«شهر سنگ» در خراسان رضوی ایجاد می‌شود | ۲۰ درصد صادرات کاغذ کشور از این استان است

به گزارش شهرآرانیوز، چهاردهمین نشست «یکشنبه‌های اقتصادی» استاندار خراسان رضوی با دو دستورکار «بررسی چالش‌های صنعت سنگ» و «رسیدگی به مشکلات فعالان صنف کاغذ، کارتن و صنایع سلولزی»، صبح امروز (یکشنبه، ۶ مهر ۱۴۰۴) با حضور غلامحسین مظفری استاندار خراسان رضوی، محمدرضا توکلی‌زاده رئیس اتاق بازرگانی استان، فیروز ابراهیمی رئیس خانه صمت خراسان رضوی، شاکررضا مریدی مدیرکل امور مالیاتی استان و جمعی از مسئولان دستگاه‌های اقتصادی و فعالان بخش خصوصی برگزار شد.

توسعه شهر، معادن جنوب مشهد را محدود کرده است

قبل از بررسی جزئیات این جلسه، مهم است بدانیم که چرا صنعت سنگ در این نشست موردتوجه استاندار خراسان رضوی قرار گرفته بود. مختصر و مفیدش همین می‌شود که مشهد و خراسان رضوی در صنعت سنگ جایگاه بالایی دارند؛ چرا؟ چون در شرایطی، مشهد بزرگ‌ترین مصرف‌کننده سنگ ساختمانی در ایران است و کشورمان نیز در جایگاه نخست سرانه مصرف سنگ ساختمانی در آسیا قرار دارد. علاوه بر این، خراسان رضوی خودش بیشترین و غنی‌ترین معادن و میادین سنگ را در کشور داراست.

محمد امیری، رئیس انجمن تخصصی صنایع همگن و تولیدکنندگان سنگ خراسان رضوی، در این نشست اظهار کرد: اگرچه در کل کشور، بیش از شش هزار واحد فرآوری و سه هزار واحد فروش تجهیزات سنگی وجود دارد؛ اما حوزه فعالیت ما به‌نسبت سایر صنایع، نسبتاً ناشناخته و در حاشیه است، زیرا هیچگاه در معرض توجه دستگاه‌های دولتی برای اعطای تسهیلات و امکانات قرار نمی‌گیرد. بااین‌حال، همواره درآمد‌های سرشار ارزی و فرصت‌های پرشمار اشتغال‌زایی ایجاد کرده است.

وی افزود: در حال حاضر، چالش‌های متعددی در حوزه صنعت سنگ استان به‌وجود آمده که عمدتاً به‌دلیل تصمیمات نابجای دستگاه‌های دولتی بوده است؛ برای مثال، اجرای طرح ممنوعیت افزایش برداشت و تحمیل جریمه‌ای به اندازه سه‌برابر حق دولتی معدن باعث شده تا مقاصد صادراتی سنگبری‌های استان از ۱۵ کشور به ۸ کشور کاهش پیدا کند. علاوه بر این، در شرایطی که حریم شهر و به‌خصوص محل دپو و دفن زباله‌های شهری در جنوب مشهد روزبه‌روز درحال گسترش است، قضاوت‌های غیرکارشناسی اداره مسکن و شهرسازی و سازمان محیط‌زیست باعث شده تا به بهانه قانون ممنوعیت فعالیت معدنی در نزدیکی شهرها، فعالیت معادن گرانیت جنوب مشهد متوقف شود.

به گفته رئیس انجمن تخصصی صنایع همگن و تولیدکنندگان سنگ خراسان رضوی، اگرچه در واقع این شهر است که به سمت معادن پیشروی می‌کند و معادن سنگ گرانیت اساساً حوزه پیشروی عمقی دارند، اما توسعه نابجای شهرنشینی باعث شده تا حوزه‌های مختلف فعالیت اقتصادی در بخش معدن با چالش جدی مواجه شود.

کشور‌های اروپایی، مشتری سنگ خراسان رضوی

در جریان رسیدگی به این دستورکار، غلامرضا نازپرور، رئیس خانه معدن خراسان رضوی هم بر اهمیت معادن سنگ با تمرکز بر معادن گرانیت جنوب مشهد تأکید کرد و گفت: درحال حاضر، ۶۰ درصد صادرات سنگ استان از معادن جنوب مشهد صورت می‌گیرد و حدود نیمی از سبد صادرات سنگ کشور نیز از خراسان رضوی است. در این شرایط، این ضرورت وجود دارد تا به‌جای سنگ‌اندازی در فعالیت سنگبری‌ها به بهانه مسائل زیست‌محیطی، تمدید پروانه‌های بهره‌برداری از سر گرفته شود.

وی با اشاره به فعالیت ۸۹ معدن سنگ در خراسان رضوی افزود: تا پیش از این، سالیانه سه میلیارد دلار درآمد صادراتی از محل صادرات سنگ داشته‌ایم که امروزه این رقم به کمتر از ۳۵۰ میلیون دلار رسیده است. آیا وقت آن نرسیده است که نمایشگاه دائمی مواد معدنی و به‌خصوص «شهر ویژه سنگ» در استان ایجاد شود تا ظرفیت‌های خراسان رضوی را به کشور و بلکه دنیا معرفی کند؟ این یک واقعیت است که حتی تحریم‌ها نمی‌تواند در مسیر صادرات سنگ مانع‌تراشی کند و به‌دلیل کیفیت محصولات ایرانی، حتی کشور‌های اروپایی از جمله ایتالیا به‌صورت مستقیم خواهان خرید از ما هستند.

در انتهای بررسی این دستورکار، درددل فعالان بخش خصوصی شرایطی را ایجاد کرد تا استاندار خراسان رضوی، خود دستوراتی را به دستگاه‌های اقتصادی تکلیف کند. ازجمله این موارد، بازنگری در مسائلی از قبیل تمدید پروانه بهره‌برداری از معادن و صدور مجوز افزایش برداشت سوخت توسط سنگ‌کاران خراسان رضوی بود. مظفری تأکید کرد که موضوع ماشین‌آلات و مالیات بر ارزش افزوده معادن را در سفر آینده خود به تهران به‌صورت مستقیم از وزیر صمت و رئیس سازمان امور مالیاتی پیگیری می‌کند و علاوه بر این، طرح ایجاد «شهر سنگ» در استان را نیز به قید فوریت ابلاغ خواهد کرد.

برخورد سخت، در انتظار دلالان زباله‌های سلولزی

در جریان رسیدگی به دومین دستورکار نشست امروز استاندار خراسان رضوی، چالش‌های حوزه صنعت کاغذ، کارتن و محصولات سلولزی مورد توجه قرار گرفت.

جواد باقری، رئیس انجمن کاغذ و کارتن استان، با اشاره به مشکلات این صنعت اظهار کرد: همان‌طورکه معضل نقدینگی و سرمایه درگردش و موضوع ناترازی انرژی با قطعی‌های منظم و نامنظم برق، صنف ما را همچون سایر حوزه‌های صنعت تحت فشار قرار داده است، ما با یک مشکل ویژه نیز رو‌به‌رو هستیم؛ بحران مواد اولیه و آب‌بربودن صنعت ما باعث شده تا در مقاطع مختلف، مورد بی‌مهری قرار بگیریم و به بهانه‌های غیرکارشناسی به‌خصوص در حوزه محیط‌زیست، از فعالیت ما جلوگیری شود.

وی افزود: متأسفانه باور غلطی به‌ وجود آمده که گویا صنعت کاغذ و محصولات سلولزی، دشمن طبیعت است. این اندیشه که ما متمرکز بر چوب هستیم، باعث شده تا سازمان محیط‌زیست به‌سادگی با اغفال تشکل‌های مردم‌نهاد، ما را به‌عنوان دشمن محیط‌زیست معرفی کند؛ درحالی‌که صنعت ما در شکل نوین فعالیت خود تمرکز ویژه بر پسماند بازیافت‌های کاغذی دارد و به‌طور مثال، بازیافت اوراق باطله اداری بخش مهمی از فعالیت صنایع سلولزی را تشکیل می‌دهد که خود به‌معنای نجات طبیعت است.

به گفته باقری، در شرایطی که خراسان رضوی به‌عنوان قطب تولید کاغذ در ایران، یک‌پنجم کل صادرات کشور را تحت پوشش قرار می‌دهد، روز از پی روز دیگر بر محدودیت فعالیت‌های صنعتی در این حوزه افزوده می‌شود. ندانم‌کاری برخی دستگاه‌های دولتی در این حوزه به‌حدی است که امروزه حجم عظیم زباله‌های سلولزی استان براساس یک بخشنامه قدیمی به تهران منتقل می‌شود و سپس همان زباله‌ها با قیمتی بسیار بیشتر به کارخانه‌های استان فروخته می‌شود.

پس از سخنان فعالان بخش خصوصی و جمع‌بندی رئیس انجمن کاغذ و کارتن خراسان رضوی، استاندار خراسان رضوی دستور داد تا ضمن تشدید برخورد با دلالان، سیاست‌های سخت‌گیرانه و تنبیهی درخصوص فعالیت انبار‌های غیررسمی دپوی زباله‌های سلولزی در دستورکار اداره کل صمت، تعزیرات و اداره کل محیط‌زیست استان قرار بگیرد. مظفری تأکید کرد که از این پس، باید تمام اوراق اداری در داخل استان جمع‌آوری شود و همین‌جا در اختیار کارخانه‌های بومی کاغذ قرار بگیرد تا علاوه بر کاهش هزینه حمل‌ونقل، مشکل کمبود مواد اولیه نیز برطرف شود.