کمک به افزایش سطح بارندگی‌ها با بارورسازی ابرها

به گزارش شهرآرانیوز؛ بارورسازی ابرها، یکی از اقداماتی است که در شرایط تنش آبی می‌تواند به افزایش سطح بارندگی کمک‌کننده باشد. موضوعی که به‌تازگی سخنگوی صنعت آب کشور به آن اشاره کرد و گفت: بحث بارورسازی ابر‌ها برنامه‌ای است که از مدت‌ها قبل در دستورکار بوده و هماهنگی‌های لازم و زمینه‌های لازم فراهم شده است، اما منتظر پیدایش ابر‌های باران‌زا هستیم.

بارورسازی ابر‌ها در مناطق دارای بحران آبی مانند بالادست سد‌های تهران، اصفهان، مشهد، تبریز و اراک در صورت فراهم‌شدن شرایط اجرا خواهد شد. در حال حاضر تنش آبی در کشور برطرف نشده و در جا‌هایی مانند استان تهران، البرز، مشهد، اراک، اصفهان، تبریز و بانه دچار بحران آبی هستیم.

گفته می‌شود که سابقه بارورکردن ابر‌ها در ایران به سال ۱۳۴۶ برمی‌گردد. تلاشی که بی‌نتیجه ماند. پس از آن در سال‌های بین ۵۳ تا ۵۷ با همکاری یک شرکت کانادایی و با استفاده از هواپیما ابر‌های روی منطقه سد کرج و جاجرود، بارور شد. بین سال‌های ۶۸ تا ۷۴ نیز باروری ابر‌ها به صورت زمینی و بیشتر در ارتفاعات شیرکوه یزد انجام شد تا اینکه مرکز ملی باروری ابر‌ها در سال۷۵ افتتاح و از سال۷۶ به بعد، کار خود را به‌طور رسمی آغاز کرد. در استان خراسان رضوی نیز در سال‌های اخیر درباره بارورسازی ابر‌ها صحبت شده است که به نظر می‌رسد امسال این مسئله به‌دلیل تنش آبی در استان، اهمیت ویژه‌تری یافته است.

تأثیرگذاری ۱۰ تا ۱۵ درصدی با شیوه بارورسازی ابر‌ها

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی در گفت‌و‌گو با شهرآرا در این باره گفت: در زمینه بارورسازی ابر‌ها باید شرایط مهیا باشد و در زمان فصول بارندگی و شرایط اقلیمی بررسی‌های لازم انجام می‌شود، البته تأثیرگذاری باروری ابر‌ها طبق تجربه و مباحث علمی و فنی بین ۱۰ تا ۱۵ درصد است.

محمدعلی نعمت‌نژاد افزود: در سنوات گذشته این اقدام در خراسان رضوی با هماهنگی وزارت نیرو و مرکز باروری ابر‌ها انجام شده بود که امسال در برنامه‌های وزارت نیرو قرار دارد تا در استان‌هایی که شرایط باروری ابر‌ها را داشته باشند، انجام شود. آب منطقه‌ای نیز به‌عنوان متولی تأمین از طریق وزارت نیرو پیگیری خواهد کرد.

فراهم‌بودن زیرساخت‌ها و تجهیزات در استان

مدیر مطالعات شرکت آب منطقه‌ای استان خراسان رضوی به‌عنوان متولی تحقق این پروژه در استان در گفت‌و‌گو با شهرآرا بیان کرد: سه عامل اصلی در زمینه بارورسازی ابر‌ها دخیل است. رطوبت کافی در ابرها، شرایط جوی مناسب بارش و وجود ذرات معلق در هوا که هر سه زمینه‌ساز بارش هستند. مهم‌ترین عاملی که ممکن است وجود نداشته باشد، ذرات معلق در فضاست که رطوبت باید به آن بچسبد تا درنهایت به شکل باران رخ بدهد.

اکبر علیپور با بیان اینکه بحث بارورسازی ابر‌ها در کشور ما سابقه زیادی دارد، افزود: در دو سال اخیر این موضوع شدت گرفته است. به‌ویژه در سال اخیر این اقدام برعهده مطالعات آب منطقه‌ای است. دوره آموزشی نیز پیرامون همین مسئله اوایل سال برگزار شد. شرکت آب‌منطقه‌ای از سال‌های گذشته حدود بیست ژانراتور را که برای بارورسازی ابرهاست، در اختیار دارد.

آمادگی لازم برای بارورسازی ابر‌ها در استان

وی درباره تجربه بارورسازی ابر‌ها در استان خراسان رضوی بیان کرد: حتی سال گذشته همکاران ما در ارتفاعات فریزی این اقدام را انجام دادند. هم‌زمان با اقداماتی که باید در روی سطح زمین انجام شود، باید پهپاد یا هواپیما‌های مجهز در آسمان نیز اقداماتی انجام دهند. این دو اتفاق هم‌زمان منجر به باروری ابر‌ها و تحقق بارش می‌شود.

علیپور ادامه داد: امسال اگر شرایط مهیا شود و جبهه‌ای به‌سمت خراسان بیاید، دستگاه‌ها و نیرو‌های ما این آمادگی را دارند که عملیات بارورسازی ابر‌ها انجام شود. دستور زمان، تاریخ نصب و راه‌اندازی توسط دستگاه مربوط به ما اعلام می‌شود. امیدواریم با این شیوه درصدی از بارش افزایش یابد و از این خشک‌سالی‌های شدید نجات یابیم.

عملیاتی‌شدن بارش‌ها در محدوده خاص

وی درخصوص میزان اثرگذاری این شیوه گفت: اینکه معیاری باشد تا بگوییم قبلا بدون بارورسازی ابر‌ها بارش چقدر بوده و بعد از بارورسازی این بارش چقدر افزایش یافته است، وجود ندارد یا بسیار سخت است، اما با نتایجی که سازمان‌های مختلف ارائه کرده‌اند، حاکی از افزایش میزان بارندگی است. بحث‌های هواشناسی تخمینی است و خیلی دقیق در حوزه آماری نمی‌توان صحبت کرد.

مدیر مطالعات شرکت آب منطقه‌ای استان خراسان رضوی درباره وسعت بارورسازی ابرها، اظهار کرد: این بارندگی‌ها به‌صورت نقطه‌ای و در مکان‌های خاص است. چون اقدامی که انجام می‌شود در محدوده خاصی است که بتوانیم شرایط بارش را فراهم کنیم و بسیار محدود است. اغلب این اقدام در حوزه آبریز بالادست سد‌های شرب انجام می‌شود که اگر بارش سیلابی داشتیم سد‌ها پر شود.