اجرای پروژه تأمین آب شرب مشهد از رشته‌کوه هزارمسجد با چهار سازه اصلی و تونل ۸.۵ کیلومتری + فیلم

به گزارش شهرآرانیوز، محمدعلی نعمت‌نژاد (۶ آبان ۱۴۰۴)در حاشیه بازدید اصحاب رسانه از پروژه انتقال آب از رودخانه‌های مرزی ضلع شمالی هزار مسجد، جزئیات این طرح را تشریح کرد و با اشاره به هزینه‌های این طرح، اظهار کرد: ارزش روز سازه‌های اجراشده بالغ بر ۳۰ همت است. این پروژه در مجموع ۲۶۰ کیلومتر خط انتقال دارد که آب را از چهار سازه اصلی و سازه‌های بعدی به شهر مشهد منتقل خواهد کرد. برای تکمیل طرح نیز حدود ۱۵ همت اعتبار موردنیاز است.

به گفته وی، بر اساس مصوبه ماده ۲۳، در حال حاضر ۹۰ درصد اعتبارات از سوی وزارت نیرو و شرکت آب منطقه‌ای و ۱۰ درصد از منابع عمومی دولت تأمین می‌شود. نعمت‌نژاد تأکید کرد: درخواست ما از دولت و سازمان برنامه و بودجه، اصلاح ماده ۲۳ و افزایش سهم منابع عمومی است.

وی ادامه داد: بخشی از پروژه با روش سرمایه‌گذاری در حال اجراست و قرارداد حفاری تونل نیز با مؤسسه فاتح از زیرمجموعه‌های قرارگاه خاتم‌الانبیا (ص) منعقد شده است. بر اساس این قرارداد، مبلغ ۱.۳ همت برای حفاری اختصاص یافته و تاکنون ۱۲۰۰ متر از ۸۵۰۰ متر تونل حفاری شده است. در حال حاضر پروژه ۴.۵ درصد پیشرفت فیزیکی و بخش تونل ۳۰ درصد پیشرفت دارد.

ضرورت تأمین اعتبار برای تحقق یک‌ساله پروژه

نعمت‌نژاد با اشاره به چالش اصلی تأمین اعتبار توضیح داد: اکنون حفاری تونل با یک شیفت کاری انجام می‌شود، در حالی‌که با تخصیص منابع لازم و فعالیت در سه شیفت، روزانه امکان حفاری ۲۵ مترمربع وجود دارد و پروژه در مدت یک سال به پایان می‌رسد.

وی افزود: در طراحی مسیر جدید، تمامی ملاحظات زیست‌محیطی و فنی لحاظ شده است. مسیر اولیه از ارتفاع بالاتری عبور می‌کرد و شامل دو قطعه سه و شش کیلومتری بود، اما پس از بازنگری و تأیید سازمان محیط زیست در سال ۱۳۹۶، مسیر فعلی با کمترین تبعات زیست‌محیطی و شرایط فنی مطلوب‌تر انتخاب شد.

لزوم بازنگری در ماده ۲۳ و افزایش سهم منابع دولتی

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی با تأکید بر ضرورت اصلاح ماده ۲۳ اظهار کرد: هدف این است که سهم منابع عمومی دولت افزایش یابد. طبق مطالعات شرکت آبفا، زمان بهره‌برداری از پروژه سال ۱۴۰۱ پیش‌بینی شده بود، اما به دلیل مشکلات اعتباری و طولانی شدن فرایند تصویب ماده ۲۳، این امر به شهریور ۱۴۰۲ موکول شد.

او ادامه داد: در حال حاضر پیگیر جذب سرمایه‌گذار هستیم تا سهم اعتبارات وزارت نیرو و آب منطقه‌ای به ۳۳ درصد و سهم منابع دولتی به ۶۷ درصد برسد. این پیشنهاد در حال طی مراحل کارشناسی است.

نگرانی از تأمین آب شرب مشهد

نعمت‌نژاد با اشاره به وضعیت بحرانی منابع آبی گفت: برای نخستین‌بار در سال‌های اخیر، در پاییز و زمستان امسال نگران تأمین آب شرب مشهد هستیم. حجم آب سد دوستی به کمتر از ۳ درصد و در محدوده حجم مرده رسیده است. در دو تابستان گذشته نیز ۵۰ میلیون مترمکعب آب بیشتر از سوی طرف ترکمن برداشت شده است. با ادامه روند کنونی، در آذرماه مخزن سد از مدار خارج می‌شود.

وی افزود: برای مقابله با این وضعیت، پروژه‌های اضطراری تعریف شده است که با تخصیص اعتبار از محل منابع مدیریت بحران و تنش آبی، حفاری و تجهیز چاه‌ها در دستور کار قرار دارد. اجرای این طرح‌ها می‌تواند خطر جیره‌بندی آب در مشهد را کاهش دهد.

نیاز فوری به تسریع عملیات حفاری

در ادامه، مهران اکبری، مدیر طرح تأمین آب شرب مشهد از رشته‌کوه هزارمسجد، گفت: حفاری تونل با دستگاه مکانیزه TBM انجام می‌شود. قطر داخلی تونل ۳.۸ متر است و ظرفیت انتقال ۱۸ مترمکعب در ثانیه را دارد. در سمت دیگر تونل نیز ۴۳ کیلومتر خط انتقال تا تصفیه‌خانه شماره ۳ مشهد باید اجرا شود.

او افزود: کارخانه تولید قطعات بتنی موردنیاز تونل در فاصله ۴۰ کیلومتری پروژه مستقر است و در مجموع ۱۱ ایستگاه پمپاژ در دو شاخه برای این طرح پیش‌بینی شده است. به دلیل محدودیت‌های اعتباری، در حال حاضر حفاری با یک شیفت و پیشرفت روزانه ۱۲ متر در حال انجام است.