرده بود که وزارت بهداشت سالانه به ۶۰۰ تن تریاک برای تولیدات دارویی خود نیاز دارد.
او که درباره ضرورت کِشت کنترل‌شده مخدر در کشور صحبت می‌کرد، گفته بود: اگر در هر هکتار، ۲۵ کیلو تریاک تولید شود، برای تولید تریاک موردنیاز وزارت بهداشت به ۸۰ هزار هکتار زمین احتیاج داریم و باید از این فرصت استفاده کنیم و اجازه ندهیم به‌جای آن، هزینه‌های زیادی برای به دست آوردن تریاک ناخالصی کنیم که از افغانستان وارد می‌شود.
آقای سپهوند در اعلام اراضی موردنیاز برای تولید این میزان از تریاک اشتباهی مرتکب شد و از عدد ۸۰ هزار هکتار استفاده کرد، در حالی که برای تولید ۶۰۰ تن تریاک، با فرض صحت عدد تولید تریاک در هر هکتار، به ۲۴ هزار هکتار زمین کشاورزی نیاز است نه ۸۰ هزار هکتار.
اما نکته قابل تأمل در این زمینه، آماری است که درباره میزان کِشت محصولات ممنوعه در استان لرستان اعلام شده است.
در حالی که کِشت این گیاهان به یکی از دغدغه‌های اصلی در لرستان و سایر استان‌ها تبدیل شده است، گسترش تبلیغات مرتبط با کِشت برخی اقلام مخدر‌ها در فضای مجازی (از معرفی بذر‌های سازگار با جغرافیای استان تا آموزش کِشت و حتی تبلیغ محصول تولیدشده و جذب نیروی کار) به مرحله‌ای رسیده است که بسیاری از مردم تصور می‌کنند کشت گیاهان ممنوعه آزاد است و نظارتی بر آن وجود ندارد.
کنار نگرانی از افزایش شیوع مصرف مواد مخدر میان دانش‌آموزان، به‌کارگیری نوجوانان در مزارع کشت مواد ممنوعه، معضل و نگرانی جدیدی را در استان لرستان برای مسئولان ایجاد کرده است که نیازمند تدبیری عاجل در این زمینه است.
اما نکته مهم در این زمینه این است که مسئولان مبارزه با مواد مخدر استان لرستان در جریان اقدامات خود و با بهره‌گیری از ظرفیت نظارت با پهپاد، ۱۵ هزار هکتار از اراضی تحت کشت گیاهان ممنوعه در لرستان امحا شده است و این روند همچنان ادامه دارد.
اگر میزان تریاک موردنیاز وزارت بهداشت برای تولید دارو را عددی بین ۶۰۰ تُن اعلامی سپهوند و ۱۰۰۰ تُن اعلامی دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر درنظر بگیریم به عدد ۸۰۰ تُن خواهیم رسید، برای تولید این ۸۰۰ تُن نیز اگر عدد ۲۵ کیلو در هر هکتار صحیح باشد، به ۳۲ هزار هکتار زمین کشاورزی نیاز است.
نگاهی دوباره به آمار امحای مزارع کشت محصولات ممنوعه (که عمده محصولات ممنوعه کشت‌شده در ایران مربوط به خشخاش است) در استان لرستان نشان می‌دهد که فقط در این استان، معادل حدود ۴۸ درصد تریاک موردنیاز وزارت بهداشت برای تولید دارو، زیر کشت رفته بود که به‌گفته مسئولان امحا شده است.
هرچند ممکن است بخشی از این ۱۵ هکتار که محصولات آن امحا شده، مربوط به کشت خشخاش نبوده باشد، اما قطعاً احتساب اراضی زیر کِشت خشخاش در سایر استان‌ها، هم این آمار را به واقعیت نزدیک می‌کند و هم حتی ممکن است نرخ را به بالاتر از ۵۰ درصد هم برساند.
به‌هرحال خروجی اراضی تحت کِشت این محصولات موفق باشد یا در صورت کشف به سرنوشت امحا دچار شود، مصداقی است برای ردّ تأکیدات مکرر مسئولان مربوطه مبنی بر اینکه کِشت موادی مانند خشخاش اگر هم به تصویب برسد و عملی شود، قطعاً کنترل‌شده و بدون نَشت خواهد بود.
منبع: تسنیم