نویسنده دفاع مقدس: تحریف خاطرات دفاع مقدس، بی‌اعتمادی نسل جوان را در پی دارد

به گزارش شهرآرانیوز، ادبیات دفاع مقدس به‌عنوان بخشی ماندگار از هویت فرهنگی ایران، همچنان با چالش‌های متعددی در مسیر جذب مخاطبان به‌ویژه نسل جوان مواجه است. درحالی‌که جنگ تحمیلی ایران ظرفیت‌های عظیمی برای تولید آثار حماسی، عاطفی و اخلاقی دارد، اما ضعف قلم برخی نویسندگان، تحریف در روایت‌ها و بی‌توجهی به شیوه‌های هنرمندانه در نگارش موجب شده بسیاری از این آثار نتوانند جایگاهی جهانی بیابند. در همین زمینه، حمید جهانگیر فیض‌آبادی، رزمنده و نویسنده دفاع مقدس، در گفت‌وگویی تفصیلی به بررسی این مشکلات پرداخته و راهکار‌هایی برای ارتقای سطح نویسندگی در حوزه دفاع مقدس ارائه داده است که در ادامه می‌خوانید.

ضعف قلم، مانع جهانی‌شدن ادبیات دفاع مقدس

فیض‌آبادی با اشاره به اهمیت پرداخت ادبی به خاطرات دفاع مقدس گفت: ما در دفاع مقدس، با یک جنگ حقیقی، حماسی، عاطفی و در عین حال مقدس مواجه بودیم. این ظرفیت می‌تواند الهام‌بخش هزاران کتاب باشد. اما متأسفانه بسیاری از آثار منتشرشده فاقد جذابیت لازم هستند. اگر به رمان‌های مشهور جهان مانند «جنگ و صلح» یا «بربادرفته» نگاه کنیم، می‌بینیم که این آثار درباره جنگ‌های تجاوزکارانه و کشورگشایانه‌اند، اما با هنرمندی قلم نویسندگانشان، جهانی شده‌اند. در حالی که ما درباره جنگی مقدس و دفاعی واقعی می‌نویسیم، اما کمتر توانسته‌ایم آثاری فرامرزی تولید کنیم. دلیل اصلی آن ضعف قلم و ناتوانی نویسندگان در روایتگری اثرگذار است.

اهمیت قلم هنرمندانه در انتقال خاطرات

این نویسنده دفاع مقدس با بیان اینکه موضوعات دفاع مقدس ذاتاً غنی و ارزشمندند، افزود: وقتی موضوعی عالی باشد، اما با قلمی ضعیف نوشته شود، جذابیت خود را از دست می‌دهد. نسل امروز به دنبال داستان است و اگر کتابی در همان چند صفحه اول نتواند مخاطب را جذب کند، کنار گذاشته می‌شود. در مقابل، اگر نویسنده‌ای بتواند خاطرات را به زبان داستانی و هنرمندانه بازآفرینی کند، کتاب او برای جوانان بسیار اثرگذار خواهد بود. نمونه آن کتاب‌هایی است که توسط جوانان نوشته شده و باوجود سادگی، به دلیل روایت پرکشش، خوانندگان بیشتری یافته‌اند.

تحریف، آفت ادبیات جنگ

فیض‌آبادی یکی از آسیب‌های جدی این حوزه را تحریف دانست و تأکید کرد: ما در خاطره‌نویسی دفاع مقدس حق تحریف نداریم. اما متأسفانه برخی آثار دچار اغراق یا روایت‌های نادرست هستند. وقتی در کتابی نوشته می‌شود که کودکی پنج‌ساله نمازشب می‌خوانده یا غواصان در عملیات‌ها با اغراق‌های غیرواقعی توصیف می‌شوند، طبیعی است که مخاطب امروز این موارد را باور نکند و نسبت‌به کل روایت بی‌اعتماد شود. همین بی‌اعتمادی موجب فاصله‌گرفتن نسل جوان از آثار دفاع مقدس می‌شود. در حالی که اگر خاطرات همان‌گونه‌که رخ داده‌اند، با قلمی زیبا بیان شوند، نیاز به هیچ اغراق و تحریفی نخواهد بود.

نقش جلسات نقد و آموزش در ارتقای سطح نویسندگان

این رزمنده دفاع مقدس با اشاره به فعالیت‌های آموزشی در مشهد اظهار داشت: اکنون کلاس‌های متعددی با حضور اساتید مختلف از جمله آقای مهرداد، آقای خسروی، خانم عرفانیان و آقای میری برگزار می‌شود. این کلاس‌ها رایگان هستند و هدفشان آموزش اصول خاطره‌نویسی و تقویت قلم نویسندگان جوان است. در این جلسات، آثار نوشته‌شده نقد و بررسی می‌شوند تا نویسندگان قبل از چاپ، ایرادات کارشان را برطرف کنند. نتیجه این روند آن است که بسیاری از شاگردان امروز چندین اثر آماده انتشار دارند.

وی افزود: حتی نویسندگان باتجربه نیز به این جلسات نیاز دارند؛ زیرا هر نویسنده‌ای ممکن است در متن خود نکاتی را از قلم بیندازد که دیگری متوجه شود. همین تبادل تجربه موجب ارتقای کیفی آثار می‌شود.

وفاداری به واقعیت، شرط جذب نسل جوان

فیض‌آبادی در ادامه سخنان خود خاطرنشان کرد: جوان امروز به سرعت متوجه می‌شود که یک روایت واقعی است یا اغراق‌آمیز. اگر حتی گوشه‌ای از یک خاطره به نظرش غیرواقعی برسد، دیگر به آن اعتماد نخواهد کرد؛ بنابراین بهترین راه جذب جوانان، وفاداری کامل به واقعیت‌ها همراه با قلمی هنرمندانه و روان است.

توصیه پایانی به نویسندگان نسل جدید

این نویسنده در پایان تأکید کرد: راهکار اصلی برای نویسندگان جوان این است که در کلاس‌های آموزشی شرکت کنند، از تجربه اساتید بهره ببرند و در عین حال به اصل واقعیت‌ها وفادار بمانند. ما نیازی به دروغ یا اغراق نداریم. اگر روایت‌ها همان‌گونه‌که بوده‌اند، با قلمی قوی نوشته شوند، هم جذاب خواهند بود و هم ماندگار. ادبیات دفاع مقدس سرمایه‌ای ملی است و باید به شکلی روایت شود که نسل امروز بتواند با قهرمانان آن ارتباطی عمیق و باورپذیر برقرار کند.