کسری ۱۳ هزار معلم در خراسان رضوی

به گزارش شهرآرانیوز؛ «۸۵هزار کد استخدامی دریافت کردیم و مهر امسال کمبود معلم نداریم.» این خبر را علیرضا کاظمی، وزیر آموزش‌وپرورش، در حالی مرداد امسال اعلام کرد که وقتی در حاشیه سفر اخیرش به مشهد از او درباره وضعیت کمبود معلم در خراسان‌رضوی و راهکارهایش پرسیدیم، کمبود ۱۸ هزار معلم در این استان را تأیید کرد؛ موضوعی که ما هم بار‌ها در گزارش‌های متعددی همچون «لطفا ۱۸ هزار معلم دیگر!» در شهرآرا به آن پرداخته‌ایم. او در این گفت‌وگوی کوتاه از راهکار‌های جبران این کمبود نیز گفته است؛ راهکار‌هایی که البته بیشتر مُسکن هستند تا درمان.

راهکار‌هایی برای جبران کمبود معلم

در نخستین روز‌های مهر امسال هم، وقتی از مصطفی اسدی، مدیرکل آموزش وپرورش استان، پرسیدیم که آیا به والدین اطمینان می‌دهید امسال هیچ کلاسی بدون معلم نماند، پاسخ قاطع بود: «کلاس درس خالی از معلم نخواهیم داشت.» موضوعی که اگرچه به ظاهر انجام شده، اما کیفیت انجام آن مورد سؤال است. در همین زمینه صحبت‌های وزیر آموزش وپرورش در گفت‌و‌گو با شهرآرا، جالب توجه است.

او از کمبود ۱۸ هزار نیروی آموزشی در خراسان رضوی سخن می‌گوید و اگرچه از جذب ۵ هزار معلم جدید هم خبر می‌دهد، با این حال می‌دانیم که این رقم فقط بخشی از شکاف را پر می‌کند. فاصله باقی مانده به گفته کاظمی، قرار است با استفاده از «نیرو‌های غیرموظف» و «الگوی بهره وری» جبران شود؛ عباراتی که در میدان مدرسه، معنایشان این است: «کلاس‌هایی که با نیرو‌های موقت و اضافه کار، اداره می‌شوند تا در آمار رسمی، خالی به حساب نیایند.»  مرور آمار‌های کمبود معلم در خراسان رضوی در پنج سال اخیر هم بر این مسئله مهر تأیید می‌زند. 

کمبود معلم استان در سال۱۳۹۸ حدود ۱۶هزار نفر بود و سال بعد به ۱۹هزار نفر رسید. از سال۱۴۰۱ تا ۱۴۰۳ نیز در محدوده ۲۳هزار نفر ثابت ماند. همچنین امسال با وجود جذب نیرو‌های جدید، هنوز استان با کمبود ۱۸ هزار معلم روبه روست.   ریشه ماجرا را باید در همان سال های۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ جست‌و‌جو کرد؛ زمانی که به گفته وزیر آموزش و پرورش وقت، «هیچ استخدام رسمی در وزارت آموزش وپرورش انجام نشد.» این وقفه، خلأ نیروی انسانی را تا امروز امتداد داده است.  

با این حال کاظمی، وزیر آموزش وپرورش، سیاست جبران کمبود معلم از طریق اضافه کار نیرو‌های باتجربه و غیرموظف را نوعی تدبیر مدیریتی می‌داند و‌ می‌گوید: قرار نیست همه کلاس‌ها را با معلمان رسمی پر کنیم؛ بین ۱۵ تا ۲۰درصد کلاس‌ها باید به نیرو‌های باتجربه و غیرموظف سپرده شود تا از مازاد نیرو جلوگیری شود. از نگاه وی، این تصمیم هم به معیشت معلمان کمک می‌کند، هم از تراکم نیروی انسانی جلوگیری. اما در عمل، بیشتر به ترمیم آماری شباهت دارد تا راهکار آموزشی پایدار!

واقعیت این است که کمبود معلم در خراسان رضوی، مسئله‌ای فراتر از عدد است. هر معلم موقت، هر جابه جایی ناگهانی و هر ساعت اضافه کاری، شکافی در ثبات و کیفیت آموزش دانش آموزان ایجاد می‌کند که هیچ جدول آماری، قادر به سنجش آن نیست. واژه‌های تازه نمی‌توانند چهره کهنه این بحران را پنهان کنند.

در آموزش، معلم فقط یک عدد نیست؛ او نقطه آغاز هر تحول است. تا زمانی که این حقیقت در تصمیم‌های کلان شنیده نشود، کمبود معلم در خراسان رضوی همان زخم مزمنی خواهد بود که در مهر هر سال باز‌ می‌شود و تا آخر سال، نشانه هایش بر تخته‌های کلاس‌ها نمایان است.