به گزارش شهرآرانیوز، محمدعلی همدمی‌نژاد با تبریک ۱۵ مهرماه روز روستا و عشایر و ۲۳ مهرماه روز جهانی زنان روستایی اظهار کرد: زنان محور اصلی توسعه روستاها هستند و نقش آنها در پایداری مناطق روستایی قابل‌توجه است.
مدیرکل دفتر امور روستایی و شورا‌های استانداری خراسان رضوی همچنین از افزایش ۳۰ درصدی اعتبارات دهیاری‌ها در شش‌ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر داد و گفت: خوشبختانه امسال نسبت به سال گذشته، اعتبارات افزایش چشمگیری داشته است. در مجموع، سال گذشته حدود دو همت (معادل ۲۰۹۳ میلیارد تومان) به دهیاری‌های استان اختصاص یافته است؛ اعتباری که ده‌ها برابر آن از سوی مردم به‌صورت مشارکتی هزینه شده است.
وی با اشاره به نحوه بودجه‌ریزی دهیاری‌ها گفت: دهیاران معمولاً در دی و بهمن‌ماه بودجه خود را تنظیم می‌کنند. این بودجه‌ها شامل بخش‌های عمرانی، اجتماعی و فرهنگی است و همه فعالیت‌ها در قالب همان برنامه‌ریزی اجرا می‌شود. اگر مشارکت مردم نباشد، بسیاری از پروژه‌های عمرانی، مانند آسفالت و زیرسازی معابر، به نتیجه نمی‌رسد و شاید تنها یک‌دهم از آنچه امروز شاهدیم انجام می‌شد.
مدیرکل دفتر امور روستایی و شورا‌های استانداری خراسان رضوی با اشاره به آمار آخرین سرشماری سال ۱۳۹۵ افزود: بر اساس این آمار، حدود ۷۲۰۰ آبادی دارای سکنه در استان شناسایی شده است که از این میان ۳۲۰۰ روستا دارای جمعیت ساکن هستند و ۲۵۶۰ روستا بیش از ۲۰ خانوار دارند. طبق تعریف، روستا باید حداقل ۲۰ خانوار یا ۱۰۰ نفر جمعیت داشته باشد. بر همین اساس، برای حدود ۲۵۶۰ روستا، دهیاری تأسیس شده تا خدمات لازم به روستاییان ارائه شود.
مدیرکل دفتر امور روستایی و شورا‌های استانداری خراسان رضوی خاطرنشان کرد: با گذشت زمان از سرشماری و به‌ویژه به‌دلیل مشکلات معیشتی و خشکسالی، تعدادی از روستاها خالی از سکنه شده‌اند، اما بسیاری از روستا‌هایی که خدمات دهیاری دریافت کرده‌اند، توانسته‌اند جمعیت خود را حفظ کرده و ماندگار شوند.
همدمی‌نژاد تصریح کرد: بیشتر طرح‌های توسعه‌ای در روستاها زمانی به موفقیت رسیده‌اند که خود مردم پای کار بوده‌اند. هر زمان دولت مستقیماً ورود کرده، مشارکت مردم کاهش یافته است. اما وقتی روستاییان خودشان وارد عمل شده‌اند، نتایج بهتری حاصل شده است. بسیاری از روستا‌هایی که در حوزه معیشت موفق هستند، حاصل همین مشارکت مردم‌اند. بر اساس ظرفیت‌های هر روستا و با هماهنگی معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم کشور، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها و همچنین برنامه‌های استانداری، تلاش می‌شود روستاها متناسب با توانمندی‌های خود حمایت شوند.
وی اضافه کرد: در مناطق کم‌برخوردار، به‌ویژه در شهرستان‌هایی مانند باخرز و صالح‌آباد، برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ای از حدود ۱۰ سال پیش آغاز شده و با همکاری نهاد‌های مختلف، خدمات، تسهیلات و پروژه‌های متعددی اجرا شده است. فلسفه تشکیل شورا‌ها در نظام جمهوری اسلامی نیز همین بوده که مردم در امور محلی مشارکت کنند، تصدی‌گری دولتی کاهش یابد و تصمیم‌گیری‌ها از سوی خود مردم صورت گیرد. خوشبختانه شورا‌های روستاها در این مسیر فعال بوده‌اند و دهیاران نیز با حداقل امکانات خدمات مناسبی به مردم ارائه داده‌اند.
مدیرکل دفتر امور روستایی و شورا‌های استانداری خراسان رضوی درباره طرح‌های هادی روستایی نیز گفت: در گذشته، بی‌توجهی به نظرات مردم در تدوین طرح‌های هادی باعث بروز چالش‌هایی شده است. به همین دلیل، در دفتر امور روستایی تصمیم گرفتیم مشاوری برای تدوین دستورالعملی جدید داشته باشیم تا طرح‌های هادی متناسب با اقلیم و خواسته‌های واقعی روستاها باشد، اما متأسفانه هنوز به سرانجام نرسیده است. در حال حاضر، طرح‌های هادی همچنان بر اساس دستورالعمل‌های وزارت راه و شهرسازی تهیه می‌شود و نگاه اقلیمی و محلی در آن لحاظ نمی‌شود. در واقع، یک نسخه واحد برای همه روستاها پیچیده شده که اشتباه است و موجب بروز چالش‌های متعددی شده است.
وی ادامه داد: دهیاران به‌عنوان مدیران محلی معمولاً برای تشکیل تشکل‌های مردم‌نهاد پیش‌قدم هستند. در بسیاری از روستاها این موضوع با استقبال روبه‌رو شده است، اما در برخی مناطق ضعیف‌تر است. بیشتر در جریان فعالیت‌ها قرار گیرند، همراهی آنان نیز بیشتر خواهد شد.
در غیر این صورت، اگر دهیاران ارتباط مؤثری نداشته باشند، مردم احساس بی‌اعتمادی می‌کنند. هدف ما این است که در همه روستاها، تشکل‌های مردم‌نهاد فعال شوند و دهیاران نیز در این مسیر نقش تسهیل‌گر داشته باشند.
همدمی‌نژاد با اشاره به نمونه‌ای از مشارکت موفق مردمی گفت: در یکی از روستا‌های شهرستان گلبهار، مردم با همیاری خود، طرح نصب پنل‌های خورشیدی را اجرا کردند و اکنون مشکل خاموشی در آن روستا تقریباً به صفر رسیده است. این نمونه‌ای از نتیجه مشارکت مردم در توسعه روستاست.
وی در پایان عنوان کرد: آموزش دهیاران یکی از ضرورت‌های جدی دفتر امور روستایی است. در یکی دو سال اخیر، تعداد این دوره‌های آموزشی کاهش یافته و بسیاری از دهیاران نسبت به آن گلایه‌مندند. باید این آموزش‌ها از سر گرفته شود تا دهیاران بتوانند در جلب مشارکت مردم، مدیریت منابع و توسعه پایدار روستاها نقش مؤثرتری ایفا کنند.