الهام ظریفیان| شهرآرانیوز؛ گاهی نوزاد، قبل از هفته سیوهفتم خودش را به دنیا میرساند، کوچکتر، ظریفتر و نیازمند مراقبتی که فراتر از تصور بسیاری از ماست. نوزاد نارس یعنی نوزادی که هنوز زمان کافی برای رشد کامل در رحم نداشته است. اغلب ریهها، دستگاه گوارش، سیستم ایمنی و حتی پوستش هنوز در مرحله رشد است، برای همین، تولد زودهنگام همیشه با خودش چالشهایی میآورد، چالشهایی که بیش از هر چیز نیازمند صبر و عشق کادر درمان و خانواده هستند.
دلایل زیادی وجود دارد، گاهی مادر بیماری زمینهای دارد، مانند فشار خون بالا، دیابت بارداری، عفونتها، مشکلات جفت، خونریزیها و سبک زندگی نادرست. گاهی استرسهای شدید، کمخوابی، تغذیه نامناسب، فاصله کم بین بارداریها، کارهای پرخطر و گاهی هم هیچ علت مشخصی وجود ندارد.
به طور تقریبی سالانه ۱۵میلیون نوزاد نارس در دنیا متولد میشوند و از این تعداد یک میلیون نفر از دنیا میروند.
حدود ۱۱درصد از کل متولدان کشور را نوزادان نارس به خود اختصاص میدهند.
احتمال ابتلا به آسم در نوزادانی که با ریه ناقص به دنیا میآیند۴۰ درصد بیشتر از نوزادان کامل است.
میزان مرگ ومیر نوزادان نارس در ایران ۶۲درصد و در جهان ۴۷درصد است.
در مادران زیر هفدهسال و بالای ۳۵ سال احتمال بیشتری وجود دارد که زایمان زودرس را تجربه کنند.
نوزادانی که در هفته سی و هفتم متولد میشوند در مقایسه با نوزادان کامل در آینده ۱۰درصد بیشتر در معرض ابتلا به بیماریهای مزمن قرار دارند.
بخش مراقبت ویژه نوزادان، دنیایی از نورهای آبی، دستگاههای کوچک و صداهای آرام بوقهای هشدار است. جایی که نوزادان کوچک، مثل دانههای گیاه، زیر نور و مراقبت، آرامآرام رشد میکنند. مادرها و پدرهایی که اولین بار وارد این بخش میشوند، اغلب با ترس، نگرانی و اشک روبهرو میشوند. ولی به مرور یاد میگیرند که NICU فقط یک بخش درمان نیست؛ مدرسه امید برای زندگی است.
در این بخش نوزاد در انکوباتور گرم میماند، با دستگاه بهتنهایی نفس میکشد یا کمک میگیرد، شیر مادر با سرنگ یا لوله معده به او میرسد و هر گرم اضافه وزنش، یک جشن کوچک است. این مسیر گرچه سخت است، اما هزاران نوزاد هر سال از آن عبور میکنند و سالم و قوی بزرگ میشوند.
برای نوزاد نارس، شیر مادر فقط غذا نیست؛ دارو و سپر محافظ است. ترکیب شیر مادر نوزاد نارس با شیر مادر نوزاد رسیده فرق دارد؛ غلیظتر و سرشار از مواد ایمنیبخش است. تغذیه این بچهها معمولا آرام، قطرهقطره و حسابشده است تا گوارش نوزاد به مشکل نخورد.
یکی از روشهایی که امروز در تمام دنیا بهعنوان «معجزه لمس» شناخته میشود، مراقبت کانگورویی است.
یعنی تماس پوست مادر یا پدر با نوزاد. این تماس دمای بدن نوزاد را تنظیم میکند، ضربان قلب و تنفسش را بهتر میکند، استرس والدین را کم میکند و شیر مادر را افزایش میدهد.
گاهی والدین فکر میکنند، چون نوزادشان کوچک است، نمیتوانند بغلش کنند؛ اما حقیقت برعکس است، برای نوزاد نارس، آغوش والدین یک داروی حیاتی است.
نوزادان نارس ممکن است با مشکلاتی مثل زردی شدید، عفونت، مشکلات تنفسی یا نوسان قند روبهرو شوند، اما نکته مهم این است که پزشکان امروز در مراقبت از نوزادان نارس به سطحی رسیدهاند که حتی نوزادان بسیار کموزن نیز شانس بالایی برای رشد سالم دارند. در بسیاری از موارد، تمام این مشکلات با گذشت زمان و مراقبت مناسب، بهطور کامل برطرف میشوند.
بعد از ترخیص، تازه مسئولیت اصلی خانواده آغاز میشود. باید حواسشان به تغذیه، گرمای محیط، بهداشت و واکسیناسیون باشد. باید بدانند که یک نوزاد نارس ممکن است آرامتر رشد کند، ولی همین رشد آرام، کاملا طبیعی است. پدر و مادرهایی که نوزاد نارس دارند، بیش از هر والد دیگری نیاز به حمایت روانی دارند. نه باید بترسند و نه باید خودشان را مقصر بدانند. مهمترین اصل این است که نوزاد نارس بیش از هر چیز، آرامش والدینش را نیاز دارد.
بسیاری از والدین نگراناند که آیا کودکشان به بچههای دیگر میرسد یا نه؟ پاسخ مثبت است و در اغلب موارد، نوزادان نارس تا دو سالگی خود را کاملا به متوسط رشد همسنهایشان میرسانند. آنها فقط کمی زمان بیشتر میخواهند، و البته عشق بیشتر.